Geri Dön

Klasik Türk edebiyatında Yusuf u Züleyha mesnevileri üzerine mukayeseli bir çalışma

A comparative work on Yusuf u Züleyha mesnevis

  1. Tez No: 339983
  2. Yazar: MELİKE GÖKCAN TÜRKDOĞAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TURGUT KARABEY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2008
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 411

Özet

Kutsal kitaplarda yer alan Yusuf kıssasının yansımalarını dünya edebiyatlarında gözlemlemek mümkündür. Bu çalışmada evrensel Yusuf kıssasının ve özelde Türk Edebiyatında yazılan Yusuf u Züleyha mesnevilerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Karşılaştırmalı çalışma, öncelikle Yusuf u Züleyha mesnevilerinin yüzyıllara dağılmış örnekleri üzerinde yapılmıştır. Hikâyeye kaynak teşkil eden Kur'an - Tevrat metinleri ve Türk edebiyatında yazılan mesnevilere etkisi büyük olan Molla Cami'nin eseri de bütünün yapı taşları olarak karşılaştırmalı çalışma içerisinde incelenmiştir. Şematik bir yapı içerisinde düşünülecek olursa, öncelikle, ana kaynak olan kutsal kitap metinlerinde olay örgüsünün epizotları ve bakış açıları karşılaştırılarak bunların mesnevilere olan etkisi belirlenmiş ardından mesneviler, içerdikleri unsurlar açısından tahlil edilmiştir. Çalışmada ayrıca, anlatma esasına bağlı edebi türlerden biri olarak mesnevilerin kurgusal özellikleri, bakış açısı, zaman, mekan ve şahıs kadrosu gibi unsurlar açısından incelenmiş ve eserlerde kullanılan anlatma teknikleri tespit edilmiştir. Yusuf u Züleyha mesnevilerinin motifler ve temalar açısından karşılaştırmalı olarak incelenmesi ise hikâyenin yapısının ayrıntılı olarak ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Yusuf u Züleyha mesnevileri çok sevilen, tercih edilen bir hikâye konusu olmakla kalmamış, Klasik şiirde, motif, imge, sembol ve çeşitli göndermelerle kurulan güçlü bir etkileşime zemin teşkil etmiştir. Çalışmanın son bölümünde metinlerarası ilişkilerin çözümlenmesinde kullanılan yöntemlerin mesneviler üzerinde uyarlanmasına dair bir deneme yapılmıştır.

Özet (Çeviri)

It is possible to see reflections of Joseph's story, which is in holly books, in world's literature works. This work aims to make a comparative analysis between the international story of Joseph and“Yusuf and Zuleyha”'mesnevi's in Turkish Literature in specific. Comparative work has been firstly done through the examples of Yusuf and Zuleyha stories of ages in Turkish literature. However, pieces of Koran and the Old Testament that has been a base for the story and work of Molla Cami, which affected examples of pieces in Turkish literature, have been also analyzed as masterpieces in the comparative work. Considered in schematic structure, first case episodes and views in holly texts as the basic source have been compared and their affects have been defined and then mesnevis have been analyzed in terms of their elements In addition, fictional qualifications of mesnevi as an expressive literal type have been analyzed in terms of view, time, place and characters and explanation techniques have been defined. On the other hand, comparative analysis of Yusuf and Zuleyha mesnevis in terms of motive and theme made the structure of story reveal in detail. Not only mesnevi of Yusuf and Zuleyha have been loved and preferred but also been a base for a strong interaction achieved with motive, image, symbol, and some references. A trial to adapt techniques used for analyze of inter-textual relationships on mesnevis has been made at the last part of the work.

Benzer Tezler

  1. Mazlûm, Yûsuf u Züleyhâ (İnceleme-tenkitli metin)

    Mazlûm, Yûsuf u Züleyhâ (Analysis- edition critique)

    MUNİSE KOÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OSMAN HORATA

  2. Âteş-zâde Mehmed İzzet Paşa'nın Yûsuf u Züleyhâ tercümesi (Transkripsiyonlu metin – inceleme)

    Âteş-zâde Mehmed İzzet Pasha's translation of Yûsuf u Züleyhâ (Transcribed text – analysis)

    NAGİHAN DİREK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜJGAN ÇAKIR

  3. Klâsik Türk edebiyatında Yûsuf u Züleyhâ mesnevilerinin yûsuf sûresine uygunluğunun incelenmesi

    Classical Turkish literature Yusuf u Züleyha mathnawis in surah Yusuf investigation of the suitability

    BÜNYAMİN DERSE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Türk Dili ve EdebiyatıKafkas Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHEDDİN İSPİR

  4. Türk edebiyatında Yûsuf u Züleyhâlar ve Giritli Sırrı Paşa'nın Ahsenü'l-Kasas'ı (Mukayeseli inceleme)

    Yûsuf u Züleyhâlar in Turkish literature and the Ahsenü'l-Kasas of Giritli Sırrı Pasha (Comparative review)

    ÇAĞDAŞ ALBAYRAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıTrakya Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ İHSAN ÖBEK

  5. Eski Türk edebiyatında Mensur Yûsuf u Züleyhâ hikâyeleri ve Muhammed B. İbrahim'in Yûsuf u Züleyhâ'sı

    The stories of Yûsuf and Zuleyhâ written in prose and Muhammed b. İbrahim's Yûsuf and Zuleyhâ

    MEHMET ŞAHİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Türk Dili ve EdebiyatıYıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA ERDOĞAN