Tapınma ritüeli ile ibadet mekânı arasındaki ilişkinin göstergebilimsel bağlamda okunması: Cemevi yapıları
Reading the relationship between rituals of worship and place of worship with the context of semiology: Cem house buildings
- Tez No: 332991
- Danışmanlar: PROF. DR. SİNAN MERT ŞENER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Din, Mimarlık, Linguistics, Religion, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Mimarlık sisteminin bir iletişim biçimi ve bir simge olarak ele alınabileceğini gösteren pek çok çalışma vardır. Dil ve görsel imajın bir parçası olan simgeler, semboller kadar yapıların da bir `işaret dizgesi' olması söz konusudur. Bu nedenle hareket ve iletişim için bir sahne gibi ele alınan mekân, dilin bir parçası olarak tartışılır.Dini yapılar; bağlı olduğu din, ibadet ve kültür, coğrafya ve topluluğa göre hem yapısal hem de anlamsal açıdan farklılık gösterebilirler. Bu bağlamda çok tanrılı dinlerde kuttörenler ve tek tanrılı dinlerde litürjiden ve bu dinlerin tapınaklarından, ibadet mekânlarından bahsedilmiş; bunların ışığında ve kendi inanç sisteminin temellerine göre Cemevleri analiz edilmeye çalışılmıştır.Alevi-Bektaşi inancının uygulandığı ve öğrenildiği yer âyin-i cem ya da kısaca cemlerdir. Cemler `Cemevi'nde yapılır. Uzun ve içe kapanık bir sürecin sonucunda cemevleri ile yaşam alanları iç içe geçmiş, bir kilise veya cami gibi kendine özgü ve aleni bir mimari üslup oluşturamamasına rağmen cemevleri, ortak birtakım mimari özelliklere ve gizli bir tipolojiye sahiptir. Bu kapsamda öncelikle tarihi Alevi-Bektaşi dergahları anlamsal ve mekansal olarak analiz edilmiştir.1980'lerde köyden kente göçlerin artmasıyla beraber kentsel kamusal alanlarda, cemevleri bağımsız yapılar olarak ortaya çıkmış ve gereksinimlere cevap verebilecek çağdaş bir çözüm düşüncesi ile, 1996 yılında ilk kez Cemevi Kültür Evi Yarışması açılmıştır. Ödül alan projeler; plan ve kesit düzleminde ve anlamsal olarak analiz edilmiş, son olarak; kent içinde bağımsız birer yapı olarak karşımıza çıkan ve çoğunluğu İstanbul'dan seçilen örneklerden cem salonları analiz edilmeye çalışılmıştır. Bir gösterge olarak Cemevleri, günümüzde `cem salonu' da denilen `meydanevi'nin mekansal dinamikleri ve altında yatan sembol repertuarları çıkarılmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Today, there are lot of work and research which shows that architecture can be consider as a way of communication and a sign that links architect-object-user/audience. As much as icons and symbols are a part of language and visual images, also buildings are a `syntax of signs?. For this reason, space which is considered as a stage of action and communication is discussed as part of the language.The concept of the sacred on the basis of all religions introduces the concept of sacred space. These sacred places (both in monotheistic and polytheistic religions) which have a existential value for the religios people are analyzed with the help of some factors like; liturgy/ritual/worship, orientation, the concept of cosmology/?Axis Mundi?, hierophany and religious myths, cults, sacred geometry, human body, `Golden Ratio?, and `Gematria?, etc. in 3th Chapter of thesis work.In the Chapter 4, after explaning the history of Alewi/Bektashi faith, origins of it, rituals, important notions and values in Chapter 3, historical dervishes lodges will be analyzed regarding to the from-function-meaning relation.In the 5th Chapter, the projects of the `Cem Culture House? architectural project competition which is organized in 1996 and in the last part of 5th Chapter of thesis, recent examples of the Cem House buildings (most of these examples are elected in Istanbul) in the urban place which emerged a result of need after the migration to urban place will be analyzed with the same form-function-meaning approach.
Benzer Tezler
- Minimalizm bağlamında Yörüklerdeki göç olgusunun belgesel sinema ile anlatılması
Explaining the phenomenon of migration in Yörüks in the context of minimalism with documentary cinema
SÜLEYMAN SELVİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarSüleyman Demirel ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA GENÇ
- Eski Mezopotamya ve Anadolu toplumlarında kutsal meyveler
Sacred fruits in Old Mesopotamian and Anatolian societies
MELTEM IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SUZAN AKKUŞ MUTLU
- Görsel kültür öğesi olan dövmenin dijitopik kurguları destekleyen rolü
The role of tattoo, an item of visual culture, in supporting digitopic fictions
OZAN SAMANGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Güzel SanatlarOndokuz Mayıs ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. ENGİN GÜNEY
- Türk destanlarında dağ kutsalının zaman ve mekân bağlamında değerlendirilmesi
Evaluation of the mountain sacred in Turkish epics in the context of time and space
MUHİTTİN TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıHitit ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ATİYE NAZLI
- Sanatsal form olarak oyuncak tasarımı
The toy design as artistic form
EBRU ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiHeykel Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. SEVGİ AVCI