Çağatay Türkçesinde geçen Arapça kelimeler (yazım, ses ve anlam)
The words in Çhagatai Turkish that comes from Arabic (spelling, sound and meaning)
- Tez No: 323440
- Danışmanlar: PROF. DR. ÜMİT TOKATLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Arapça Kelimeler, Çağatay Türkçesi, Değişme, Arabic words, Chagatai Turkish, Change
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
Türk dili ailesinin Orta Asya gurubunda yer alan ve Harezm Türkçesinin devamı sayılan Çağatay dili 15. yüzyılın başlarından 20. yüzyılın başlarına kadar kullanılmıştır. Çağatay Türkçesi, Öncesi dönemlerde olduğu gibi, başta Farsça ve Arapça olmak üzere yabancı unsurlardan etkilenmiştir. Ek, kelime, kelime grubu gibi bu yabancı unsurların bir kısmı, çeşitli yönlerden değişmeye uğramıştır. Mesela Türk dillerine geçen bazı Arapça kelimeler, yazım, ses, anlam ve nadir olarak tür bakımından değişmeye uğramıştır.Bu çalışmada, birinci ve ikinci bölümde Çağatay Türkçesine dair görüş ayrılıkları, Çağatay Türkçesinin temsilcileri, sözlükleri, ses özellikleri, Arapça unsurları gibi konular ele alındıktan sonra üçüncü bölümde yazım ve ses bakımından değişmeye uğrayan Arapça kelimeler, dördüncü bölümde anlam ve tür bakımından değişmeye uğrayan Arapça kelimeler, kalıp kelimeler ve kelime grupları üzerinde durulmuştur.Arapça kelime ve unsurları araştırmak için bütün yabancı kelimeleri kapsayan bir Çağatay ? Türkçe sözlüğün vücuda getirilmediği için çalışmamızda, yapılan dizinlerden yararlanmak zorunda kaldık. Bu çalışmalardan ancak yirmişer kelime ile örnekleme yapmayı uygun gördük.
Özet (Çeviri)
Chagatai language is a one of the Turkish dialects which was the continuation of Harezm language and being used in central Asia from the beginning of 15th century to the beginning of 20th century. Chagatai Turkish was affected from foreign elements specially Persian and Arabic just like its previous periods. Some of these foreign elements, like additions, words and phrases, had been changed in various ways. For example some of the Arabic words that passed to Turkish languages had been changed in terms of spelling, sound, and meaning as well as rarely in type.After many topics have been discussed like disagreement about Chagatai Turkish, representatives, dictionaries and Arabic elements in Chagatai Turkish in the first and second parts of this study, we have dwelled on the Arabic words which had been changed in terms of spelling and sound in the third part and Arabic words which had been changed in terms of meaning and type and some Arabic phrases in the fourth part.We had to look for the index studies of the works that was written in Chagatai Turkish to research the Arabic words and elements because there is no Chagatai Turkish dictionary contains all the foreign words made yet.
Benzer Tezler
- Dürrüʾl-ʿacāyib (dil özellikleri - metin - dizin)
Başlık çevirisi yok
KUTLUGJON SULTANBEK
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA UĞURLU
- Türk Lügati'nde 'Elif' maddesi (C.1, s. 1 - 69): İnceleme-çeviri yazı-dizin
Article 'Elif' in Türk Lügati: (V.1, 1 - 69 pp) research-transcription text-index
ESRA UZUN DİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıAfyon Kocatepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEKİR SARIKAYA
- Çağatayca Taberî tarihi (Tarih-nâme) (243a – 302b) inceleme-metin-sözlük
Chagatai Turkish Taberian history (History book) (243a – 302b) examination-text-glossary
MURAT DURAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SADİ GEDİK
- Molla Nizamü'd-din Áòunum Hikmet-i Nizamü'd-din : Cilt II. 1a-55b Varakları Arası: İnceleme-Metin-Dizin
Başlık çevirisi yok
FARUK ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖNAL KAYA
- Molla Nizâmü 'D-dīn áhunum Hikmet-i Nizámü 'd-dīn[cilt: II. 1a-55b varakları arasıinceleme-metin-dizin]
Mullah Nizamü ' D-dīn Ahunum Hikmet-i Nizamü ' d-dīn[volume: II. 1a to 55b leafletsreview-text-index]
FARUK ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
DilbilimKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖNAL KAYA