10-16 yaş çocuk ve ergenler için erken dönem uyumsuz ölçekler takımı (ÇEŞÖT)'nın geçerlik, güvenirlik ve norm çalışması
The reliability, validity and norm studies of the set of early maladaptive schema questionnaires for children and adolescents between the ages of 10-16
- Tez No: 349962
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİL EKŞİ, PROF. DR. A. ESRA ASLAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikiyatri, Psikoloji, Education and Training, Psychiatry, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Young Şema Terapi Kuramı, Erken Dönem Uyumsuz Şema Ölçeği, 10-16 Yaş Çocuk ve Ergenler, Açımlayıcı Faktör Analizi, Doğrulayıcı Faktör Analizi, Güvenirlik, Geçerlik, Norm, Young Schema Theory Questionnaire, Early Maladaptive Schema Questionnaire, Children and Adolescents, Exploratory Factor Analysis, Confirmatory Factor Analysis, Reliability, Validity, Norm Scores
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 429
Özet
Bu çalışmanın amacı 10-16 yaş Türk çocuk ve ergenler için erken dönem uyumsuz şemalarını belirlemeye yönelik bir ölçek geliştirmektir. Ölçek Young?ın Şema Terapi Kuramı temelinde geliştirilmiş ve ölçeğe 10-16 Yaş Çocuk ve Ergenler İçin Erken Dönem Uyumsuz Şema Ölçekler Takımı (ÇEŞÖT) adı verilmiştir. Ölçek Şema Terapi Kuramı?nda tanımlanan karşılanmamış beş ihtiyaç alanı perspektifinde, beş ayrı ölçekten oluşan bir ölçekler takımı olarak dizayn edilmiştir. Ölçeğin geliştirilmesi aşamasında araştırmacı tarafından hazırlanan soru havuzu, farklı uzmanlık alanlarına sahip10 hakem tarafından değerlendirilmiş, pilot uygulamalar gerçekleştirilmiş, okuma-anlama analizleri yapılmış ve öncül forma ulaşılmıştır. Daha sonra uygulamalar gerçekleştirilmiş, toplanan veriler hem açımlayıcı hem doğrulayıcı faktör analizlerine tabii tutulmuş, test tekrar-test, içtutarlılık analizleri ile güvenirlik çalışmaları yapılmış; Sıfat Listesi (SL), Ebeveyn ve Akran Bağlanma Ölçeği (EABÖ), Sorun Tarama Ölçeği (STÖ-45) ve Young Şema Ölçeği (YŞÖ) ile Çocuk ve Ergenler İçin Erken Dönem Uyumsuz Şema Ölçekler Takımı (ÇEŞÖT)?nın korelasyonlarına bakılarak kriter geçerliği çalışmaları yapılmış; daha sonra klinik ve klinik olmayan çalışma grupları ile yapı geçerliği çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Yapılan geçerlik ve güvenirlik çalışmaları 983 kişilik (%49?u kız, %51?i erkek) bir çalışma grubu ile gerçekleştirilmiş ve tüm çalışmalar 10-16 Yaş Çocuk ve Ergenler İçin Erken Dönem Uyumsuz Şema Ölçekler Takımı (ÇEŞÖT)?nın geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu yönünde anlamlı sonuçlar vermiştir. Geçerlilik ve güvenilirlik analizlerinin değerlendirilmesi ve yorumlanmasından sonra, 10-16 Yaş Çocuk ve Ergenler İçin Erken Dönem Uyumsuz Şema Ölçekler Takımı (ÇEŞÖT) beş ayrı ölçekten, toplam 97 maddeden ve yorumlanabilir 15 faktörden oluşan geçerli, güvenilir bir ölçek olarak kabul edilmiştir. Son olarak, 2250 kişilik (%49?u kız, %51?i erkek) bir örneklem grubu ile çalışılarak, ölçeğin genel, cinsiyet, yaş ve cinsiyet-yaş grupları için norm çalışmaları gerçekleştirilmiş ve sonuçlar tablolaştırılmıştır. Sonuç olarak, yapılan tüm analizler göz önünde bulundurulduğunda, İstanbul evreni için 10-16 Yaş Çocuk ve Ergenler İçin Erken Dönem Uyumsuz Şema Ölçekler Takımı (ÇEŞÖT)?nın geçerli, güvenilir, norm değerleri belirlenmiş bir ölçek olarak; klinik çalışmalarda, sağlıklı çocuk/ genç rehberlik çalışmalarında, araştırmalarda güvenle kullanılabilecek; temeli uluslararası uygulamaları olan bir kurama dayalı ancak, özgün bir ölçek olduğu söylenebilir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Present study aims to develop a questionnaire that assesses early maladaptive schemas of Turkish children and adolescents between the ages of 10-16. The questionnaire was developed based on the Young?s Schema Therapy Theory and named as Early Maladaptive Schema Questionnaires Set for Children and Adolescents between the ages of 10-16. Questionnaire was designed as a set of five different inventories that based on the five schema domains in Schema Therapy Theory. Initial item pool of the questionnaire was generated by the researcher and evaluated by 10 experienced specialists in the area of clinical psychology and psychiatry. Following pilot studies, reading and comprehension analysis were performed and the initial form of the questionnaire was created. Both exploratory and confirmatory factor analysis were performed and also test-retest and internal consistency analysis was carried out to assess reliability of the questionnaire. Correlations of Set of Early Maladaptive Schema Questionnaires for Children and Adolescents with Adjective Check List (ACL), Inventory of Parent and Peer Attachment (IPPA), Symptom Assessment (SA-45) and Young Schema Questionnaire (YSQ) were investigated to assess criterion validity and also clinic and non-clinic subgroups were compared to assess construct validity of the questionnaire. Reliability and validity analysis were carried out with 983 participants (49% female, %51 male) and all analysis revealed significant results that Set of Early Maladaptive Schema Questionnaires for Children and Adolescents between the ages of 10-16 found to be reliable and valid questionnaire. As a reliable and valid questionnaire, Set of Early Maladaptive Schema Questionnaires for Children and Adolescents between the ages of 10-16, consisted of 5 different questionnaires, 15 interpretable factors and 97 items. At the final stage, with a sample of 2250 participants (49% female, 51% male), norm scores were calculated and tabled in general for age groups, gender and age-gender groups. In conclusion, Set of Early Maladaptive Schema Questionnaires for Children and Adolescents between the ages of 10-16 turned out to be unique but grounded, reliable and valid questionnaire with norm scores at İstanbul universe and can be used in clinical studies, counseling studies and researches with children and adolescents in safe.
Benzer Tezler
- Lise öğrencilerinde duygu düzenleme ve psikolojik sağlamlığın erken dönem uyumsuz şemalar açısından incelenmesi
Investigation of emotion regulation and psychological resilience in high school students in terms of early maladaptive schemes
MELEK SÜLER
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EYÜP ÇELİK
- 11-14 yaş çocuklarda erken dönem uyumsuz şemalar ile annelerin ihmal davranışlarının incelenmesi
Investigation of early maladaptive schemas and neglect behaviors of mothers in 11-14 year old children
EMİNE KOCAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiAnkara ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLEN BARAN
- Madde kullanım bozukluğu olan çocuk ve ergenlerle internet oyunu oynama bozukluğu olanların erken dönem uyumsuz şemaları ile intihar olasılıkları arasındaki ilişkinin karşılaştırılması
Comparison of suicidality risk for the children and adolescents with substance use disorder and internet gaming disorder in terms of early maladaptive childhood schemas
BEDRİYE ÖZKAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. GÜL KARAÇETİN
- Investigating early maladaptive schemas among secondary school children in regard to peer bullying and victimization
Ortaokul düzeyinde akran zorbalığı uygulayan ve zorbalığa maruz kalan öğrencilerin erken dönem uyumsuz şemalarının araştırılması
BÜŞRA TARÇALIR EROL
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İREM ANLI
- Lise öğrencilerinde öz-şefkat ile duygusal özerklik arasındaki ilişkide erken dönem uyumsuz şemaların aracı rolünün incelenmesi
The mediating role of early maladaptive schemas in the relationship between self-compassion and emotional autonomy in high school students
LOKMAN KOÇAK
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EYÜP ÇELİK