Büyük havzalarda akış katsayısının hesaplanması
Determination of runoff coefficients in large watersheds
- Tez No: 328139
- Danışmanlar: PROF. HİKMET KEREM CIĞIZOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İnşaat Mühendisliği, İstatistik, Civil Engineering, Statistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hidrolik ve Su Kaynakları Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 192
Özet
Akış katsayısı; yağış yoğunluğu, yağış alanı, sızma oranı, zemin cinsi, şehirleşme, havza parametreleri,..,vb. gibi birbirleri ile iç içe geçmiş ve iç bağımlı birçok faktöre bağlıdır. Bir havzanın akış katsayısını tespit etmede veri bazlı hesaplamalar ve abak (tablo) kullanımı olarak iki yaklaşım tarzı vardır. Başka bir coğrafya verilerinden üretilmiş hazır abakların kullanılmasında çeşitli mahsurlar vardır. Çalışmada akış katsayısının değişim dinamiklerine ve yerel kullanıma uygun bir abak geliştirilmiştir. Bunun için lojistik regresyon yöntemi kullanılmıştır.Akış katsayısı, akış yüksekliği ve alansal yağışın oranı alınarak hesaplanmaktadır. Çalışmada alansal yağışın hesaplanmasında, Thiessen Metodu, bu metotta iyileştirmeler yapılarak yeni türetilmiş Revize Thiessen Metodu ve alansal azaltma faktörleri kullanılmıştır. Akış yüksekliğinin hesaplanmasında ise yağış alanı hesaplamaları yapılmış, etkin drenaj alanı adıyla sabit havza alanı yerine kullanılmıştır Çalışmada kullanılan akış katsayısı hesaplama yöntemleri akış katsayıları üzerinden kıyaslanmış ve Revize Thiessen Metodu en başarılı yöntem olarak bulunmuştur.Alansal yağış hesaplanmadan önce, noktasal yağış verileri zaman içinde ötelenerek gecikme zamanlarının etkisi hesaplamalara dâhil edilmiştir. Bunun için çok değişkenli regresyon ve yapay sinir ağları modellerinde hassaslık analizleri yapılmıştır.Akış katsayısı hesaplamaları belli zaman aralıklarında (yıllık, aylık) yapılmasıyla zaman odaklı akış katsayıları bulunmuş olur. Akış katsayılarının mevsimlik değişimleri zaman serisi modelleri ile araştırılmıştır. Akış katsayılarının yıl içinde önemli dalgalanmalar yaptığı tespit edilmiştir. Hesaplamaların hidrograf analizi ile yağış akış olayları incelenerek yapılması sonucunda olay odaklı akış katsayıları hesaplanmaktadır. Çalışmada, bu metot günlük verilere uyarlanmıştır. Zaman odaklı ve olay odaklı akış katsayısı hesaplama yaklaşımları kıyaslanmış olay odaklı yöntemlerin daha doğru ve havza yağış akış ilişkisine daha uygun sonuçlar verdiği saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
Runoff coefficient depends on many interconnected factors such as; rainfall intensity, areal and sesonal distrubution of rainfall, infiltration rate, soil type and basin parmeters (slope, area..,etc.).There are two common approaches in determining runoff coefficients. These are data based calculations and using proper tables prepared for that region. Using geologicaly non proper tables cause mistakes. In this study a practical and regional table has been prepared using logistic regression approach.Runoff coefficients are calculated as the proportion of runoff and rainfall depths. In study three methods are used to calculate areal rainfall depth; Thiessen Method, Revised Thiessen Method and Areal Reduction Factors. Some improvements have been made to resolve some lacks of classical Thiessen Method and this new method is called Revised Thiessen Method. When compared three methods each other, the Revised Thiessen Method found to be successful. Multivariable regression models and sensitivity analysis in artifical neural networks have been used and lag time shifts were performed before calculating areal rainfal.The concept of time based runoff coefficient is used if the calculations are made in certain time intervals (e.g: annual, monthly,...etc). Time series analysis have been done and results are represented that; seasonal factors are very affective-especially in summers-in determining general behavior of runoff coefficients. If the calculations depends on rainfall and response runoff hydrograph, that time the event based runoff coefficient concept is used. In study, common event based runoff coefficient approach is adapted to daily data. The event based approach is found superior to time based aprroach.
Benzer Tezler
- Road surface micro and macro texture influence on skid resistance
Yol yüzeyi mikro ve makrodokusunun kayma direncine etkisi
MURAT ERGÜN
Doktora
İngilizce
1997
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE AĞAR
- Bulanık SMRGT yöntemi ile taşkın modellenmesi ve Kalecik Havzası örneği
Flood modeling with the fuzzy SMRGT method and an example of the Kalecik Basin
FATİH ŞEVGİN
Doktora
Türkçe
2021
İnşaat MühendisliğiDicle Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEL FUAT TOPRAK
- Türkiye'de iklim değişikliğinin yıllık nehir akımları üzerindeki etkisinin iklim elastikiyeti metodu ile incelenmesi
Investigating the climate change effect on annual average streamflows using the climate elasticity method in Turkey
ABDULREZZAK ALİVİ
Doktora
Türkçe
2021
İnşaat MühendisliğiKırıkkale Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN YILDIZ
- Morphotectonic analysis of the East Anatolian fault zone (E. Turkey) using remote sensing techniques
Uzaktan algılama teknikleri kullanarak Doğu Anadolu fay zonunun (Türkiye'nin doğusu) morfotektonik analizi
ABDELRAHMAN KHALIFA
Doktora
İngilizce
2018
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZİYADİN ÇAKIR
PROF. DR. ŞİNASİ KAYA
- Fate of pesticides on soil and their impact on water environment
Pestisitlerin topraktaki davranışları ve su ortamına etkileri
GÖZDE GÜVENSOY