II. Meşrutiyet dönemi mizah basınında Osmanlı modernleşmesi ve eleştirel kodlar: Kalem ve Cem Dergileri üzerinden
Ottoman modernization and critical codes in second constitutional period humor press: Over Kalem and Cem Magazines
- Tez No: 349153
- Danışmanlar: PROF. DR. HAMZA ÇAKIR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gazetecilik, Journalism
- Anahtar Kelimeler: Osmanlı Modernleşmesi, Osmanlı Mizah Basını, Kalem Dergisi, Cem Dergisi, Ottoman Modernization, Ottoman Humor Press, Kalem Magazine, Cem Magazine
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Gazetecilik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 294
Özet
17. yüzyılın sonlarından itibaren yaklaşık bir asırlık dönemde Osmanlı Devleti?nin sürekli toprak kaybetmesi ve zayıflaması, merkezi yönetimi güçlendirmeyi ve modern donanıma sahip bir askeri örgütlenmeyi zorunlu kılmıştır. Bu nedenle askeri alanda ve devlet aygıtında başlayan değişim ve dönüşüm hareketleri; Tanzimat ile birlikte siyasi, ekonomik, kültürel, hukuksal bir boyut kazanmıştır. Ancak batı ile arasındaki ekonomik, siyasi, toplumsal, kültürel farklar; Osmanlı Devleti?nin yalnızca biçimsel bir dönüşüm geçirmesine neden olmuştur. Osmanlı Devleti?nde yaşanan modernleşme hareketleri, modernleşmenin merkez tarafından bir nevi dayatılması ve batıdaki gibi içselleştirilememesi nedeniyle eleştirilmiştir. Bu eleştirinin aracılardan biri, protesto etme ve rahatlatma özelliklerine sahip olan mizahtır. Mizah, eleştirel niteliği nedeni ile merkezî yönetim tarafından baskı altında tutulsa da II. Meşrutiyet?in ilan edilmesi ile esen özgürlük havasından nasibini almıştır. Bu dönemin ilk sekiz ayında sayısız mizah gazete ve dergisi, sansürsüz yayınlanmıştır. Bu çalışmada, II. Meşrutiyet?in ilanı ile yayım hayatına başlayan Kalem ve Cem dergileri üzerinden modernleşme hareketlerine ilişkin değerlendirme yapılmıştır. Amaç, II. Meşrutiyet Dönemi mizahını sosyokültürel bağlamda çözümlemektir. Literatür taraması ve göstergebilimsel analizin yapıldığı çalışmada, mizah dergilerinin yaşanan dönüşümü, hem geleneksel olanı tutucu ve bağnaz göstererek yücelttiği hem de modern olanın ahlaken yozlaşmaya sebep olacağı düşüncesi ile yerdiği saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
Ottoman Period had lost its soils and weakened in about one century period as of the end of 17th century and this situation obliged to strengthen the centralized management and to have a military organization having modern equipment. For this reason, change and transformation movements started in military field and state apparatus gained a political, economical, cultural and legal dimension together with Tanzimat (Ottoman Reform Period). However, economical, political, social and cultural differences between Ottoman and West caused Ottoman Empire to undergo only formal transformation. Modernization movements experienced in Ottoman Empire were criticized due to the fact that modernization was imposed in some way and it could not be internalized as was in the West. One of the means of this criticism is humor having features of protesting and relieving. Even if humor was kept under pressure by centralized management due to its critical nature, it got its share from freedom atmosphere blowing with declaration of Second Constitutional period. Numerous humor gazette and magazines were published without censor in the first eight months of this period. In this study, evaluation was made regarding modernization movements over Kalem and Cem magazines which started publication life with declaration of Second Constitutional Period. The aim of this study is to analyze humor of that period in context of socio-cultural. In the study in which literature scanning and semiotic analysis were conducted, it was found that humor magazines both glorified the transformation experienced by showing traditional as conservative and puritan and reviled the modern one with the idea of leading to moral corruption.
Benzer Tezler
- Karikatürlere göre II. Abdülhamid'in idari anlayışına karşı muhalefet
Opposition to Abdülhamid II administration with caricatures
EBRU ATLI
- Mizah basınında Karagöz gazetesine göre II. Dünya Savaşı'nın analizi
Analysis of World War II in the humor press according to Karagöz newspaper
HALİL İBRAHİM CAMTOZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
GazetecilikHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OLCAY ÖZKAYA DUMAN
- Makedonyalı Sabri Cemil'in Yeni Mektep dergisindeki yazılarının İncelenmesi
The analysis of the essays of Sabri Cemil of Macedonia at Yeni Mekteb magazine
GYÜLASFİYE MELANİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHDİ GENCELİ
- Osmanlı mizah basınında bir muhalefet örneği: Karagöz gazetesi
An example of dissent in the Ottoman humor press: Karagöz newspaper
YAKUP DENLİ
- Osmanlı 'Cadaloz Mizah gazetesi' ile sosyolojik ve kültürel açıdan karikatür ve mizah üretimine dair bir yöntem tespiti
Başlık çevirisi yok
ELÇİN GÜN CANİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TarihOndokuz Mayıs ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET YAVUZ ERLER