Nörotiklik yapısının iş stresi sürecindeki rolü
He role of neuroticism structure in the job stress process
- Tez No: 351476
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İLKNUR ÖZALP TÜRETGEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: İş Stresi, Nörotiklik, Rol ve İş Yükü, Rol Yetersizliği, Zorlanma, Job Stress, Neuroticism, Role and Workload, Role Insufficiency, Strain
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 82
Özet
Literatürde temel kişilik yapılarından biri olan nörotikliğin stresle ilişkili olduğuna dair pek çok bulgu olmakla birlikte, nörotikliğin stres sürecinde farklı türde etkileri olabileceği de önerilmiştir. Ancak; doğrudan, şişirici, aracı ve biçimlendirici olarak adlandırılan bu etkiler kısıtlı sayıdaki araştırmada test edilmiş olup, Türkiye?de nörotikliğin bu süreçteki rolünü bütüncül bir şekilde inceleyen bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu araştırmanın amacı, bu doğrultuda, nörotikliğin iş stresörleri (rol ve iş yükü, rol yetersizliği) ve zorlanmalar (psikolojik stres belirtileri, fiziksel stres belirtileri, iş doyumu, işten ayrılma eğilimi, subjektif performans, duygusal bağlılık) arasındaki ilişkide nasıl bir rolü olduğunu ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın örneklemini İstanbul?da farklı sektörde faaliyet gösteren çeşitli örgütlerde görev yapan toplam 160 kişi oluşturmuştur. Bu araştırmada İş Stresi Bataryası kullanılmış ve araştırmanın hipotez ve sorularını test etmek üzere hiyerarşik regresyon analizi uygulanmıştır. Nörotikliğin iş doyumu ve duygusal bağlılıkla olan ilişkisinde hem rol ve iş yükü hem de rol yetersizliği stresörünün aracılık etkileri olduğu bulunurken, nörotikliğin psikolojik stres belirtileri üzerinde doğrudan etkiye sahip olduğu görülmüştür. Ayrıca stresör olarak rol ve iş yükü ele alındığında nörotikliğin bu stresör ile fiziksel stres belirtileri arasındaki ilişkiyi şişirdiği tespit edilmiş olup, bu stresör ile işten ayrılma eğilimi ve subjektif performans arasındaki ilişkide herhangi bir anlamlı etkisi olmadığı da bulunmuştur. Bir diğer stresör olan rol yetersizliği incelendiğinde ise, nörotikliğin fiziksel stres belirtileri ve işten ayrılma eğilimi üzerinde doğrudan etkisi olduğu; ayrıca ilgili stresörün nörotiklik ile subjektif performans arasındaki ilişkiye aracılık ettiği görülmüştür. Bütün bu bulgular geçmiş çalışmalarla ilişkilendirilerek tartışılmış ve gelecek araştırmalar için önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
In the literature there are considerable amounts of research on the relationship between neuroticism and stress. However, only a few study tested the different effects of neuroticism in the stress process as a whole manner; and no one of that studies were conducted in Turkey. The aim of this study, in this direction, is to find out the role of neuroticism in the relationship between job stressors (role and workload, role insufficiency) and strains (psychological and physical stress symptoms, job satisfaction, intention to quit, subjective performance, affective commitment).The sample of the study consisted of 160 employees working at various organizations from different sectors in Istanbul. For this study, Job Stress Battery was used and in order to test the hypothesis and questions of research several hierarchical regression analyses were conducted. The results indicated that both `role and workload? and `role insufficiency? had mediator effects on the relationship between neuroticism and job satisfaction, and also organizational commitment. Additionally, neuroticism had a direct effect on psychological stress symptoms. Furthermore, neuroticism inflated the relationship between `role and workload? and physical stress symptoms; and had no significant effect on the relationship between this stressor and intention to quit and subjective performance. When the role insufficiency was observed; it was found that neuroticism had direct effect on physical stress symptoms and intention to quit; and the relevant stressor mediated the relationship between neuroticism and subjective performance. All these results were discussed regarding to the previous studies and suggestions were made for future research.
Benzer Tezler
- Duygusal zekâ ve kişiliğin öğrenme stillerine etkisi: Üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma
The effects of emotional intelligence and personality on learning styles: A study on university students
AYHAN AKBULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimKara Harp Okulu KomutanlığıSavunma Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. H. NEJAT BASIM
- Pinealektomili ratların beyin dokusunda akrilamid ile oluşturulan nörotoksisite üzerine ekzojen melatoninin koruyucu etkilerinin araştırılması
Investigation of the protective effects of exogen melatonin on acrylamide-induced neurotoxicity in pinealectomized rat brain
YASEMİN BİÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BiyokimyaKarabük ÜniversitesiTıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EYÜP ALTINÖZ
- Özel eğitim personelinin nevrotiklik yapısı ile sosyal kaytarma davranışı arasındaki ilişki
The relationship between the neurotic structure of special education staff and social loafing
SİNEM ÇAVUŞ
- Kişilik özelliklerinin turist memnuniyeti ve sadakati üzerine etkisi: Otel işletmelerinde bir uygulama
Effect of personality traits on tourist satisfaction and loyalty: A research in hotel businesses
ONUR AYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TurizmAkdeniz ÜniversitesiTurizm Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH USLU
- Multiscale computational investigation of the kynurenine 3-monooxygenase catalyzed hydroxylation reaction
Kinürenin 3-monooksijenaz katalizli hidroksilasyon tepkimesinin çok boyutlu hesaplamalı kimya yöntemleriyle incelenmesi
YILMAZ ÖZKILIÇ
