Antalya tarihi kent merkezi ve yakın çevresinin mekân dizim metodu ile analizi
Analysis of antalya historical core and its surroundings with the space syntax method
- Tez No: 339146
- Danışmanlar: PROF. DR. ZİYA GENÇEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Tarihi Kent merkezleri farklı kentsel kullanımların bir arada ve birbiri ile yoğun şekilde ilişki içinde bulunduğu alanlardır. Tarihi kent merkezleri üzerindeki kültürel sosyal ve ekonomik katmanların doğru bir şekilde algılanması, kent kimliğinin de doğru bir şekilde algılanmasını ve buna uygun projelerin hayata geçirilmesini kolaylaştıracaktır. Antalya Tarihi Kent merkezi çevresinde verilen yanlış planlama kararları ile Balbey ve Haşimişcan gibi Antalya'nın en eski iki mahallesinin çevresi ile bağları koparılarak tarihi kimliklerinin bozulmasına neden olunmuştur. Kentsel yenileme projelerinin farklı tarihsel dönemleri içinde barındıran kent merkezlerine uygulanmasının kent belleğinin ve geleneksel değerlerin kaybına yol açması gibi tehlikeleri içinde barındırdığı unutulmamalıdır. Bu nedenle tarihi merkezlerde yapılan çalışmaların matematiksel bir zemine oturması ayrı bir önem kazanmaktadır.Bu çalışmada, koruma altına alınmış ve tarihsel süreç içerisinde birbiri ile fiziksel ve sosyal bağı koparılmış Antalya Kaleiçi ve yakın çevresinin fiziksel değişimini mekânsal dizim analizi yöntemi ile incelenmektedir. Mekânsal dizim analizi, yapılı çevre ve öğelerinin insanları bir araya getirme olasılığını anlamak için geliştirilmiş matematiksel bir yöntemdir. Bu analiz sayesinde birbirinden kopmuş olan işlevlerin yeniden ilişkilendirilmesi ve bu olasılık düzeyinin arttırılması hedeflenmektedir.Bu çalışmanın temel amacı, farklı dönemler itibari ile yerleşimin yaşadığı değişimi, koruma altındaki kent dokusunun ve çevresindeki yeni yapılaşmanın sahip olduğu sosyal ve ekonomik hareket potansiyelini ve yeni-eski arasındaki etkileşimi anlamaktır. Ayrıca bu çalışma sonunda birbiri ile bağı kopartılmış olan alanların yeniden ilişkisi kurularak gelecekte yapılabilecek dönüşüm projeleri için çok aşamalı veri tabanı oluşturularak matematiksel bir altlık hazırlanmıştır. Analiz sonucu elde edilen veri tabanı belki de Antalya için en önemli olan alanlardan birinin yeniden canlandırılmasına yönelik ortak karar üretecek özel ve kamu kuruluşlarının karar vermelerinde bir araç olması hedeflenmektedir.Kentsel Tasarım ve planlamada kullanılan birçok modelden farklı olarak mekânsal dizim metodu ile uygulama öncesi tasarım sürecine yapılan müdahaleler ile olası yanlış kararların önüne geçilme fırsatı sunulmaktadır. Bu yenilenmesi güç ve maliyetli olan tarihsel değerlere yapılacak olan müdahalelerin geliştirilmesinde ve alternatiflerin karşılıklı olarak sınanmasında bize sayısal değerler sunmakta, gelişimine katkıda bulunan bir son ürün olmasa da bir ara ürün elde etmiş bulunmaktayız. Yapılan çalışmada mekânsal dizim metodu kullanılması ile alan içerisinde ulaşım hiyerarşisinin kurgulanmasında ve aynı zamanda bölgenin ana düğüm noktalarının yeniden tespit edilmesinde yararlar sağlanmıştır.Çalışmanın ilk aşamasını mevcut yaya hareketleri ve potansiyellerini araştırmak için saha çalışması oluşturulmaktadır. Belirlenen aks üzerinde 50 farklı noktada yaya sayımları yapılmış buna göre yaya yoğunluğu paftaları oluşturulmuştur. Yapılan çalışmada gün 6 farklı zaman dilimine bölünerek eşit aralıklar ile sayım yapılmış, sonucunda alan içerisindeki kullanımların yaya hareketlerine olan etkisi belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma 2 aşamada gerçekleştirilerek ticaret yoğun kullanılan alan hafta sonu ve hafta içi ayrı değerlendirilmiştir. Burada fiziksel mekânın insan hareketleri ile ilişkisini daha iyi anlamak için alan içerisindeki yaya kullanımında %5 örneklem alınarak birebir yarı yapılandırılmış soru formları uygulanmıştır. Çalışmanın ikinci aşamasında alanın tarihsel gelişimini tescilli eserler ile birlikte gösteren haritalar hazırlanmış, arazi kullanımı, bina cins ve kaliteleri, kat adetleri, mekân kalitesi, eğim ve güvenlik gibi fiziksel analizler yapılarak sentez çalışmasına geçilmiştir. Projenin üçüncü aşamasında mekânsal dizim metodu uygulamak için depthmap adlı bilgisayar programı yardımı ile eksensel haritalar oluşturulmuştur. Bu aşamada yapılan incelemeler makro ve mikro ölçekte gerçekleştirilerek çalışma alanının global ve lokal erişilebilirlik düzeyleri elde edilmiştir. Bu aşamaya kadar gerçekleştirilen incelemeler yapılan bu çalışma dâhil gelecekte yapılacak olan çalışmalarda kullanılabilecek sayısal veri tabanı niteliğindedir. Çalışmanın dördüncü aşamasında CBS ve istatistik programları yardımı ile çoklu regresyon analizleri yapılarak bağımsız değişkenlerin yaya hareketleri üzerine etkileri belirlenmiştir. Son aşamada bağı koparılmış ve yalıtılmış alanlarda yeniden canlandırmaya yönelik bazı kararlar alınmıştır ancak bu çalışma sadece bir son ürün olarak görülmemeli Antalya Kent merkezinin tarihsel gelişimi sürdürdükçe yapılacak olan diğer tüm yenileşme çalışmalarına bir ön çalışma niteliği de taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
The historical city center is a place with different city usings and with a high relationship each other. The wrong planning decisions around the historical city center of Antalya cause to around two of the oldest districts (Balbey, Haşimişcan) was broken off with their historical identity. Urban restoration projects can cause to urban memory and losing traditional valve, we must be conscious that. So that mathematical approaches in urban planning is very important for that kind of places.In this work; we investigating; protected and disconnected from the social bands of Antalya Kaleiçi and physical change of surroundings with Space Syntax analysis method. Space Syntax analysis; a developing mathematical method for understanding to probability of building environment and elements to bring people together. The main purpose of this work; understand to inter action of protected city structure and between new ? old.Space Syntax analysis is useful for inhibit wrong decisions for urban planning and design. In the first phase, created to field work for existing pedestrian movement and investigated the potential. Identified 50 different points on the specified axis were made pedestrian count and created pedestrian density maps. This working consisted of two phases, according to the intensity; weekend and weekdays were evaluated separately. In the third phase of project; we used depthmap program for apply to Space Syntax analysis method. At this stage, the investigations carried out macro and micro scale. In forth phase of project determined the effects of variable on pedestrian movements with helping to GIS and statistics programs.In the last face of project; some decisions have been taken to revitalize for some determined areas. But working only be seen as on end product. Continues the historical development of the city center of Antalya. Every other innovation in the nature of the work is of a preliminary projects.
Benzer Tezler
- Tarihi kent merkezlerindeki yaya hareketinin planlanması: Antalya Kaleiçi örneği
Planning of pedestrian movement in historical city centers: example of Antalya-Kalei̇çi̇
KENAN ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
UlaşımYıldız Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA GÜRSOY
- Andriake antik kenti a kilisesi mimari plastik eserleri
Architectural sculpture pieces of church a in the ancient city of Andriake
ÇAĞLAR DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Sanat Tarihiİstanbul ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. HATİCE AYÇA TİRYAKİ
- Sosyo ekonomik ve çevresel etkileri ile yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişilerin Türkiye'de mülk edinmesi ?riskler ve fırsatlar?
Foreign national legal and natural entities' acquiring a property in Turkey for social and environmental factors ? risks and opportunities?
ÖZCAN ERDOĞAN
Doktora
Türkçe
2008
Kamu YönetimiAnkara ÜniversitesiSosyal Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇELİK ARUOBA