Türkiye'de devlet üniversitelerinde uygulanan performans esaslı bütçeleme sistemininin vakıf üniversitelerine uygulanabilirliği ve veri zarflama analizi ile fakültelerin etkinliklerinin ölçülmesi
The feasibility for private universities to apply the performance-based budgeting system implemented at public universities in turkey and the evaluation of faculties' efficacy by data envelopment analysis
- Tez No: 350961
- Danışmanlar: PROF. DR. NALAN AKDOĞAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maliye, İşletme, Finance, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Veri Zarflama Analizi, Performans Esaslı Bütçeleme, Vakıf Üniversiteleri, Data Envelopment Analysis, Performance Based Budgeting, Foundation Universities
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Muhasebe Finansman Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 199
Özet
Son yıllarda iletişim ve bilişim teknolojilerinde yaşanan gelişmeler, geçmişe göre ölçme ve değerlendirme yöntemlerinin daha etkili yapılmasına ve analiz sonuçlarının uygulanmasında daha etkili sonuçların alınmasına yardımcı olmaktadır. Buna ilave olarak, küresel kamu bilincinin oluşması ve kamu kurumlarında anlayış değişikliğinin de yaşanması bu sürecin bir sonucudur. Bir küresel kamusal mal olarak eğitim, günümüzde uluslararası bir değer olarak görülmekte ve buna göre vergilendirilmektedir. Öte yandan yükseköğretim kurumları, eğitim kurumlarına göre daha özerk gibi görünse de, kamusal çıktıları nedeniyle yarı kamusal kurumlar olarak görülmektedir. Ancak muhasebe ve finans uygulamalarında bu kurumların gerek bütçeleme, gerekse finansal raporlama ya da uygulama gibi konularının hala kamusal ve vakıf olarak ayrıldığı görülmektedir. Kamu kurumlarının muhasebe finans uygulamalarında yaşanana bir diğer önemli değişiklik ise performans esaslı bütçeleme sistemi (PEBS) uygulamalarının kamu kurumlarında uygulanmasıdır. PEBS'nin kamu kurumlarında uygulanmasının temel gerekçesi, kamu kaynaklarının etkili ve verimli kullanımının sağlanmasıdır. Öte yandan PEBS'nin uygulama geçmişi incelendiğinde, dikey veri setinin parametrik bir veri seti olmaması nedeniyle, günümüzde PEBS'nin kesin olarak etkili olduğu öne sürülemez. Öte yandan günümüze kadar yapılan çalışmalar ve örnek uygulamalar, PEBS'nin günümüzdeki bilinen etkilerinin, klasik bütçeleme sistemine nazaran daha etkili olduğunu da göstermektedir. Yapılan bu çalışmada, vakıf üniversitelerinde klasik bütçeleme sistemiyle yapılan bütçelemede, verimlilik açısından, benzer girdilere sahip olan fakültelerin farklı verimliliğe sahip olduğu veri zarflama analizi (VZA) kullanılarak ortaya konmuştur. Bu durum, klasik bütçeleme yönteminde ciddi bir verimlilik kaybının olduğunu göstermektedir. Vakıf üniversitelerinin çıktılarının kamuyu doğrudan ya da dolaylı olarak etkilemesi, bu üniversitelerde olabilecek verimlilik kaybının, kamusal kaynakların etkin kullanılmadığına işaret etmektedir. Dolayısıyla çalışmada, vakıf üniversitelerinin de, gerek 5018 sayılı kanun, gerekse ilgili uygulama ve literatür verileri ışığında, kamusal kaynakların etkili ve verimli kullanılması için PEBS'ne geçmelerinin gerekli olduğu öne sürülmektedir.
Özet (Çeviri)
Recent developments occurred in technology area have been providing more effective measurement and evaluation methods than in the past, and taking more effective results in interpretation and application of analysis results. In addition, formation of global public concept and change in understanding of global public approaches are results of this process. Education as a global public good, seen as an international value of the human being, and being taxed with this respect. On the other hand, although higher educations are seen as more autonomous than education organizations, they are mentioned as semi-public organizations due to their outputs. However, budgeting, financial reporting or similar issues still evaluated as they are different organizations of public and foundation organizations. Another important development occurred in the accounting and finance applications of public organizations are application of Performance Based Budgeting (PBB) in public organizations. The main reason for application of PBB in public organizations is using of public sources effectively and productively. On the other hand, since PBB has no history required for the parametric data set for vertical analysis, it can not be argued that PBB is absolutely efficient method for budgeting. However, current literature and application data show that PBB is more effective than classical budgeting applications. In this research, Data Envelopment Analysis (DEA) was used, and it is shown that foundation universities and their faculties have different output values even they have similar inputs. This result means that there is a significant productivity loss by using classical budgeting methods. Since foundation universities affect public directly or indirectly with their outputs, it may be argued that there is a loss of public goods. Thus, it is argued in the research that foundation universities also must transfer their budgeting system to PBB with parallel to 5018 numbered law and current literature and applications.
Benzer Tezler
- Uygulayıcıların bakış açısıyla devlet üniversitelerinde performans esaslı bütçeleme deneyiminin incelenmesi
The experience of performance based budgeting from the perspective of practitioners in state universities
MERT KAZAN
- Yükseköğretim kurumlarında konumlandırma boyutlarının pazarlama karmasına yansıması, konumlandırmanın ve pazarlama karmasının performans göstergeleri üzerindeki etkisi
Reflection of positioning dimensions in higher educationinstitutions to the marketing mix, the effect ofpositioning and marketing mix on performance indicatorsof universities
SERAP ÇAKIR ÇÖMLEKÇİ
- Psikolojik taciz; öğretim elemanlarına yönelik bir araştırma
Mobbing; a research on academicians
TUTKU SEÇKİN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
İşletmeGalatasaray Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JALE MİNİBAŞ POUSSARD
- Bulanık karar ortamında performans değerlendirme: Türk yüksek öğretim sisteminde yapılan bir etkinlik analizi
Performance evaluation in fuzzy decision making environment: An efficiency analysis in higher education system in Turkey
MEHMET EMİN BAYSAL
Doktora
Türkçe
2005
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGazi ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. BİLAL TOKLU
- Örgütsel adaletin örgütsel sonuçlar üzerindeki etkilerine bireyci ve toplumcu kültürün aracılık rolü: Doğu Karadeniz üniversiteleri idari personeli üzerinde bir araştırma
The mediating role of individualistic and collectivist culture to the impacts of organizational justice on organizational outcomes: A research on the administrative personnel of the Eastern Black Sea universities
GÖKHAN KARADİREK