Geri Dön

Kavakköy (Seydişehir-Konya) civarındaki travertenlerin sedimantolojisi ve jeokimyası

Geochemistry and sedimantology of the travertine around the Kavakköy (Seydişehir-Konya)

  1. Tez No: 335356
  2. Yazar: SEDA KARAİSAOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HÜKMÜ ORHAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2013
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 95

Özet

Konya ilinin 90 km GB? nda Kavakköy civarında KB-GD uzanımlı Seydişehir fay zonu ile ilişkili 15 km2 lik bir alanda gözlenen ve sırtlar şeklinde gelişen Kuvaterner yaşlı Kavakköy traverteni, metakumtaşı, şeyl ve fillit ardalanmasından oluşan Geç Kambriyen-Erken Ordovisiyen yaşlı Seydişehir formasyonunun üzerine uyumsuz olarak gelmektedir. Traverten oluşuklarının güney ve kuzeyinde yer alan dağlık bölgedeki Kambriyen-Paleosen istifinin önemli bir kısmını karbonatlı kayaçlar oluşturur. Kavakköy travertenlerinde 6 farklı fasiyes tanımlanmıştır. Bunlar; kristalin kabuk fasiyesi (Tkk), sal fasiyesi (Ts), sıvanmış gaz kabarcığı fasiyesi (Tgk), pisoid fasiyesi (Tp), litoklast fasiyesi (Tlk) ve çalı fasiyesi (Tç). Kristalin kabuk fasiyesi, genelde kalın, yanal olarak devamlılık gösteren beyaz renkte, kompakt ve iri ışınsal kalsit kristallerinden oluşur. Kristalin kabuk fasiyesinin bazı seviyelerinde düşey yönde gelişmiş uzunlamasına boşluklar mevcuttur. Kristalin kabuk fasiyesinden alınan örneklerin XRD analizleri sonuçları saf kalsitten oluştuğunu göstermektedir. Bu fasiyes teras havuzlarının kenarları, kordonları ve su akışının hızlı olduğu düz yamaç ortamlarında gelişir. Sal fasiyesi, 0,5 cm - 1 cm kalınlıkta, beyaz-bej renkli, kağıt inceliğindeki oldukça kırılgan kristalin tabakalardan oluşur. Teras havuzlarında ve durgun suların hakim olduğu çöküntü depolanma ortamındaki havuzlarda gelişir. Sıvanmış gaz kabarcığı fasiyesi, ince kalsit filmleri şeklinde gelişen salların altında hapsolarak gelişir ve boyutları 2 milimetreden 2 santimetreye değişen oval ya da küresel sıvanmış gaz kabarcıklarından oluşur. Her bir gaz kabarcığı yoğun mikritik bir kabuk ile çevrelenmiş, genelde içi boş bir küreden oluşur ve hızlı bir şeklilde kalsiyum karbonat çökelimini ifade eder. Pisoid traverteni beyaz ve açık pembemsi renkte küreselden, düzensiz olarak yuvarlaklanmış, boyutları birkaç milimetreden 1-2 cm ye kadar değişen pisoidlerden oluşur. Tutturulmamış pisoidler, merkezinde sparit bulunan, mikritik ve sparitik tanjansiyal sarılımlardan oluşur. Tutturulmuş bulunan pisoidler, mikrit sarılımların spar sarılımlara oranla fazla olduğu pisoidlerin mikritik bir bağlayıcı ile bağlanmıştır. Pisoid fasiyesi teras havuzları ve büyük çöküntü havuzlarında, su enerjisine ve mikrobiyal içeriğe bağlı oluşmuştur. Litoklast fasiyesi, genelde koyu turuncu ve kahverengi bir matriks içerisinde yer alan açık renkli traverten parçalarından oluşur. Litoklast traverten fasiyesi 20 cm den 1 metreye değişen kalınlıklarda ve açık renkli diğer traverten fasiyesleriyle ara katmanlanmalı olarak gelişmiştir. Litoklast traverten fasiyesi, eğimli yamaçların çökmesiyle oluşan breşik malzemenin birikmesiyle çöküntü ve teras havuzlarında oluşur. Çalı fasiyesi, küçük çalı benzeri kalsit büyümelerle karakteristiktir, çalılar birkaç milimetreden santimetrelere uzanmaktadır ve beyaz gri kahverengimsi renkte düşey olarak yönlenmiş dentritik bir morfoloji göstermektedir. Tipik olarak ince mikritik laminalar ile ayrılmış 1-3 cm kalınlıkta çok sayıda yatay tabakalardan oluşur. Mikroskop altında koyu renkli mikrit ve açık renkli iyi kristallenmiş sparitler ile birlikte mikritik katmanlar görülmektedir. Çalı fasiyesi teras havuzları, çöküntü ve yamaç düzlüklerinde gelişir. Kavakköy travertenlerinin kimyasal analiz değerlendirmelerine göre numunlerin CaO (%) miktarı % 42,08 - % 55,86 arasında değişmektedir. Bu sonuç, yapılan XRD analizleri ile paraleldir ve Kavakköy travertenleri saf kalsitten oluşup, çok az miktarda terrijen malzeme içermektedir. Ba, Sr, As elementlerinin, CaO ve örnek numaraları ile yapılan diyagramları vasıtası ile sıcak su ve soğuk su traverten örnekleri ayırtlanmıştır. Bu travertenleri oluşturan sıcak suyun sıcaklığı 39,5 0 C ve soğuk suyun sıcaklığı 20,2 0 C? dir. Kavakköy travertenlerinin ?18O duraylı iztotp değerleri %o -14,6 ile -6,8 (PDB) ve %o + 15,8 ile + 23,9 (SMOW) arasında değişirken, ?13C duraylı izotop değerleri %o + 0,2 ile + 8 (PDB) arasında değişmektedir. Bu değerler daha önceki araştırmacılarla karşılaştırıldığında, örnekler Gandin ve Capezzuoli (2008) tarafından tanımlanmış olan traverten alanına karşılık gelir. Traverten oluşuklarının gözlendiği mermer ocaklarından derlenen numunelerden yapılan U/Th yaş analizi bölgedeki traverten oluşumlarının farklı zamanlarda geliştiğini göstermiştir. Bu da muhtemelen bölgedeki tektonik hareketlere bağlı olarak su çıkış merkezlerinin yer değiştirmesi ile açıklanarak 517.823 ± 91761 yaşlı Makro mermer ocağı, 361.966 ± 5034 yaşlı Kasapoğlu mermer ocağı, 39.483 ± 928 yaşlı Takavcı mermer ocağı belirlenmiştir. Kavakköy traverteni günümüzden 530.000 yıl öncesinde günümüze kadar ki sürede Seydişehir fay zonundaki sıcak su çıkışlarına bağlı olarak, kuvaterner boyunca traverten oluşumu için uygun koşullar (iklim, kaynak su çıkışı) olduğu sürede oluşmuştur. Sıcak ve soğuk kaynak sularının çıkışının devam ettiği bölgelerde halen güncel traverten oluşukları gözlenmektedir.

Özet (Çeviri)

In the Kavakköy region which is 90 km SW of Konya, the Quaternary Kavakköy travertine occurs as mounds roughly aligned in relation to the Seydişehir fault zone extending NW-SE in an area of 15 km2. It lies disconformably upon the Seydişehir formation comprising Upper Cambrian-Lower Ordovician interbedded metasandstone?shale and phyllite. In the South and West of the Kavakköy region, the mountainous area comprises mainly carbonate rocks ranging from Cambrian to Paleocene Six different facies were determined in the Kavakköy travertine; Crystalline crust travertine (Tkk), Paper-thin raft travertine (Ts), Coated bubble travertine (Tgk), Pisoid travertine (Tp), Litoclast travertine (Tlk) and Shrub travertine (Tç) facies. Crystalline crust travertine facies (Tkk) is dense, bright white in color thick and laterally continous deposits comprising of coarse elongate calcite crystals. In some level of the Crystalline crust travertine, there are vertically extending voids. It is composed of püre calcite. This facies forms on the corner of pools, cascade and smooth sloops where the water flow is fast. Paper-thin raft travertine facies (Ts) is composed of 0.5-1.0 cm thick layers comprising paper thin, delicate, brittle crystalline layers. They are precipitated at the water surface on the terrace pools and stagnant depressional environments. Coated bubble travertine facies (Tgk) contains radial bubbles with diameter ranging from 2mm to 2 cm. They represents rapid calcium carbonate precipitation on the gas bubbles trapped below the paper thin rafts Each bubble has a hollow centre and a dense micritic rim which reflect rapid calcite precipitation.. Pisoid travertine facies (Tp) is characterized by pinkish pisoids ranging in shape from spherical, through irregularly rounded, to irregular and 1-2 cm in size. Unconsolidated individual pisoid is formed as a series concentric micritic and sparitic layers around a sparitic nucleus. Consolidated pisoids were cemented by micrit and have more micritic layers than sparitic layes. Pisoids occur in pools ranging in size from small terrace pools on steep slopes to extensive pools in depressions depending on water energy and microbial content. Litoclast travertine facies (Tlk) comprises light colored clasts of travertine mixed with dark orange to brown colored micritic matrix. It has a thickness ranging from 20 cm to 1 m and is interbedded with light colored other facies. Litoclast travertine facies developes as a result of penecontemporaneous erosion of slope travertines and deposition on the lower slopes and depressions, where it mixes with in situ precipitate. Shrub travertine facies (Tç) is characterized by small shrub-like growths. Shrubs are a few milimetres to centimeters in size, white to gray in color and shows a dentritic morphology with vertically aligned calcite crystals. It occurs typically as several layers, 1-3 cm in thickness, which are separated by thin micritic laminae. Shrub travertine is deposited in terrace pools and in depressions and flats. The CaO (%) content of the Kavakköy travertine is between % 42,08 and % 55,86 and its XRD analysis is resulted as pure calcite. The terrigen material content is very low. Samples taken from hot water (39.5 0 C) and cool water (20.2 0 C) travertines shows that Ba, Sr, As and CaO content can be used in determining the temperature of the travertine forming water Stable isotopic data obtained from the samples of the Kavakköy travertine show a positive field of distribution of ?13C values that range from +0.2 to +8 ? PDB. The ?18O range from -14.6 to -6.8 ? PDB and %o + 15,8 ile + 23,9 SMOW. Dating samples taken from different quarries in the Kavakköy travertine by U/Th method showed that travertine mounds were formed at different periods of time. The age of the travertine in Makro travertine quarry is 517.823 ± 91761years; the age of the Kasapoğlu travertine quarry, 361.966 ± 5034 years, the age of the Takavcı travertine quarry, 39.483 ± 928 years. This might be as a result of shifting the water output in regard to the tectonic activities in the area. The Kavakköy travertines began to form 530.000 year ago in relation to the water output from Seydişehir faults zone. Presently travertine is forming at two localities.

Benzer Tezler

  1. Çaybağı formasyonu'nunda (Hacısam-Kavakköy çevresi, Elazığ doğusu) paleoiklim araştırmaları

    Paleoclimate studies in the Çaybağı formation (Hacisam-Kavakköy surroundings, east of Elazığ)

    SİNEM YAZICI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Jeoloji MühendisliğiFırat Üniversitesi

    Genel Jeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CALİBE KOÇ TAŞGIN

  2. Antalya ili Kumluca ilçesindeki biber yetiştirilen seralarda domates lekeli solgunluk virüsü (tomato spotted wilt tospovirus-tswv)'nün yaygınlığı ve konukçu yabancı ot türlerinin belirlenmesi

    Determination of prevalence and reservoir weed species of tomato spotted wilt tospovirus-tswv on peppers grown in greenhouses in Kumluca district in Antalya

    ÖZDER GÖMLEKLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    ZiraatSelçuk Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SERKAN YEŞİL

  3. Nişinik Köyü (Çermik-Diyarbakır) çevresinin jeolojik özellikleri

    Geological features of the Vişinik Village (Çermik-Diyarbakır) of vicinity

    YUNUS AY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Jeoloji MühendisliğiFırat Üniversitesi

    Y.DOÇ.DR. ERCAN AKSOY