Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Türk şiirinde Balkanlar
From Tanzimat to the Republic an period the Balkans in Turkish poetry
- Tez No: 339077
- Danışmanlar: PROF. DR. ABİDE DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 366
Özet
Balkan coğrafyası Türk edebiyatının romandan hikâyeye, tiyatrodan şiire hemen her sahasında geniş yer edinmiştir. 19. ve 20. yüzyılda Balkan topraklarında yaşanılan siyasi ve sosyal gelişmeler ışığında yüzlerce şiir kaleme alınmıştır. Özellikle bu vatan parçasının Osmanlı'dan koparılması sürecinde yaşanılan savaşlar, çıkarılan isyanlar ve kaybedilen topraklar pek çok şairin şiir dünyasında hususi bir yer teşkil etmiştir. İncelememizin geniş bir kısmını da savaş şiirleri oluşturmaktadır.“Savaş”başlığı altında incelenen şiirlerin konusu Kırım Savaşı ile başlatılmıştır. Zira Balkanlar'ın çözülme sürecini 1854-56 Kırım Savaşı'na kadar götürmek mümkündür. Ardından 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı, 1897 Türk-Yunan Savaşı, Girit Meselesi çerçevesinde şiirimize akseden Balkan imajının incelenmesi uygun görülmüştür. Coğrafyanın nihai kaderini belirleyerek Türk edebiyatında geniş yankı bulan Balkan Savaşları ise alt başlıklar halinde verilerek ayrıntılarıyla ele alınmıştır. Nitekim şiirlerimizin dokusuna işleyen Balkan temi bu süreçle sınırlı kalmayacak, Balkan Savaşları sonrasında da kaybedilen toprakların acısı anlatılmaya devam edilecektir. I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı yıllarında Balkanlar, eserlere“hasret duyulan vatan”şekliyle konu olmuş ve tezimizde de bu bağlamda değerlendirilmiştir. Balkan coğrafyasının şiirimizdeki akisleri sadece“savaşlar”ekseninde yer almamıştır.“Balkan tabiatı”ve“Balkan toplumu”konularında eserler olması sebebiyle bu başlıklar altında da tetkikler yapılmıştır.“Balkan tabiatı”ekseninde yazılan şiirlerde coğrafyanın tabii güzelliklerinin tasviri yapılmış ve şairlerin anılarında yer kaplaması üzerinde durulmuştur.“Balkan toplumu”başlığı altında ise Balkan kadınlarının güzelliğini anlatan şiirler ve Balkanlı olup Osmanlı'nın siyasi hayatında önemli görevlerde bulunan devlet adamlarını ve mebusları konu edinen eserler incelenmiştir. Görüldüğü üzere Balkan toprakları stratejik konumu, siyasi çehresi, tabiat manzaraları haricinde Balkanlarda doğmuş büyümüş kişiler aracılığıyla da şairlerimizin ilgisini çekmiştir. Tezimizde Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Türk şiirine yansıyan yönleriyle Balkan coğrafyası“tarih, coğrafya ve insan”ekseninde bütüncül bir bakışla yorumlanmaktadır. Anahtar Sözcükler Türk şiiri, Balkan, Kırım Savaşı, 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı, 1897 TürkYunan Savaşı, Girit, Balkan Savaşları, Balkan tabiatı, Balkan toplumu
Özet (Çeviri)
The Balkan geography has largely attained a place from novel to story from theatre to poetry in every area of literature. In the light of political and social developments which occur in 19th and 20th centuries, hundreds of poems were written. The wars and revolts occurred in the process of splitting this fatherland from Ottoman Empire and the territories lost has gained a special place in the poetry world of many poets, so“war poetries”constitute the great part of our survey. The topic of the poems which are analyzed under the title of“War”begins with Crimean War. Yet it is possible to carry the disintegration of Balkans to Crimean War in 1854-56. After that, within the frame of Ottoman-Russia War (1877-78), Turk-Greek War and Crete issue, the Balkan's image reflecting to out poetry was approved to be analyzed. By sealing the current fate of the geography, Balkan wars made an overwhelming impression in Turkish Literature were detailed handled and given in sub-titles. In fact, the Balkan term penetrating to our poetry will not be limited of this process, and the pain of lost territories continued to be narrated after Balkan Wars. During the years of World War I and Independence War, Balkans were mentioned as a“fatherland felt longing”and it was concordantly assessed in our thesis. The echoes of Balkan geography in our poetries do not just take place in the axis of“wars”. Because of the fact that there were works about“Balkan habitat”and“Balkan society”, searches were also done under these titles. The depiction of natural beauties of the geography and the importance of occupying a place in the memories of poets were insisted on the poetries given in the line of“Balkan habitat”. Also, under the title of“Balkan society”the works about the poetries narrating us the beauties of Balkan's women, and the statesmen, originally Balkan, who had an important position in Ottoman's politics and deputies were analyzed. As it is seen, except for its strategic location, political face, and natural beauties, Balkan territories aroused attention inside our poets via the people who were born and grown in there. In our thesis, the Balkan geography reflecting to Turkish poetry from Tanzimat to Republic was interpreted with holistic view in the axis of“history, geography and person”. Key Words Turkish poetry, Balkan, Crimean War, 1877-78 Ottoman- Russia War, 1897 Turk-Greek War, Girit, Balkan Wars, Balkan habitat, Balkan society.
Benzer Tezler
- Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Türk şiirinde tema olarak kadın
From reform to republic woman as a theme in Turkish poetry
EROL GÖKŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHARREM DAYANÇ
- Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Türk şiirİnde bahçe metaforu
Garden metaphor in Turkish poetry from the Tanzimat to Republic
BEDİRHAN ÜNLÜ
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TARIK ÖZCAN
- Yeni Türk şiirinde beden algısı (Tanzimat'tan Cumhuriyet'e)
The perception of body in new Turkish poetry (From Tanzimat to Republic era)
EMEL AYDIN ÖZER
Doktora
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAZLI GÖKÇEK
- Modern Türk şiirinde okur algıları (1860-1940)
The poet's perceptions of reader in modern Turkish poetry (1860-1940)
SERHAT DEMİREL
Doktora
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILMAZ DAŞCIOĞLU
- Cumhuriyet Dönemi Türk şiirinde kent (1923-1980)
Cities in Turkish poems in period of republic (1923-1980)
MÜRSEL GÜRSES
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. YILMAZ DAŞÇIOĞLU