Kâdî Abdülcebbar'da söz (kelâm)-anlam ilişkisi -Kasdu'l-Mütekellim problemi bağlamında-
The relationship between word (kelâm) and meaning--within the context of the problem of the intention of speaker-- in Qâdi Abd al-Jabbar
- Tez No: 239681
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSA KOÇAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 270
Özet
Basra Mu'tezile ekolüne mensup Kâdî Abdülcebbar (ö. 415/1025)'a göre söz, idrak edilen, işitilen, dilde var olan, belli bir nizam içerisinde ard arda gelen harflerden oluşmaktadır. Anlam, sözün bu karakterine nispetle akıl yürütme sonucu bilinmektedir. Buna göre insanların kendi aralarındaki söz akıl yürütme açısından zorunlu (doğrudan), vahye dayalı söz ise istidlâlî olarak anlaşılmaktadır. Anlamın kavranmasındaki bu akıl yürütme işlemine nispetle Kâdî Abdülcebbar ilâhî söze muhatap olanların Allah'ın sözünde kasdettiği mesajını apaçık anlayacaklarını kanaatindedir. Bir başka deyişle Allah'ın muhatabına emir ve yasaklarını bildirip, onu çeşitli yükümlülüklerle sorumlu tutmasının gerisinde sözün kendi yapısal özellikleri ile bu yapısal özelliklere dayalı akıl yürütme bulunmaktadır. Allah, her akıllı insanın gündelik hayat içinde bir şeyleri anlamasını mümkün kılan bu temele dayalı olarak kendi iradesini ifşa etmek suretiyle kendi adaletini de tecelli etmektedir. Vahyi anlamanın, gündelik herhangi bir şeyi anlamadan tek farkı, vahyin işaret ettiği şeyin tümüyle bu dünyaya ait olmaması nedeniyle istidlali bir anlamayı gerektirmesidir.
Özet (Çeviri)
According to Qâdi Abd al-Jabbar (d. 415/1025), a Mu?tazili theologian who belongs to Basra Mu?tazili School, word or speech consists of letters which are ordered successively within a language system, and is something to be grasped and heard. Meaning is understood as a result of rational thinking based on these basic characteristics of word or speech. Thus, a word which is given and taken within a conversation between human beings is understood necessarily (i.e., in a direct manner) and the revealed word by means of inference (i.e., in an indirect manner). Qâdi Abd al-Jabbar is convinced of the claim that human beings who have been addressed by God can understand the message of the revelation plainly with regard to rational thinking or inference based on the basic elements and characteristics of the revealed word or speech. In other word, behind God?s giving humans a responsibility of understanding and following his orders and prohibitions lies both the basic elements and characteristics of the revealed word as well as rational thinking based on them. God manifests his justice by revealing his intention or will on the basis of humans? understanding something within a daily condition. However, the only difference between understanding something ordinary and understanding a revealed word is that while the former has a direct reference to the world surrounding us, the letter has a reference to metaphysical world. For that reason understanding the revealed word requires an additional rational or inferential thinking.
Benzer Tezler
- الإيمان عند القاضي عبدالجبار والقاضي الباقلاني
Kâdî Abdülcebbâr ve Kadî Bâkıllânî'nın iman anlayışı - Faith at Judge Abdul-Jabbar and Judge al-Baqlani
FIRAS NAJM ABDULLAH
Yüksek Lisans
Arapça
2020
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ METİN YILDIZ
- Mu'tezili müfessirlerin hidayet ve delalet kavramlarını yorumlamaları (Ebu Müslim İsfahani, Kadı Abdulcebbar ve Zemahşeri örneği)
Guidance and concepts signify you renditions of the commentators (Abu Muslim, İsfahan, Kadı Zamakhshari and Abdulcebbar example)
SULHATTİN KARABAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinYüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER PAKİŞ
- Kâdî Abdulcebbâr'da teolojik antropoloji: İnsanın mahiyeti sorunu
Theological anthropology of Qadi Abdul Jabbar: The problem of human essence
ABDUL BASIT ZAFAR
- Kādî Abdülcebbâr'da idrak teorisi
Theory of perception in Qādî Abd al-Jabbâr
SAMİ TURAN EREL
Doktora
Türkçe
2022
Dinİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA SİNANOĞLU
- Kâdî Abdülcebbâr'da akıl ve dil
Reason and language in Qadi 'abd al-Jabbar's thought
MESUT ERZİ
Doktora
Türkçe
2022
DilbilimMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA ALPER
- Kâdî Abdülcebbâr'da Hz. Muhammed'in peygamberliğinin ispatı
Qadı Abd al-Jabbar's proof of Muhammad's prophethood
KAMURAN YUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinDokuz Eylül ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT MEMİŞ