Mu'tezile'nin Basra ve Bağdat ekollerine ayrılış süreci
Decomposition process of Mu'tazile into Basra and Bağdat school
- Tez No: 345715
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MEHMET KESKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Mezhepleri Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
Bir şeyden uzaklaşan, ayrılan manasına gelen Mu?tezile İslam akaidinin aklî esaslarını ortaya koyan ve onları açıklayan kelam ekolüne verilen isimdir. Mezhepler Tarihi kaynakları Mu?tezile?nin Basra?da Hasan Basrî?nin halkası etrafında ortaya çıktığını söylemişler, ancak Mu?tezile?nin ortaya çıktığı yılı belirtmemişlerdir. Vâsıl b.Atâ?nın Basra Mescidi?nde büyük günah işleyen kimsenin durumu hakkında ders vermekte olan Hasan el-Basrî?nin meclisinden ayrılarak böyle bir kimsenin `ne mü?min ne de kâfir olduğunu? söylemesi üzerine kendisine ve kendisi gibi düşünenlere `ümmetin görüşünden ayrılma? manasına gelen Mu?tezile ismi verilmiştir. Mu?tezile?nin Basra?da doğmasında Basra?da cereyan eden siyasî, kültürel ve dini faktörlerin etkisi olmuştur. Mu?tezile Kaderiyye, Cehmiyye, Adliyye ve Muvahhide isimleriyle de lakaplandırılmıştır. Mu?tezile?nin Basra ve Bağdat ekollerine ayrılışının temelinde İmamet meselesi yer almıştır. Ayrıca iki ekol arasındaki kelamî tartışmaların yaşanması, iki ekol mensubunun birbirlerinin aleyhine reddiye yazmaları, iki ekol mensubunun Basra ve Bağdat dışında fikrî düşüncelerini yaymaları da Mu?tezile?nin Basra ve Bağdat şeklinde iki ekole ayrılmasında etkili olmuştur. Basra ekolü özellikle İmamet konusu başta olmak üzere pek çok konuda Ehl-i Sünnet çizgisine yakın dururken Bağdat ekolü özellikle İmamet konusundaki görüşlerinde Şia?ya yakın bir görüş serdetmişlerdir. Özgür düşüncenin yayılışında Mu?tezile?nin büyük katkısı olmuştur. Mu?tezile mensupları felsefe,kelam, mantık, cedel ve münazara ilmindeki yöntemleri kullanarak İslam akaidini savunmada büyük bir rol oynamışlardır.
Özet (Çeviri)
Mu?tazile, which means drifting away or leaving from something, is the given name of the word ecole which presents and explain rational principals of Islamic Akaid. The resource of the History of Islamic Sect said that Mu?tezile appear around Hasan Basri`s link, however they didn?t remark the year when the Mu?tezile appears. The name of Mu?tezile which means leaving from the opinion of ummah has been given to Vasıl b. Ata and the people who thought like him when he said that the people committing great sin were neither a Muslim nor an unbeliever by leaving from the council of Hasan el-Basri who gave courses about the situation of person committing great sin in Basra Mesjid. The political, cultural and religious factors which occurred in Basra have impact on the arising of Mu?tezile in Basra. Mu?tezile is also called Kaderiyye, Cehmiyye, Adliyye and Muvahhide. The matter of Imamet took part in the division of Mu?tezile as the ecole of Basra and Bagdad. In addition, the discussion of kelami between two ecole , the members of the two ecole`s refusals against each others, the opinions of the members of the two groups except for Basra and Bagdad also had impact on the division as Basra and Bagdad two ecole. While Basra ecole remained close to Ehl-i Sunnet about a lot of matters particularly Imamet matter, Bagdad ecole propounded Şia about particularly Imamet matter. Mu?tazile had great impact on the propagation of the free thought. The members of Mu?tazile had great role on defense of Islamic Akaid by using the method of philosophy, remark, logic,, debate and disputation science.
Benzer Tezler
- Mihne sürecinde Basra ve Bağdat ekollerinin tutumları
The attitudes of Basra and Baghdad ecole in the process of mihna
MEHMET HANİFİ YOLDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Dinİnönü Üniversitesiİslam Mezhepleri Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KUBAT
- Mu'tezile'de tevlîd teorisi - Kâdî Abdülcebbâr örneği
Theory of tawlid in Mu'tazila – The example of al-Qâdi 'Abd al-Jabbâr
BİLAL KÜÇÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET BULGEN
- Basra ve Bağdat Mu'tezile ekollerinin görüş ayrılıkları
Dissidence of Baghdad and Basra Mutazilite school
MURAT AKIN
- Ebû Ca'fer et-Tûsî ve Fahreddin er-Râzî'nin Tefsirleri Bağlamında Ebü'l-Kâsım el-Belhî'nin Kur'an'a Yaklaşımı
Abû al-Qâsım el-Balkhi's Approach to The Qur'an within The Context of The Tafsirs of Abû Ja'far al-Tûsî and Fakhr al-Dîn al-Razî
EMRULLAH TUNCEL
Doktora
Türkçe
2019
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET EMİN MAŞALI