Türkiye'de kentsel dönüşüm sürecinin gelişimi ve günümüzdeki yasal -yönetsel boyutun irdelenmesi
The development of urban transformation process in Turkey and the discussion on recent legal and administrative format
- Tez No: 332819
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN CENGİZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Kentsel Dönüşüm Kavramı ve Süreci, Yasal Boyut, Kurumsal Yapı, Mevcut Uygulamalar, Yasadışı Yapılaşma, Urban Transformation Concept and Process, Legal Extension of Urban Transformation, Organizational Structure, Existing Applications, Illegal Settlement
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 196
Özet
Türkiyede 1950li yıllardan sonra sanayileşme ile neredeyse eşgüdümlü olarak ilerleyen göç ve gecekondu kavramları, 1980li yıllara gelindiğinde kimliğini değiştirmiş ve yerini yasadışı yapılaşmaya bırakmıştır. Gecekondu olgusunun hem kavramsal olarak hem de tanımladığı konut dokusu olarak değişmesindeki en önemli etken o dönemde var olan yasal düzenlemelerdir.Yasadışı yapılaşma kavramının ülkemizde geçirdiği evreler ile birlikte değişime uğrayan yasal ve yönetsel boyut, kaçak yapılaşmanın önüne geçememiş aksine bu sürecin gerisinde kalmıştır 1966 yılında 775 sayılı Gecekondu Kanunu ile birlikte yasadışı yapılaşmaya ilişkin ilk ciddi düzenlemenin yapıldığı görülmektedir. O yıldan günümüze kadar olan yaklaşık 45 yıllık süreçte birçok yasal düzenleme, kanun ve yönetmelik hazırlanmasına rağmen ülkemizde var olan yasadışı yapılaşma eğiliminin önüne geçilememiştir.1980?li yıllardan sonra yasadışı yapılaşma sürecinin değişmesinin yanında yasal ve yönetsel boyutta da bir takım değişimler görülebilmektedir. Özellikle 2000 yılı ve sonrasında yasal düzenlemelerin artık kentsel dönüşüm kavramını da içerdiği görebilmektedir. 5393 sayılı Belediye Kanunu, 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu, 5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanun vb. birçok kanun kentsel dönüşüm sürecineyön vermekte yetersiz kalmıştır. Var olan yasaların içeriğinde kentsel dönüşüm alanlarının nasıl tespit edileceğinin belirlenememesi, sürecin nasıl ve hangi kurumlar tarafından yönetileceğinin tespit edilememesi ve katılımcılara ilişkin yeterli düzenlemenin olmaması başlıca eksikler olarak öne çıkmaktadır. Yasal altyapıda ki tüm bu eksiklikler dönüşüm sürecinin yönetiminde ve fiziksel mekânın planlamasında hatalara ve sorunlara neden olmaktadır.Günümüzde 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile tekrar gündeme gelen kentsel dönüşüm kavramı ve süreci, söz konusu yasa içeriğinde afet odaklı olarak ele alınmaktadır. Ancak yasal düzenleme içerisindeki bir takım ibareler ve kavramlar kentsel dönüşüm sürecinin bir rant aracına dönüşmesinin önünü açmaktadır.Türkiye?de son on yılda öne çıkan kentsel dönüşüm kavramının doğru olarak anlaşılamaması, yasal düzenlemelerin de bu yanlış anlama üzerinden ilerlemesi hem uygulamada problemlere hem de kamunun mağduriyetine neden olmaktadır. İstanbul başta olmak üzere Türkiye?de yasadışı yapılaşma sorunu ile karşı karşıya olan diğer illerin ihtiyacı kentsel dönüşüm sürecini doğru bir şekilde ele alan ve sürecin tüm evrelerine ilişkin olarak düzenlemelerin yapıldığı yasal bir altlıktır.
Özet (Çeviri)
After 1950s, with the industrialization movement, migration to the urban areas had been increased and concept of squatting had been arisen in Turkey. With the 1980s, squatting gave place to illegal settlement. The most important reason for the changeof the squatting in terms of concept and the housing was the existing legal arrangements at that time. With the phases of illegal settlement, legal and administrative format had been undergone a serious change. However, this change could not be quite enough to prevent the illegal housing in Turkey. The first regulation against the illegal settlement was made in 1966 with the Squatting Law No. 775. Although there were several legal arrangements, laws and rules in the last 45 years, the tendency to the illegal settlement could not be stopped in Turkey. After 1980s, along with the changes on the illegal settlement, legal and administrative format also had been changed. Especially after 2000, legal regulations have started to include the concept of urban transformation. Nevertheless, Municipality Law, Metropolitan Municipality Law, Law about Historical and Cultural Structure being Protected by Regenerating and being Used by Keeping Alive and several other laws has xivbecome inadequate to lead urban transformation. These deficiencies can be listed as not being determined how to locate the urban transformation areas with the existing legislation, not being established how and which institutions to administrate urban transformation process and not enough existing stakeholder related regulations and etc. All these legislation related deficits cause problems in the management of urban transformation process and in the planning of location.Recently, with the Law about Transformation of Disaster Areas under Risk No. 6306, urban transformation concept and process has become a top issue. In this law, urban transformation is based on the disaster. However, some statements and concepts in this regulation can be exploited as unearned income tool. In last 10 years, misunderstanding urban transformation concept and some legal regulations based on this misunderstanding have caused both some problems in applications and unjust public treatment in Turkey. The cities in Turkey, which has illegal settlement problem, especially Istanbul, need a legal base that considers the urban transformation process accurately and regulates all phases of this process.
Benzer Tezler
- Planlara ve düzenleyici yasal kurallara uygun olmayan yapılaşma alanlarının dönüşüm sürecinde planlamanın etkinliği: Gültepe örneği
Efficiency of planning in the transformation process of informal built areas: A Case study of Gültepe
ERCAN KOÇ
Doktora
Türkçe
1998
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YALÇIN ÜNAL
- Evaluation of spatial change in 20th century housing production through etiler housing cooperative
20.yüzyıl konut üretim biçimlerinde mekansal değişimin etiler yapı kooperatifi üzerinden değerlendirilmesi
DENİZ BAKIRCI
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE AYATAÇ
- Kentsel dönüşüm sürecinde imar planı ölçeğinde tasarımın önemi: İstanbul Fikirtepe örneği
The importance of design at master plan scale in urban regeneration process: Istanbul Fikirtepe case
TOLGA ŞENTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZGÜR BİNGÖL
- Mudanya'da kentleşme süreci ve kentsel gelişimi etkileyen faktörler
Factors affecting urbanization process and urban development in Mudanya
SİNAN ALBAYRAK
- İstanbul kent çeperlerinde kırsal arazilerin dönüşümü Ağaçlı-Yeniköy yöresi örneği
Transformation of rural areas on Istanbul fringe Agacli-Yenikoy sample
GÜLCE KANTÜRER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İPEK AKPINAR
- Türkiye'nin kentleşme sürecini etkileyen yasalar kapsamında imar afları; imar barışı yasal düzenlemesinin Ankara ilinde uygulanması
Building amnesty laws within the context of Turkey's urbanization process; Implementation of the legal regulation on building development peace in Ankara province
AYGÜL TATLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Şehircilik ve Bölge PlanlamaÇankaya ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ TÜREL
DOÇ. DR. ZERRİN EZGİ KAHRAMAN