İbn Teymiyye ve Selefî yorumları bağlamında Kur'ân'da mecaza bakışı
İbn Taymiyyah and his view of metaphor in Quran in point of view of his Salafi comments
- Tez No: 345806
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. EYÜP YAKA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: İbn Teymiyye, Selef, Vehhâbîlik, Kur'ân, Mecaz, Haberî Sıfatlar, Ibn Taymiyyah, Salaf, Wahhabism, the Qur'an, Metaphor, Habari attributes
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Bu çalışmada, İbn Teymiyye (ö. 728/1328) ve Selefî yorumları bağlamında Kur?ân?da mecaza bakışı ele alınmıştır. İbn Teymiyye, İslâmî ilimlerin hemen her birinde, ortaya koyduğu fikirleriyle, İslam düşüncesine büyük katkı sağlayan çok yönlü bir alimdir. Siyasî, fikrî ve sosyal hareketliliğin yoğun olduğu bir dönemde yaşayan İbn Teymiyye, Ahmed b. Hanbel (ö. 241/855)?den sonra Selefî düşüncenin en önemli temsilcisi olmuştur. Ona göre Selef; Kur?ân ve sünnete aykırı yaklaşımları bid?at olarak değerlendiren, haberî sıfatlar konusunda teşbih ve ta?tile düşmeyen, Kur?ân?ın mahlûk olmadığına inanan, sahabe, tâbiîn ve etbâu?t-tâbiîn?in de içerisinde bulunduğu insanlar topluluğudur. İbn Teymiyye?den sonra, Selefî düşüncenin temsilciliğini yapan Vehhabîlik, her ne kadar savunduğu esasları ona dayandırsa da, özellikle şirk ve bid?at anlayışları itibarıyla onun görüşlerinden ayrılmıştır. İbn Teymiyye?nin nasları anlama ve yorumlama sistemi içerisinde, Selef?e bağlılık düşüncesinin önemli bir yeri vardır. Kur?ân?da mecaza bakışı da bu Selefî anlayış çerçevesinde şekillenmiştir. İslam alimlerinin büyük çoğunluğu, Kur?ân?da mecazın varlığını kabul ederken, azınlıkta kalan bir grup mecazı reddetmiştir. İbn Teymiyye de Kur?ân?da mecazın varlığını reddeden âlimlerdendir. Onun bu düşüncesinin, dilsel ve itikadî olmak üzere iki esasa dayandığı anlaşılmaktadır. Dilsel gerekçeler ışığında, mecaza konu olan ayetlere yaptığı izahlar, mecazı kabul edenlerin izahlarıyla birebir örtüşmektedir. Bu sebeple, onun mecaza karşı çıkmasında dilsel gerekçelerden ziyade itikadî kaygıların etkili olduğu söylenebilir. Bu itikadî kaygılardan birincisi, Mürcie?nin; imanı, kalbin tasdiki anlamında hakikat, amelleri kapsaması anlamında mecaz olarak kabul etmesidir. Diğeri ise, Cehmiye ve Mutezile başta olmak üzere, haberî sıfatları mecazı kullanarak tevil eden yaklaşımlardır. Bu çerçevede İbn Teymiyye, Yedullah/Allah?ın eli tabirini `Allah?ın zatına mahsus ve keyfiyetini sadece kendisinin bildiği iki elinin bulunduğu? şeklinde yorumlamıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, Ibn Taymiyyah and his view of metaphor in the Qur?an within the context of his Salafi comments were discussed. Ibn Taymiyyah was a versatile scholar who made great contributions to the Islamic thought with his ideas put forward in almost all branches of Islamic sciences. İbn Taymiyyah, who lived in a time of intensive political, intellectual and social mobility, has become the most important representative of Salafi thought after Ahmad b. Hanbal. According to Ibn Taymiyyah, the Salaf is the community consisting of Sahaba, Tabiun and Atbau't-tabiin , who see the approaches against the Qur?an and Sunnah as bid?a, neither accept anthropomorphism nor via negative regarding the divine attributes and believe that the Qur?an is not created. Wahhabism, which represents the Salafi thought after Ibn Taymiyyah, though claims to base its principles on him, totally deviated from his thoughts vis-a-vis shirk and bid?a. The idea of adherence to Salaf is very important in Ibn Taymiyyah?s system of understanding and interpreting the text. Thus his view of metaphor in the Qur?an was formed with that Salafi understanding. The vast majority of Islamic scholars accept the presence of metaphor in the Qur?an, whereas a group of minority rejects this idea. Ibn Taymiyyah is from the scholars rejecting the presence of metaphor in the Qur?an. It seems that his claim is based on two principles: linguistic and theological. In the light of the linguistic reasons, the explanations on the verses subject to metaphor are exactly similar to the explanations of those who accept the presence of metaphor in the Qur?an. As a result, it can be said that his theological anxieties were more effective on his stance against metaphor rather than the linguistic reasons. First of these theological concerns is the differentiation of Murji'ah in the meaning of faith as truth by the confirmation of heart and as metaphor to be put into actions. The other one is related to chiefly the claims of Jahmiya and Mu?tazila regarding to some divine attributes as metaphors. Contrary to their claims, Ibn Taymiyyah, interprets, for instance, Yad Allah- The Hand of Allah, as ?that God has two hands, specific to Him and the circumstance of which is only known by Him.?
Benzer Tezler
- Mâtürîdî ve radikal selefi yorumlar bağlamında şirk kavramı
In the context of imam Mâtürîdî and radical salafi interpretation, concept of shirk
FATİH TEKE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinHitit ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZDEN KANTER AKBAŞ
- Bir yöntem olarak Kur'ân'ın Kur'ân'la tefsiri meselesi -Muhammed Emin Şinkîtî örneği-
The Qur'an's tafseer with the qur'an as a method -the example of Mohammed Al-Amin Shanqiti
SEVİM GELGEÇ
Doktora
Türkçe
2020
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR DÜZENLİ
- Fareddin er-Razi ile İbn Teymiyye'nin Kur'an'a yaklaşımları
Başlık çevirisi yok
MUAMMER ERBAŞ
Doktora
Türkçe
2001
DinDokuz Eylül ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUSTAFA ÇETİN
- Ashabu'l-hadisten günümüze selefi tefsir geleneğinin oluşumu
Formation of tafsir tradition of salafism from Ashabu'l-hadith to the present
KADİR ESER
Doktora
Türkçe
2022
DinEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ RIZA GÜL
- Vehhâbîliğin Selefî alt yapısı
Salafist background of Wahhabism
AHMET YAĞDI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH NAMLI