Kurbani hikâyesi üzerinde bir inceleme
An investigation on the Kurbani's story
- Tez No: 344636
- Danışmanlar: PROF. DR. ENSAR ASLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Kurbani, Kurbani Hikâyesi, Âşık Lütfi Aydın, halk hikâyesi, motif, Kurbani, Story of Kurbani, Lütfi Aydın, folk tale, motive
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ahi Evran Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 242
Özet
Halk hikâyeleri konu, şekil ve söyleyiş bakımından farklı bir türdür. 15. yüzyıldan sonra destan söyleyen ozanlar, yerini halk hikâyesi anlatan âşıklara bırakmıştır. Halk hikâyeleri destan geleneğinin konu ve şekil bakımından değişikliklere uğramasıyla oluşmuştur ve Türklere özgü bir anlatım şekliyle söylenmiştir. Tezimizin inceleme konusunu oluşturan Kurbani Hikâyesi?nin musannifi Kurbani, 15. ? 16. asırlar arasında yaşamış Azerbaycan?ın ünlü âşıklarındandır. Döneminin diğer şâirleri içinden çıkarak Azerbaycan klasik âşık sanatının temelini atan Kurbani, neredeyse bütün türlerde oldukça güzel örnekler vermiştir. Âşıklar için zor bir tür olan divanîler de Azerbaycan?da ilk kez Kurbani tarafından oluşturulmuştur. Kurbani Hikâyesi?ni derleyen Âşık Lütfi ise 1930 ? 2002 yılları arasında yaşamış Karslı bir âşıktır. Çocukluğundan itibaren şiir söylemeye, yazmaya başlayan Lütfi Aydın?ın pek çok şiiri ?Kars Eli? ve ?İstanbul? dergilerinde yayınlanmıştır. Âşık Lütfi yaklaşık olarak on beş hikâye bildiğini ve bunlardan bazılarının kendi tasnifi olduğunu söylemiştir. Çalışmamız beş bölümden oluşmaktadır. Âşık Kurbani ile Âşık Lutfi?nin hayatları ve sanatlarına değinilen ?Giriş? kısmından sonra, birinci bölümde Kurbani Hikâyesi?nin incelemesine yer verilmiştir. Hikâye öncelikle epizot sırasına göre bölümlere ayrılmış, daha sonra problemleri açısından ele alınmıştır. Tespit edilen altı epizot incelenerek, hikâyenin teşekkül tarihi ve hikâyedeki tarihî unsurlar, hikâyede bulunan dinî unsurlar, masal unsurları ve hikâye kahramanları belirlenmiştir. İkinci bölümde, halk hikâyelerinin yapı taşı olarak tanımlayabileceğimiz ?motif? kavramı üzerinde durulmuş ve Kurbani Hikâyesi dahilinde tespit edilen motifler epizot sırasına göre incelemeye eklenmiştir. Üçüncü bölüm Azerbaycan sözlü edebiyatı nazım biçimlerine göre belirlenmiş şiirlerin incelendiği bölümdür. Hikâye içerisinde bulunan ve ezgili türkü olarak söylenen şiirlerin ortaya çıktığı döneme ait bilgiler verdiği gözlemlenmiş ve bu şiirler belirlenen altı epizot altında incelenmiştir. Dördüncü bölümde Kubani Hikayesi?nin metnine yer verilmiştir. Beşinci bölümde ise sonuç ve kaynakça yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
Folk stories are a different genre in terms of subject, shape and saying. After the 15th century, saga saying poets are replaced with folk story telling singers. Folk stories were formed by the changing of saga tradition in terms of subject and shape, and were told in in a way particular to Turks. Kurbani, who is the classifier of our thesis topic Kurbani Story, is one of the reputable singers of Azerbaijan lived in 15th and 16th centuries. Among other poets of his period, Kurbani, who established the basis of Azerbaijan classical singing art, has given quite remarkable pieces in almost all genres. Divani, which is a difficult genre for singers were composed by Kurbani for the first time in Azerbaijan. Ashiks Lütfi who compiled Kurbani Story, is a Kars born singer lived between 1930 - 2002. Many poems of Lütfi Aydın, who began telling and writing poems since his childhood, were published in“Kars Eli”and“?stanbul”magazines. Ashiks Lütfi declared that he knew approximately fifteen stories and some of them were classified by himself. Our study is composed of five chapters. Following the“Introduction”section where lives and arts of Ashiks Kurbani and Ashiks Lütfi are mentioned, examination of Kurbani Story is given in the first chapter. The story has been seperated in sections according to episode order and the has been evaluated in terms of its problems. Six specifed episodes have been examined; the occuring date of the story, historical elements in the story, religious, tale issues and story heroes were specifed.iv In the second chapter,“motive”concept which we can define as the integral part of folk stories has been emphasized and the motives determined within Kurbani story were added to the evaluation according to episode order. Third chapter is the section where the poems specifed according to Azerbaijan oral literature verse types are evaluated. It has been observed that the poems in the story which were told as musical ballads give information on their era; and these poems are evaluated under the six specifed episodes. The fourth chapter consists of the text of Kurbani Story. The fifth chapter includes the conclusion and bibliography.
Benzer Tezler
- Kurbanlıktan kurtuluşa: Margaret Atwood'un kadın baş kahramanlarına feminist bir yaklaşım
From victimisation to self- salvation: A feminist approach to Margaret Atwood's female protagonists
SEHER AKTARER
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
İngiliz Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET BAŞAK UYSAL
- Türk mitolojisinde kurban, kutsal şiddet ve günah keçisi motiflerinin hermeneutik incelemesi
Hermeneutical analysis of sacrifice, sacred violence and scapegoat motifs in Turkish Mythology
TALAT ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halk Bilimi (Folklor)Sakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAVUZ KÖKTAN
- Thomas Hardy's The Mayor of Casterbridge: The story of the timeless tragedy of man
Thomas Hardy'nin Casterbridge'in Belediye Başkanı:Ezeli insan trajedisinin hikayesi
HAİDAR MOHAMMED KAREEM
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
İngiliz Dili ve EdebiyatıÇankaya Üniversitesiİngiliz Edebiyatı ve Kültür İncelemeleri Ana Bilim Dalı
Assoc. Prof. Dr. ERTUĞRUL KOÇ
- XIX. yüzyıla ait olan Kiril harfli Türkçe dini oyun metni üzerine dil incelemesi
A linguistic investigation into the Turkish text of a religious drama from the nineteenth century written in Cyrillic script
VICTOR COPUŞCIU
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UĞUR GÜRSU
- Wolfgang Borcherts Stellungnahme zum Krieg in seinen Kurzgeschichten ab 1945
Başlık çevirisi yok
ZEKİ KARAKAYA
