İşitilen makamı tanımada önem taşıyan faktörler
The important factors in identifying the heard maqam
- Tez No: 349062
- Danışmanlar: PROF. DR. M. CİHAT CAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Müzik Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Türk Müziği, yüzyıllara dayanan geçmişi, kendine özgü ses sitemi, eğitim-öğretim yöntemleri, repertuarı ve geleneği ile çok geniş bir araştırma alanı sunmaktadır. Bu müziğin yalnızca bir sanat dalı olmaktan öte, eğitim şekli ile kültürel bir aktarım platformu olma özelliği, bu araştırma alanını farklı disiplinlerle birleştirme imkânı da verir. Türk Müziğinde meşk sistemi bilinen en eski eğitim, öğretim yöntemidir. Temelinde güçlü bir hafızaya dayanan bu sistem, nota yazısının henüz günümüzdeki biçimiyle kullanılmadığı dönemlerde etkin bir biçimde uygulanmış, binlerce eser ve bu eserlerin icra üslubunun asırlarca sonraya taşınmasını sağlamıştır. İlerleyen zamanlarda nota sisteminin kullanılmaya başlamasıyla 'hafıza yükü' azalmışsa da nazariyat bilgisi her zaman sistemin en önemli unsurlarından olmuştur. Nazariyatın önemli bir bölümünü oluşturan ve araştırmamızın da merkezinde yer alan 'makam' konusu, yüzyıllardır Türk Müziği nazariyatçılarının üzerinde çalışmalar yürüttüğü bir konudur. Makamın tarifi, makamı oluşturan unsurlar yapılan bu çalışmalar sonucunda şekillenmiştir. Araştırma, Türk Müziği ses sistemi ya da nazariyatındaki uzlaşma ya da fikir ayılıkları üzerine bir çalışma değildir. Odaklanılan nokta tam olarak, 'işitilen makamı tanıma' konusudur. Dinlenilen bir eserin makamını belirlemede hangi faktörlerin yardımcı olduğu ve bu faktörlerin önem dereceleri ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu yüzden, araştırmanın Türk Müziği nazariyatı ile ilgili her tür tartışmanın dışında bir çerçevede sürdürülmesine özen gösterilmiştir. Bu açıdan odaklandığımız konu olan, 'makamsal işitme eğitiminin' temel bölümlerinden birisi, işitilen bir makamın tanınmasıdır. İşitilen makamı doğru bir şeklide tanımak aynı zamanda işitme eğitiminde amaca ulaşıldığının önemli göstergelerinden birisidir. Makamsal işitmede makamların nasıl tanındığı konusunda eldeki bilgiler çok az olup, makam tanıma süreci bir kara kutuya benzetilebilir. Bu sürecin aydınlatılması ülkemiz müzik eğitimi bakımından çok önemlidir. Araştırma konusu belirlenirken ülkemizde Türk Müziği eğitimi veren lisans düzeyindeki örgün eğitim kurumlarında 'ön araştırma' niteliğinde bir çalışma yapılmıştır. Bu çalışma sonucunda makamları tanımada teorik ve pratik uygulamaları içeren bir konunun seçilmesi kararlaştırılmıştır. Araştırma alanı ile ilgili literatür taramasından sonra diğer veri toplama araçlarına geçilmiştir. Anket, görüşme ve öğretim uygulamalarının yerinde izlenmesi sonucu problem sahası olarak tespit edilen 'işitilen makamı tanımada etkili olan faktörlerin belirlenmesine' yönelik olarak, Geleneksel Türk Müziği alanında besteci, icracı ya da akademisyen olan uzmanlardan elde edilen bilgiler araştırmanın önemli bir parçasını oluşturmuştur. Son adım olarak ülkemizde Türk Müziği alanında eğitim öğretim faaliyetlerini sürdüren 8 konservatuvarın 3'üncü ve 4'üncü sınıf öğrencilerinin katılımıyla işiterek makam tanımaya yönelik deney uygulaması gerçekleştirilmiştir. Verilerin çözümlenmesi sonucunda, demografik ve müzikal faktörlerin işitilen bir makamı tanımada ne düzeyde etkili olduğu ortaya konmuştur. Ayrıca bu faktörlerin halen almakta oldukları eğitimdeki ağırlıkları da sorgulanmıştır. Bu kapsamda; yaşadıkları bölgelere göre öğrencilerin makam tanımada farklılık gösterdiği, ailesinde müzikle ilgilenen kimselerin olmasının makam tanımada onları daha başarılı kıldığı görülmüştür. Büyükşehirde yaşayanların, daha küçük yerleşim birimlerinde yaşayanlara oranla makamları daha iyi tanıdığı, eğitimini aldıkları, dinledikleri ve icra ettikleri müzik türünün makamları tanıma konusunda ayırıcı birer faktör olduğu ortaya çıkmıştır. Günlük makamsal müzik dinlemeye ve icraya ayrılan zaman miktarının makamları tanıma konusunda önemli bir ölçüt olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, öğrencilerin repertuarlarındaki eser sayısının fazlalığı da makamları tanımada etkin bir faktör olarak saptanmıştır. Bu açıdan halen sürdürülmekte olan eğitim ve öğretim uygulamalarına yönelik öneriler ortaya koyulmuştur.
Özet (Çeviri)
The Turkish Music provides a very wide research field with its past goes through centuries, own peculiar sound system, education and teaching methods, repertoires and customs. Beyond being only a branch of art, with its education pattern, the feature of this music to be a cultural transference platform, gives this research field an opportunity to combine with other different disciplines. The practicing (Meşk) is the oldest known education and teaching method in Turkish music. This system, which is based on a strong memory in its basics, was put into practice effectively in the periods when the musical note writing had not been used yet like the form at present and it maintains to bring thousands of works of art and their performance style up to centuries later. In the later years by starting the usage of note system, even the
Benzer Tezler
- Udda farklı akortlar ve transpoze icralar
Different tunings of the strings of the ud and transposition
ÖZCAN ÖZBEY
- 1960lı yıllar Türkiyesi'nde gündelik hayat ve sinemaya yansımaları
Daily life in the 1960's Turkey and reflections on cinema
KEREM TABAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sahne ve Görüntü SanatlarıBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELMA GÖKTÜRK ÇETİNKAYA
- İlk defa hadislerde geçen ve Hz. Peygamber tarafından özel anlamda kullanılan kelimeler ve deyimler
The word and phrases occured firstly in hadiths and used by prophet Muhammad in special meaning
MUHAMMED KABAKOZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DilbilimNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHİTTİN UYSAL
- Çocukluk çağındaki masum üfürümlerin tanısında ekokardiyografinin yeri
Başlık çevirisi yok
MÜNİRE ÇAKIR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
1999
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSelçuk ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVİM KARAASLAN
- Uzun süreli işitme cihazı kullanımının konuşmayı ayırt etme üzerine etkisi ve cihaz memnuniyetinin değerlendirilmesi
The effects of long term hearing aid usage on speech discrimination scores and evaluation of satisfaction from hearing aid
AYHAN ÖZDEDE
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Kulak Burun ve BoğazOndokuz Mayıs ÜniversitesiKulak Burun Boğaz Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİGEN BAŞAR