Individual differences in performance on perceptual multiple cue probability learning tasks
Çoklu işaret olasılıksal öğrenme görevlerinin performansında kişisel farklılıklar
- Tez No: 343108
- Danışmanlar: PROF. DR. KÜRŞAT ÇAĞILTAY, DR. FERGUS BOLGER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bilim ve Teknoloji, Psikoloji, Savunma ve Savunma Teknolojileri, Science and Technology, Psychology, Defense and Defense Technologies
- Anahtar Kelimeler: karar verme, çoklu işaret olasılık öğrenme, bireysel bilişsel farklılıklar, çalışma belleği, decision making, MCPL, working memory, individual cognitive differences
- Yıl: 2013
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Enformatik Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 170
Özet
Bir bireyin veya bu çalışmanın motivasyon kaynağı olarak bir pilotun, çabukluğun öncelikli olduğu karmaşık görevlerde, ortalamanın üstünde performans sergilemesine yol açan etkenler nelerdir? Bu sorunun cevabı görevin kendisi ve bireyin içerisinde bulunduğu çevre ile yakından ilişkilidir. Böyle bir görev birkaç uyarıcının (ipucu) oluşturduğu desenlere çabuk ve uygun (kriter) bir şekilde karşılık vermek olarak karakterize edilebilir. Bu tür bir görev aslında literatürde Çoklu İşaret Olasılık Öğrenme olarak bilinen ve oldukça yoğun bir şekilde irdelenen bir hüküm analiz paradigmasına karşılık gelmektedir.Bir görevin işaret gösterim modu gibi farklılıkları veya bireyin görsel ve sözel belleği, dikkat mekanizmaları veya yönetimsel kontrol gibi bilişsel farklılıkları öğrenme performansını etkileyebilir. Dahası, bireysel farklılıklar ile uyuşan gösterim modları öğrenme performansında avantaj yaratabilir.Bu çalışmada, Çoklu İşaret Olasılık Öğrenme paradigması kullanılarak, işaret ve geri besleme ekranlarının gösterim ve yanıt biçimleri değiştirilerek ve çeşitli çalışma belleği ölçümleri kullanılarak, dört adet deney yürütülmüş, bireyin öğrenme performansı bağımlı değişken olarak ölçümlenmiştir.Elde edilen sonuçlara göre grafiksel gösterim durumunda oluşan öğrenme performansının sayısal gösterim ile karşılaştırıldığında daha üstün olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca sözel çalışma belleğinin öğrenme performansı üzerindeki etkisi incelendiğinde, gösterim modu ne olursa olsun, istatistiksel olarak anlamlı bir etkiye sahip olduğu görülmüştür. Belli görev ayarlarında, görsel belleğin gösterim biçimi ile etkileşime girdiği ve görsel bellek kapasitesinin yüksek olmasının grafiksel moddaki başarıyı etkilerken sayısal modda bir etkisinin olmadığı görülmüştür. Beklentilerin aksine, sözel belleğin böyle bir etkileşime girmediği görülmüştür.Bu çalışmanın sonuçlarına göre sayısal ve grafiksel gösterim ve yanıt biçimlerinin ve karar vericinin çalışma bellek kapasitesinin öğrenme performansında etkin olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca bilişsel yeteneğin gösterim ve yanıt biçimi ile uyumlu olması durumunda perfromansın kayda değer bir biçimde artığı bulunmuştur. Bu ve takip eden çalışmaların insan makina arayüzü tasarlanması ve öğrenme performansının ölçülen bilişsel yetenekler ışığında tahminlenmesinde kullanılabileceğini yönünde sonuçları bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
What makes an individual, or as the initial motivation of this study, a pilot, perform above the average in a complex task where speed is the primary concern? The answer of this question is closely related to the task and the individual in the task environment. It is plausible to model such a task by mapping it to responding to several stimuli (cues) that are related to a environmental variable (criterion). This model actually corresponds to a judgment analysis paradigm, studied extensively in the literature, and known as Multi Cue Probability Learning (MCPL).Properties of task, such as cue presentation mode or individual differences in cognitive abilities may effect the learning performance.Furthermore, presentation mode which is compatible with the decision maker's cognitive capability may create an advantage in learning performance.Using MCPL paradigm, and manipulating the presentation and response modes in a typical MCPL task, as graphical and numerical, four experiments were conducted, and learning performance of the participants was measured as the dependent variable. Individuals' working memory capacity was assessed by means of several working memory capacity span tasks.Results suggest that learning performance in graphical mode of MCPL task, is superior as compared to numerical mode. The main effect of verbal working memory capacity measure is significant so that it can explain the variance in the learning performance irrespective of the presentation style. In certain task settings, visuo-spatial working memory capacity interacted with the presentation mode so that it affects learning performance when mode of presentation is graphical rather than numerical. As opposed to initial predictions, verbal working memory capacity does not interact with MCPL task modality, pointing in the direction of a single dissociation between the learning performances in graphical and numerical modes of the MCPL task.As result of this study we have found that the numerical and graphical presentation and response modalities and working memory capacity of decision maker is effective in the performance of MCPL tasks. Furthermore these factors interacts with each other such that when the cognitive ability and the modality are congruent with each other, there occurs a significant performance increase in learning. This and follow-up studies may have implications on designing human computer interfaces and predicting performance based on measured cognitive abilities.
Benzer Tezler
- Marka sermayesinin oluşumu ve tüketici satınalma kararındaki etkisinin dayanıklı tüketim malları sektöründe incelenmesi
Creation of brand equity and its effects on consumer interactions in the purchase of consumer durable goods
BUKET BESEN
Doktora
Türkçe
2002
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SELİME SEZGİN
- Multipl skleroz hastalarında serum homosistein düzeyinin kognitif fonksiyonlara etkisinin incelenmesi
Association of blood homocysteine levels with cognitive impairment in patients with multiple sclerosis
TUBA YAZICI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
NörolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSA KAZIM ONAR
- Konuşma sırasındaki artikülasyon bozuklukları ile maloklüzyonlar arasındaki ilişkiler
Relations between articulatory disorders in speech and malocclusions
MURAT HALİM PAKİR
- The effect of distinctiveness on visual false memories
Ayırt ediciliğin görsel bellek yanılgıları üzerindeki etkisi
İREM KÜSMÜŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
PsikolojiSabancı ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OLESYA BLAZHENKOVA