Rusya'nın Baltık ülkeleri politikasının değişimi
The change of the Russian foreign politics towards Baltic states
- Tez No: 326803
- Danışmanlar: PROF. DR. MESUT HAKKI CAŞIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harp Akademileri Komutanlığı
- Enstitü: Stratejik Araştırmalar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Strateji ve Stratejik Araştırmalar Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Strateji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
Rusya'nın Baltık ülkeleri dış politikasını ele alan bu yüksek lisans tezinde, sözkonusu bölge üzerinde Rus dış politikasının tarihsel süreçte geçirdiği aşamalar,dönemsel bir metodoloji kapsamında incelenmiştir. Baltık ülkelerini, jeopolitikeksende imparatorluğun Avrupa ve okyanuslara açılma kapısı olarak değerlendirenRusya, bu ülkelerle olan politikasını egemenlik kuramları üzerine inşa etmiştir.Realist teorinin dış politika geleneği olarak uygulandığı güç ve hakimiyet esaslı Rusdış politikası, ülkenin jeopolitik teori yaklaşımı ve ulusal kimlik temeline de uygun birgörünüm çizmektedir. Geniş topraklara hakim olan Rusya, kuruluş dönemindenitibaren topraklarını sürekli genişletme esaslı bir dış politika benimsemiştir.Çalışmada, Rusya'nın öncelikli olarak Baltık ülkeleri dış politikası uluslararasıilişkiler kuramları çerçevesinde ele alınmış, ardından söz konusu kuramsal esaslaradayalı Rus dış politikasının, Çarlık döneminden Soğuk Savaşın sona ermesinedeğin geçirdiği dönüşüm ifade edilmiştir. Çalışmanın ana analiz noktasını ise, Baltıkülkelerinin XX. yüzyılın son çeyreğinde kazandığı bağımsızlıklarının ardından, bubölge özelinde Rus dış politikasında meydana gelen politik değişim oluşturmaktadır.Rus dış politikasının geçirmiş olduğu bu dönüşüm, ülkenin dış politika tercihlerindeliberal ve neorealist teorileri ön plana çıkarmıştır.Rusya'nın Baltık ülkeleri dış politikasındaki dönüşümü meydana getiren enönemli uluslararası gelişmeler ise bu ülkelerin NATO ve AB üyeliğini kazanmalarıolarak sıralanabilir. Rusya'nın Soğuk Savaş sonrasında yaşadığı ekonomik vesiyasal güç kaybını, 2000'li yılların başında Başkan Putin ile tekrar kazanmayaçalıştığı gözükmektedir. Söz konusu dönemde Rus devletinin ulusal gücünüyükseltme çabaları ise Yeni Avrasyacılık kuramına ve Realist teoriye atıfyapmaktadır. Ancak Rusya, realizmin rasyonalite öğretisi çerçevesindedeğerlendirildiğinde Baltık ülkelerinin NATO ve AB üyesi olmalarını engel olamamış,Avrupa'nın yeni güvenlik sistematiğinde arzu etmediği politik gelişmelerlekarşılaşmıştır. Bu gelişmeler çerçevesinde NATO'nun genişlemesi süreci Rus dışpolitikasına da doğrudan yansımıştır. Bu yönüyle Rusya'nın dış politikaformülasyonunda neorealist çizgiden, klasik realizmin öğretilerine geçiş yaptığıgörülmektedir. Bu açıdan yaklaşıldığında, Rusya'nın Kaliningrad bölgesi veçevresinde Avrupa güvenliğini sağlama adına oluşturulan füze kalkanı projelerineverdiği tepki, daha önceki yıllara göre daha sert olmaktadır.Öte yandan Rusya, 1990'lı yılların başında uluslararası siyasette yaşanan güçdengesi değişimine henüz adapte olabilmiş değildir. Uluslararası İlişkiler'deki SüperGüç statüsünden, küresel güç statüsüne gerileyen Rusya, dış politikasında 2000'liyılların başında liberal teori esaslı bir yaklaşım sergilemiş ve küresel güvenliksorunlarının çözümünde, işbirliği sistematiğini benimsemiştir. Söz konusu yıllariçerisinde Baltık ülkelerinin henüz NATO'ya üye olmamaları Rus Dış politikasında kibu yaklaşım farklılığının önemli gerekçelerinden birini oluşturmaktadır. Ancak, 2004sonrası Rus dış politikasına bakıldığında ise NATO'nun çevreleme politikalarınınsonuçlarını şiddetli bir biçimde hisseden Rusya'nın, dış politika yaklaşımındadeğişikliğe gittiği gözükmektedir.Dış politikada yaşanan bu değişim, Rusya'nın güvenlik politikalarına dayansımış, yeni dönemde ülkenin proaktif dış politika ve güvenlik yaklaşımı ön planaçıkmıştır. Bu değişimle birlikte, Rusya'nın Baltık ülkeleri politikasının en önemliargümanlarından birisi de Kaliningrad bölgesinin statüsü olmuştur. RusyaFederasyonu toprağı olan Kaliningrad, Rus topraklarıyla doğrudan kara ve denizbağlantısı olmayan, kendine has statüde bir toprak parçasıdır. Baltık ülkelerininNATO'ya üye olmalarının karşısında Kaliningrad bölgesini silahlandırmaya ağırlıkveren Rusya, bu bölgeye S-300 hava savunma füzelerini konuşlandırmıştır.Ülkesinin NATO tarafından çevrelenmesine karşılık olarak, ateş destek unsurlarınıKaliningrad'da muhafaza eden Rusya, zaman zaman askeri tatbikatları da buradagerçekleştirmektedir. Rusya'nın bu tavrı, dış politikada 2004'ten sonra yaşanandönüşümü daha iyi izah etmektedir.
Özet (Çeviri)
In this master thesis regarding Russian foreign policy on the Baltic States, ithas tried to be examined the historical phases of Russian foreign policy on thisregion within the context of a periodical scientific methodology. Russia has foundedher foreign policy regarding the Baltic States on dominance theories since itconsiders these states as the transition point to Europe and to the Atlantic when theregion considered in geopolitical contexts. The related approach based on powerand hegemony is also in accordance with the geopolitical theory and identityfoundation of Russia where realist paradigm is applied as a foreign policy tradition inhistorical process. Russia who possesses large territories, has always adopted aforeign policy based on expanding its territories as from her establishment process.In this study, first of all Russian foreign policy on the Baltic States is examinedwithin the context of international relations theories; then the transformation of thisforeign policy based on mentioned theoretical foundations beginning from Tsardomperiod to the end of the Cold War has analyzed. The main analysis considered inthe study is the change of Russian foreign policy on the region after theindependence of the Baltic States on the last quarter of 20th century. Thistransformation in Russian foreign policy gives prominence to liberal and neorealisttheories in preferences of this country.The most important international counted developments that, are causedtransformation of Russian foreign policy on the Baltic States; are that those statesbecame member of NATO and EU. While it's seen that Russia was trying to recoverthe power loss existed after the Cold War through President Putin's attempts in2000s; the efforts to increase the state's power refer to the New Eurasianism theoryand the realist paradigm. Considering Russia within the context of rationalitydoctrine of realism, however, it is seen that it couldn't prevent the Baltic States tobecome member of NATO and EU and faced undesired developments in the newsecurity system of Europe. Enlargement process of NATO has been directlyreflected on Russian foreign policy and it was seen that the country's line wasshifted from neo-realism to the doctrines of classical realism. In this regard, Russiagave stronger reaction against missile shield projects conducted around Kaliningradregion to provide security of her border next to Europe.Russia hasn't adapted to the change in balance of power in internationalpolitics occurred in the beginning of 1990s, yet. By losing its super power status andbecoming a global power, Russia has accepted a foreign policy approach that basedon liberal theory in the beginning of 2000s; and it has adopted cooperationsystematic rather than conflict to resolution of global affairs. This different approachin Russian foreign policy is related to the position of the Baltic States that were notmember of NATO in the mentioned years. Considering Russian foreign policy after2004, on the other hand, it's seen that it has dramatically changed its foreign policyexpressions due to the containment policies of NATO.This foreign policy change has also reflected on security policies of Russia;and proactive foreign policy and security approach has come into prominence. Onthe other hand, one of the most important arguments of Russian foreign policy onthe Baltic States is the status of Kaliningrad region that is a Russian exclave. Afterthe Baltic States became NATO member, Russia concentrated on armingKaliningrad region and deployed S-300 missiles in the region. Russia keeps itsmissile support elements and sometimes conducts its military exercises in thisregion in response to NATO's presence around the country. This behavior of Russiasets forth much better the transition occurred in foreign policy after 2004.
Benzer Tezler
- Putin döneminde soydaş politikaları: Baltık örneği
Compatriot policies in the Putin era: The case of Baltic
AYDIN İMRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerAydın Adnan Menderes ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERVE İREM YAPICI
- Rusya'nın Batı ile satrancında Baltıklar: Rusya'nın Baltık politikasının eleştirel jeopolitik analizi
The Baltics in Russia's chess with the West: A critical geopolitical analysis of Russia's Baltic policy
BETÜL CAFER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerMilli Savunma ÜniversitesiUluslararası İlişkiler ve Bölgesel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ATAHAN BİROL KARTAL
- Doğu Avrupa gelişmeleri -Türkiye'ye etkileri-
Başlık çevirisi yok
MEHMET ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Uluslararası İlişkilerİstanbul ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BENER KARAKARTAL
- Rusya Federasyonu ekseninde Bağımsız Devletler Topluluğu
Başlık çevirisi yok
FIRAT PURTAŞ
Doktora
Türkçe
2004
Uluslararası İlişkilerGazi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REFET YİNANÇ
- L'instrumentalisation de l'énergie dans la politique étrangère Russe et ses effets sur la politique énergétique de l'Union Européenne
Rus dış politikasında enerjinin araçsallaşması ve Avrupa Birliği enerji politikasına etkileri
ZEYNEL KILINÇ
Yüksek Lisans
Fransızca
2013
EnerjiGalatasaray ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ARDA