Geri Dön

Teşekkül dönemi kelâm problemlerine devrin siyâsî-sosyal hâdiselerinin etkileri (İman-Amel ilişkisi bağlamında)

The influence of political and social events on the questions of kelâm during the formation period (from the perspective of faith and act relation)

  1. Tez No: 327874
  2. Yazar: MUHAMMED MÜCAHİD DÜNDAR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. METİN YURDAGÜR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2013
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 318

Özet

Hz. Peygamber'in vefatını takip eden ilk yüzyıl bazı itikâdî farklılıklara ve fırkalaşma hareketlerine sahne olmuş, bu durum ikinci yüzyılda da sürmüştür. Yerleşik bir Kelâm dili oluşmasa da bu dönem Kelâm ilminin teşekkül sürecini hazırlayan dönemdir. Bu çalışmamızda ilk itikâdî farklılıkların siyâsî-sosyal olayların seyri içindeki teşekkül ve etkileşimini tarih, edebiyat, mezhepler tarihi ve Kelâm kaynaklarından yararlanarak tespit etmeye çalıştık. İki bölüme ayırdığımız çalışmamızın Giriş bölümü ilk üç halife dönemindeki ihtilâflı konuların seyri üzerine tespitlerimizden oluşmaktadır. Çalışmamızın birinci bölümü olan Teşekkül Dönemi Siyâsî Temâyülleri başlığı altında Şîa'nın teşekkül süreci, siyâsî anlamda Şiîlikten itikâdî anlamdaki Şiîliğe geçiş ve itikâdî bir mezhep olarak Şiîliğin başlangıç tarihi gibi konular incelenmiştir. Hz. Osmân'ın katledilmesi ile şekillenmeye başlayan Osmânî düşünce de ilk yüzyılın belirgin siyâsî temâyüllerindendir. Ehl-i Sünnet'in ilk dönemdeki siyâsî temâyülü olarak kabul edebileceğimiz Osmânî düşüncenin tarih içerisindeki seyri ve Osmânî olarak nitelenen kişilerin görüşleri sonraki dönemin Ehl-i Sünnet'ini anlamak noktasında önemli ayrıntılar içermektedir. Çalışmamızın ikinci bölümünde İslâm tarihinin itikâdî ilk fırkası olan Hâricîlere değinilmiştir. Hâricî grubun dillendirdiği tekfir düşüncesi Kelâmî düzlemde olmasa da ilk iman-amel ilişkisi sorgulaması olarak gözükmektedir. Hâricî tavra tepki olarak gelişen Mürciîlik ilk dönemde Ehl-i Sünnet'in itikâdî temâyülü olarak kendini göstermiş ve Şiî-Hâricî tavra bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Mürciî düşüncedeki bazı sapmaların amelî anlamda dinî düşünceyi zayıflatacağı endişesi de Ehl-i Hadis tavrının bir tepki olarak ortaya çıkışını hazırlamıştır. Hâricîliği, Hâricî-Mürciî düşünce arasındaki etkileşimi göstermeye çalıştığımız bu bölümde işlememizin sebebi iman-amel ilişkisindeki konu bütünlüğünü korumaya yöneliktir

Özet (Çeviri)

The first century after the death of the Prophet Muhammad had witnessed creedal diversifications and political movements; also this continued in the following century. Although there was no solid literature of theology, this period is the epoch that prepared the formation period of Kal'm. In this study, it has been attempted to determine the formation of early creedal diversions within this social-political occurrences and their interrelationships by examining historical, literal, and theological sources. The introduction of this study, which has divided into two chapters, consists of my findings about the contradicting issues along with the first three caliphs. In my first chapter titled Teşekkül Dönemi Siyasi Temayülleri (Political Tendencies of the Formation Period); the topics like the formation phase of Shia, the transformation from political Shia to theological Shia and determining a reference date to Shia as a theological sect has been analysed. Also, the Othm'n thought which started to form after the murder of the Caliph Othm'n is an eminent political tendency in the first century. The historical progress of the Othm'n thought, which can be agreed upon as the political drift of Ahl al-Sunna in the first century, and the views of who are characterised as Othm'n contain the crucial details in understanding the later period of Ahl al-Sunna. In the second chapter of the study, the first creedal division of Islamic history, Kharijis, has been dealt. Although not in theological level, the notion of takf'r which has been pronounced by Kharijs seems to be the first inquiry of belief-deed relationship. As a reaction to the Khariji attitude, Murjie appears to be the theological tendency of Ahl al-Sunna and a counter development to Shia-Khariji position. The fear to weaken the religious thought in practical terms as a result of some declines in Murjia prepared the appearance of Ahl al-Hadith position as a reaction. The reason that Kharijite has been treated in the chapter where the interaction between the Khariji and Murjia thought attempted to denote is to protect the integrity of the subject

Benzer Tezler

  1. Kıraât açısından İbnü'l Cevzî tefsîri

    İbnü'l Cevzi's interpretation in view of recitation

    İSMAİL ÖZTÜRK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖMER ASLAN

  2. Ali Arslan Aydın'ın hayatı ve kelâmî görüşleri

    Ali Arslan Aydın's life and theological views

    SEVGİ KISA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinZonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MURAT AKIN

  3. Yusuf Ziya Yörükân'a göre İslâm Akâidi'nin ilk dönemleri

    The first ages of the Islamic Akaid according to Yusuf Ziya Yörükân

    FATMA ÖZBEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Dinİnönü Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA BOZKURT

  4. İslâm siyaset düşüncesinde şehir kavramı: Felâsife örneği (9-12. yüzyıllar)

    The concept of the city in Islamic political thought: The example of falâsifa (9th -12th century)

    SALİH DOĞU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Felsefeİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAKİM ARICI

  5. Klasik dönem Eş'arîliğin teklif anlayışı

    The Ash'ari conception of offer in the classical period

    YAKUB NERGİS

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinSiirt Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FADIL AYĞAN