Hukuki-politik ve ekonomik değişikliklerin örgütlerin hayatta kalma ve ölüm oranlarına etkisi: Türkiye bankacılık popülasyonu, 1923-2011
The effects of legal-political and economic changes on the survival rates of specialist and generalist organizations, Turkish banking population, 1923-2011
- Tez No: 326823
- Danışmanlar: PROF. DR. GÖKSEL ATAMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bankacılık, İşletme, Banking, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 249
Özet
Bu çalışmada, Kesim Genişliği Kuramı bağlamında, çevresel değişiklikler temelinde kesim genişliklerinin örgütlerin hayatta kalma ve ölüm oranlarına etkisi incelenmiştir. Örgütsel Ekoloji Kuramı ile ilgili çalışmalarda, örgütsel popülasyonlar ve popülasyonlar arası süreçlere odaklanılmış, ancak Örgütsel Ekoloji Kuramı'nın araştırma programlarından biri olan sosyal, siyasal ve ekonomik değişikliklerin örgüt popülasyonlarına etkisinin incelenmesi yetersiz kalmıştır. Sosyal, siyasal ve ekonomik değişikliklerin yarattıkları etkiler ve bu etkilerin hangi düzenekler aracılığıyla ortaya çıktığı ise kuram açısından önem taşımaktadır. Bu çalışmada, popülasyonun evrimi sürecinde yaşanan hukuki-politik ve ekonomik değişiklikler dönemler halinde incelenmiş ve Kesim Genişliği Kuramı temelinde tanımlanan çevresel değişkenlik boyutları kullanılarak hangi çevresel koşullarda (dönemlerde) hangi örgüt türünün hayatta kalma oranının daha yüksek olduğuna odaklanılmıştır. Ayrıca çevresel değişiklikleri daha derinlemesine anlayabilmek için örgütlerin kökeni temelinde örgüt popülasyonunun evrimi de gözlemlenmiştir.Araştırma kapsamına, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulduğu yıl olan 1923'den 2011 yılına kadar yaşamış olan tüm bankalar dahil edilmiştir. Kesim genişlikleri açısından mevduat bankaları genelci kesim genişliğine sahip bankalar; yatırım ve kalkınma bankaları ise uzmanlaşmış kesim genişliğine sahip bankalar olarak tanımlanmıştır. Türkiye Bankalar Birliği'nde (TBB) bankacılık tarihinin arşiv taraması, TBB yayınları, Bankacılık tarihi hakkındaki diğer yayınların incelenmesi ve bankacılık ve finans alanında uzman kişilerle yapılan görüşmeler sonucu; hukuki-politik ve ekonomik değişiklikler altı tarihsel dönem halinde incelenmiştir. Ayrıca bu dönemler, yazında yapılan tanımlamalar ve uygulamalar temelinde sektörde uzman kişilerin görüşleri çerçevesinde Kesim Genişliği Kuramı'nda yer alan çevresel değişim sıklığı, çevrenin taleplerinin birbirine benzerliği/farklılığı, çevresel değişkenlik derecesi boyutları açısından tanımlanmıştır. Ek olarak, bankacılık sektörün uzun dönemli geçmişi, örgütlerin kurulduğu ve kapandığı tarihler, örgütlerin her yıl için doğum ve ölüm sayıları, kesim genişlikleri ve kökenleri verisine erişilmiştir. Belirlenen altı tarihsel dönemin her biri için genelci veya uzmanlaşmış bankaların ölüm oranları kıyaslanmıştır. Ayrıca çevresel değişikliklerin etkisinin daha iyi gözlemlenebilmesi açısından bankaların kökeni temelinde bankacılık popülasyonunun evrimi de incelenmiştir.Çalışma sonuçlarına göre, 1923-1932 Ulusal Bankacılık Dönemi (1. Dönem), 1945-1960 Özel Bankaların Gelişme Dönemi (3. Dönem) ve 1980-2001 Bankacılıkta Serbestleşme ve Dışa Açılma Dönemi'nde (5. Dönem) genelci bankaların hayatta kalma oranının daha fazla olduğu bulunmuştur. 1933-1944 Devletçilik ve Devlet Bankalarının Kuruluş Dönemi (2. Dönem), 1961-1979 Planlı Dönem (4. Dönem) ve 2002-2011 Yeniden Yapılandırma Dönemi'nde (6. Dönem) ise uzmanlaşmış bankaların hayatta kalma oranı genelci bankalara göre daha fazladır. Çalışmada, kesim genişliği kuramı kısmi olarak desteklenmiştir. Bankacılık tarihi verileri, kuramın, az sıklıkta değişimin olduğu çevrelerde örgütlerin hayatta kalma oranı tahminlerini desteklemiş; sık değişimin olduğu çevrelerde desteklememiştir. Devlet müdahaleleri ve bununla birlikte uygulanan politikalar ve özel yasa ile banka kurulması gibi nedenlerle çalışmadaki bazı dönemler, kesim genişliği kuramının örgütlerin hayatta kalma oranı tahminlerinden bağımsız olarak, genelci ve uzmanlaşmış bankaların hayatta kalma oranları açısından farklı bir desen göstermiştir. Dolayısıyla, sık sık değişimin tecrübe edildiği çevrelerin kaygan bir zemine sahip olduğu ve diğer dışsal müdahalelerden, endüstri ile ilişkili farklı değişkenlerden etkilenebileceği söylenebilir. Özetle, her bir dönemde gerçekleşen hukuki-politik ve ekonomik değişiklikler, uzmanlaşmış-genelci ve yerli-yabancı bankaların yoğunluklarına yansımış ve endüstrinin evrimini şekillendirmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, we examine the effect of niche-width on the survival rates of organizations in the Niche-Width Theory context. Studies on Organizational Ecology Theory focus on organizational populations and processes between populations but they are insufficient to determine the effects of social, political, and economic changes on organizational populations which is highlighted as a research program in the theory. It is very important to know about the effects of these kinds of changes and that through which mechanisms these effects come up. We investigate legal-political, and economic changes in terms of historical periods experienced through evolution of population, and focus on which organizational form has more survival rate in which environmental conditions (historical periods) by using dimensions of environmental changes defined by Niche-Width Theory. Additionally, we observe organizational population based on the origins of organizations to understand environmental changes more deeply.In this research, we included in all banks having lived from the year of the establishment of Turkish Republic to 2011. We defined investment banks and development banks as specialist and commercial banks as generalist in terms of niche-width. We investigated legal-political, and economic changes in terms of six historical periods determined by the interviews with two Former President of Central Bank of Turkey and a Finance Professor, archival study of banking history and publications of The Banks Association of Turkey. Moreover, these periods are defined in terms of coarseness of grain, convex/concave fitness set, and environmental variability dimensions based on Niche-Width Theory by drawing on the professionals? point of view. Additionally, we get data on historical information of banking industry, banks? entry and exit dates, the number of birth and death of banks for each year, niche-width of banks, and banks? origins. We compare generalist and specialist banks? death rates for each historical period. Finally, we examined the banking population based on banks? origins to be able to observe the effects of environmental changes on banking organizations.According to results of the study, in 1923-1932/The development period of national banking (Period 1), 1945-1960/The development period of private banking (Period 3) and 1980-2001/The period of liberalism in banking industry and foreign expansion (Period 5), we found out that generalist banks have more survival rate. In 1933-1944/The period of control policies of the state (Period 2), 1961-1979/Planned Period (Period 4) and 2002-2011/Restructuring period (Period 6), specialist banks have more survival rate than generalist banks. We found partially evidence for niche-width theory. Our data supported the predictions about coarse-grained environment, but partially supported for fine-grained environment. Because of the changes in the environment and interventions of the government, some periods exhibited distinct patterns in terms of survival rates of generalist and specialist banks independent from predictions of niche-width theory. We can say that fine-grained environments have very sliding ground and may take form of other external interventions or affected by different variables related to the industry. In conclusion, legal-political, and economic changes occur in each historical period reflect the density of specialist-generalist and domestic-foreign banks and shaped the industry?s evolution.
Benzer Tezler
- Türkiye'de 1 Mayısların düzenlenmesi ve yönetilmesi
The organization and governance of May days in Turkey / L'organisation et l'administration des 1er Mai en Turquie
ERHAN ÖZŞEKER
Doktora
Türkçe
2021
Siyasal BilimlerGalatasaray ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİROL CAYMAZ
- Contribution a la recherche d'un cadre juridique pour un droit international de laconcurrence plus efficace
Daha etkin bir uluslararası rekabet için hukuki çerçeve arayışı
ALİ CENK KESKİN
Doktora
Fransızca
2009
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JEAN MARC SOREL
PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM
- Avrupa Birliği ve Avrupa Siyasi Birliği
Başlık çevirisi yok
SUNA ERGÜN (BOYLU)
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Uluslararası İlişkilerİstanbul ÜniversitesiAvrupa Topluluğunun Siyasi Yapısı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAUF VERSAN
- Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında yeni medyada ifade özgürlüğü
Freedom of expression in new media in the light of the decisions of the Constitutional Court and the European Court of Human Rights
ABDİ ERKAL
Doktora
Türkçe
2021
Gazetecilikİstanbul ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLI YAPAR GÖNENÇ
- Ortadoğu'da su sorunu ve Türkiye'nin sınıraşan suları
Water conflict in Middle East and transboundary rivers in Turkey
ÜNSAL KESİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Uluslararası İlişkilerAbant İzzet Baysal ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Bölümü
DOÇ. DR. KAMER KASIM