Tip 1 Diabetes Mellitus tanılı çocuk ve adölesanların yaşam kalitesi ve metabolik kontrolle ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of quality of life and relationship between metabolic control in children and adolescents with Type 1 Diabetes Mellitus
- Tez No: 339512
- Danışmanlar: PROF. DR. NERİMAN İNANÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Nutrition and Dietetics, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
Kesitsel olarak planlanan bu çalışma; en az bir yıl önce tanı almış olan 8-18 yaş aralığındaki Tip 1 Diabetes Mellitus (DM)?lu 70 çocuk ve adölesan ile aileleri (çalışma grubu) ve yaş, cinsiyet ve sosyo-demografik özellikler açısından hasta grubuyla eşleştirilmiş 72 sağlıklı çocuk ve adölesan ile ailesi (kontrol grubu) üzerinde yürütülmüştür. Katılımcılara ait demografik bilgiler yüz yüze görüşme yöntemi ile araştırmacı tarafından kaydedilmiş; vücut ağırlığı, boy uzunluğu ölçülmüş ve beden kütle indeksi (BKİ, kg/m2) değerleri hesaplanmıştır. Katılımcıların yaşam kalitelerini değerlendirmeye yönelik, hem çocuk ve adölesana, hem de ebeveynlerinden birine ?Çocuklar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği (ÇİYKÖ)? uygulanmıştır. Çalışma grubunda, metabolik kontrolün göstergesi olarak hasta dosyalarından, anket ve yaşam kalitesi ölçeği uygulanan gün ölçülen HbA1c değerleri kaydedilmiş ve kan şekeri takip defteri kayıtları incelenerek son bir aydaki toplam hipoglisemi ve hiperglisemi atak sayısı hesaplanmıştır. Çalışma grubunun %54.3?ü erkek, %45.7?si kız iken, kontrol grubunun %50?si erkek, %50?si kızdır (p=0.609). Çalışma ve kontrol grubunun yaş ortalamaları benzerdir (sırasıyla; 12.94±2.68 yıl ve 12.49±2.96 yıl, p=0.280). Gruplar cinsiyet, BKİ ve sosyo-demografik özellikler açısından benzerdir (p>0.05). Çalışma ve kontrol grubu arasında, çocuk ve adölesanların toplam yaşam kalitesi algısı (p= 0.694) ile fiziksel sağlık (p=0.359) ve psiko-sosyal sağlık (p=0.922) algıları açısından fark bulunamamıştır. Benzer şekilde, ailelerin çocuklarıyla ilgili toplam yaşam kalitesi (p=0.071) ve fiziksel sağlık (p=0.269) algıları arasında fark saptanmazken; çalışma grubundaki ailelerin psiko-sosyal sağlık algıları, kontrol grubundan istatistiksel olarak önemli düzeyde daha düşüktür (p=0.030). Çalışma grubunun HbA1c düzeyi %8.08±1.49, son bir aydaki hipoglisemi atak sayısı 3.57±4.28 ve hiperglisemi atak sayısı 40.23±25.32?dir. Çalışma grubunda, hipoglisemi atak sayısındaki azalmanın aileler tarafından algılanan ve duygusal, sosyal işlevsellik ile okul işlevselliğini içeren psiko-sosyal sağlık alt ölçek puanındaki artış ile ilişkili olduğu gösterilmiştir (p=0.031). Daha az hiperglisemi atak sayısı ise aileler tarafından algılanan yaşam kalitesi ölçek toplam puanı (p=0.021) ve bireyin günlük aktivitelerini sorunsuz bir şekilde yerine getirebilmesi ve herhangi bir ağrı ya da acı hissetmemesini kapsayan fiziksel sağlık alt ölçek puanındaki artış (p=0.018) ile ilişkili olarak değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda, tip 1 DM?li çocuk ve adölesanların yaşam kalitelerinin, sağlıklılardan farklı olmadığı ve çocukların bireysel olarak algıladıkları yaşam kalitesi ile metabolik kontrol arasında ilişki bulunmadığı; ancak aileler tarafından algılanan yaşam kalitesinin metabolik kontrolle ilişkili olduğu gösterilmiştir. Bu sonuç; diyabetli çocuk, adölesanlara verilen eğitimlerin yaşam kalitesi üzerinde olumlu etkisinin olabildiği, ancak ailelerinin hastalık bilinç düzeylerinin artırılması için eğitimlerinin gerekliliğini ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
This cross-sectional study included 70 children and adolescents aged between 8-18 years diagnosed with type 1 Diabetes Mellitus (DM) at least 1 year previously and one parent (study group) and 72 children and adolescents matched to study group in terms of age, gender and socio-demographic characteristics and their parents (control group). Demographic data were collected by a questionnaire via face-to-face interview and body weights, heights were measured and body mass index (BMI, kg/m2) was calculated. Health-related quality of life (HRQoL) of study and control group were determined by the Pediatric Quality of Life Inventory (PedsQL) and developmentally appropriate forms were used for children?s self-reports and parents? proxy-reports. As the indicators of metabolic control, HbA1c level was obtained from medical records of children and were check-outed for the number of hypoglycemic and hyperglycemic episodes over a period of one month. Of the study group; 54.3% were males and 45.7% were females, while 50.0% were males and 50.0% were females in the control group (p=0.609). Mean age of study and control groups were similar (12.94±2.68 and 12.49±2.96 years, respectively p=0.280). Gender, BMI and socio-demographic characteristics were similar in both groups (p>0.05). There was not a significant difference in total score of HRQoL (p=0.694), physical health (p=0.359) and psychosocial health (p=0.922) for children?s self-reports between groups. Moreover, in parents? proxy-reports, the study group reported lower psychosocial health score than control group (p=0.030), while total score of HRQoL (p=0.071) and physical health (p=0.269) were similar in both groups. HbA1c levels of the study group were 8.08%±1.49, and the numbers of hypoglycemic and hyperglycemic episodes were 3.57±4.28 and 40.23±25.32, respectively. In the study group, the lower number of hypoglycemic episodes were associated with the increase in psychosocial health scores for parents? proxy-reports including emotional, social and school functioning (p=0.031). Also, as the lower number of hyperglycemic episodes were related to the increase in total score of HRQoL (p=0.021) and physical health which was representing no problem in performing daily activities (p=0.018) for parents? proxy-reports. In conclusion, HRQoL of children and adolescents with type 1 DM were not different from healthy children and adolescents, there was no correlation between metabolic control and HRQoL in children?s self-reports, however HRQoL in parents? proxy-reports were associated with metabolic control. This result indicated that education programs for children and adolescents with type 1 DM may affect the HRQoL positively, and education programs for the parents are essential to increase their knowledge levels on DM.
Benzer Tezler
- Tip 1 diabetes mellitus tanısı ile izlenen çocuk ve adölesanların hayat kalitesinin değerlendirilmesi
Child following with TYPE 1 diabetes mellitusand quality of life of adolescents evaluation
MERVE TÜLÜ ŞAHİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUBA KASAP
- İnsülin infüzyon pompası kullanan Tip 1 diyabetes mellitus tanılı çocuk ve adolesanlarda COVID-19 salgınının hasta ve bakım verende yaşam kalitesine etkisinin araştırılması
Investigation of the effect of COVID 19 outbreak in children and adolescents with type 1 diabetes mellitus using insulin infusion pump on the quality of life in patients and caregivers
NURCAN ÜNAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDüzce ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. İLKNUR ARSLANOĞLU
- Tele-hemşirelik uygulamasının tip 1 diyabetli adölesanların metabolik kontrolü, özyeterliği, yaşam kalitesi ve kaygı düzeyine etkisi
The effect of tele-nursing application on metabolic control, self-efficacy, quality of life and anxiety level of adolescents with type 1 diabetes
EMEL AVÇİN
Doktora
Türkçe
2023
HemşirelikEskişehir Osmangazi ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYFER AÇIKGÖZ
- Tip 1 diyabetli adölesanlarda yeme davranış tutumu ve beslenme durumu ilişkisi ile yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
Evaluation of quality of life and relationship between eating behavior attitude and nutrition status in adolescents with type 1 diabetes
HALİME ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Beslenme ve DiyetetikHacettepe ÜniversitesiBeslenme Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA GÖKMEN ÖZEL
- Çoklu doz insülin enjeksiyonu ya da sürekli cilt altı insülin infüzyon pompası ile tedavi edilen çocuk ve adölesan tip 1 diabetes mellitus hastalarında sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi ve metabolik kontrol
Health-related quality of life and metabolic control in pediatric and adolescent TYPE 1 diabetes mellitus patients treated with multiple dose insulin injection or continuous subcutaneous insulin infusion pump
MUHAMMED AKİF ATLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ECE BÖBER