Geri Dön

Türkiye'de seçilmiş makroekonomik değişkenler ile İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) arasındaki ilişki

The relationship among selected macroeconomic variables and Istanbul Stock Exchange (ISE) in Turkey

  1. Tez No: 332674
  2. Yazar: ŞAHİN BULUT
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ABDULLAH ÖZDEMİR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonometri, Ekonomi, Econometrics, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2013
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Adnan Menderes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 230

Özet

Bu çalışmada, 1992:01-2012:06 dönemi aylık verilerle, Türkiye ekonomisi için seçilmiş makroekonomik değişkenler; İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Ulusal-100 Endeksi, Sanayi Üretimi Endeksi, Enflasyon, Faiz Oranı, Döviz Kuru, İhracat, Petrol Fiyatları ve Altın Fiyatlarıdır. Seçilmiş makroekonomik değişkenlerin hisse senedi fiyatlarına etkisi, ekonometrik olarak yapısal kırılmaları dikkate alan; Zivot-Andrews, Lee-Strazicich ve Carrion-i-Silvestre, birim kök testleri ve Gregory-Hansen ve Maki eşbütünleşme testleri ile araştırılmıştır. Katsayılar, dinamik en küçük kareler yöntemiyle belirlenmiştir. Son olarak, değişkenler arasındaki Granger nedensellik ilişkisi Toda-Yamamoto yaklaşımıyla araştırılmıştır. Çalışmanın sonucunda elde edilen ampirik bulgular sırasıyla şu şekildedir: ilk olarak serilerin birim kök içerdiği ve eşbütünleşik oldukları görülmüştür. Hisse senedi fiyatları ile sanayi üretimi, enflasyon, döviz kuru ve petrol fiyatları arasındaki ilişkinin pozitif, faiz oranı, ihracat ve altın fiyatları ile arasındaki ilişkinin negatif olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca 2001 krizinin Türkiye ekonomisine etkisinin negatif ve anlamlı olduğu elde edilmiştir. Son olarak, hisse senedi fiyatlarının döviz kuru ve ihracat ile çift yönlü, hisse senedi fiyatlarından enflasyon ve petrol fiyatlarına doğru tek yönlü ve sanayi üretimi ile faiz oranından hisse senedi fiyatlarına doğru tek yönlü nedensellik olduğu görülmüştür. Etkin piyasa hipotezi hisse senedi fiyatlarının etkin bir piyasada tahmin edilemeyeceğini savunmaktadır. Arbitraj fiyatlama Modeli de hisse senedi fiyatlarının tahmin edilebilmesi için bu piyasayı etkileyen faktörleri araştırmaktadır. Bu çalışmanın sonuçlarına göre, Türkiye?deki yatırımcılar, çalışmadaki makroekonomik değişkenleri takip ederek hisse senedi fiyatları hakkında yeterince bilgi sahibi olabileceklerdir.

Özet (Çeviri)

The macroeconomic variables selected for Turkish economy in this study are; monthly data from 1992:01 and 2012:06 period, Istanbul Stock Exchange-100 Index, Industrial Production Index, Inflation, Interest Rate, Exchange Rate, Export, Petroleum Price and Gold Price. The effect of the selected macroeconomic variables on stock prices are investigated by using Zivot-Andrews, Lee-Strazicich and Carrion-i-Silvestre unit root tests and Gregory-Hansen and Maki cointegration tests which take into consideration the structural breaks. Coefficients are determined using dynamic least squares method. Finally, Granger causality relation between variables is investigated using Toda-Yamamoto tests. The empirical results obtained from the study were as follows: firstly, it is observed that series contain unit root and they are cointegrated. It is determined that the relation between stock prices and industrial production, inflation, exchange rate and petroleum prices is positive; relation between interest rate, export and gold prices is negative. Also obtained that negative and significant effect of the 2001 crisis, Turkey's economy. Finally, it is seen that there is bidirectional causality with exchange rate of stock prices and export; unidirectional causality from stock prices through inflation and petroleum prices; and unidirectional causality from industrial production and interest rate through stock prices. Effective market hypothesis asserts that stock prices in an effective market cannot be predicted. Arbitrage pricing model is concentrated on effects that effects this market to be able to predict stock prices. According to the results of this work, investors in Turkey may have enough knowledge about stock prices by following macroeconomic variables in this work.

Benzer Tezler

  1. Türkiye'de hisse senedi piyasasını etkileyen makroekonomik faktörlerin analizi

    Analysis of macroeconomic factors affecting the stock market of Turkey

    MERVE PERÇİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VEDAT SARIKOVANLIK

  2. Türkiye'de seçilmiş makroekonomik değişkenlerle BIST100 endeksi arasındaki ilişkinin analizi

    Başlık çevirisi yok

    DENİZ OCAKLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Ekonometriİstanbul Ticaret Üniversitesi

    Sermaye Piyasası Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ELÇİN AYKAÇ ALP

  3. Türkiye'de yabancı portföy yatırımlarının seçilmiş makroekonomik değişkenler ile ilişkisi

    The relationship of foreign portfolio investments in Turkey and selected macroeconomic variables

    ÖZGÜR AYDOĞUŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    EkonomiAfyon Kocatepe Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERDAL DEMİRHAN

  4. Terörizmin Türkiye'de seçilmiş makroekonomik değişkenler üzerindeki etkileri

    The effects of terrori̇sm on selected macroeconomi̇c vari̇ables i̇n Turkey

    HÜSEYİN KARAGÖZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Ekonomiİstanbul Ticaret Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ELÇİN AYKAÇ ALP

  5. Türkiye'de makroekonomik faktörlerin ilk halka arz faaliyetleri üzerindeki etkisi

    Impact of macroeconomic factors on ipo activities in Turkey

    ALİ KOPAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    MaliyeOndokuz Mayıs Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DURMUŞ YILDIRIM