Geri Dön

Ebeveyn tutumlarının tip 1 diyabetes mellitus'lu ergenlerin yaşam kalitesine etkisi

The effect of parental attitudes on quality of life of adolescents with TYPE 1 diabetes mellitus

PDF İndir

  1. Tez No: 352986
  2. Yazar: SÜMEYRA MELEK
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. EMİNE ERDEM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hemşirelik, Nursing
  6. Anahtar Kelimeler: ebeveyn tutumları, Tip 1 DM'li ergenler, yaşam kalitesi, adolescents with Type 1 DM, parental attitudes, quality of life
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 102

Özet

Çocukluk çağında en sık görülen kronik hastalıklardan olan Tip 1 Diyabetes Mellitus (Tip 1 DM), çocuk ve ailesinin yaşamını etkileyen bir hastalıktır. Tip 1 DM yönetiminde diyet, egzersiz ve insülin uygulamasının getirdiği kısıtlamalar ve ebeveynlerin koruyucu ya da ilgisiz davranış ve tutumları çocuğun hastalığa uyumunu ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Bu araştırma, ebeveyn tutumlarının Tip 1 DM'li ergenlerin yaşam kalitesi üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırma örneklemini, bir üniversite hastanesinin Pediatrik Endokrinoloji Polikliniği'nde izlenen 13-18 yaş grubu 55 ergen ve annesi oluşturmuştur. Etik kurul, kurum, ebeveyn ve ergen onamı alınarak yapılan araştırmada; ergenlerin ve annelerinin tanıtıcı özelliklerine ilişkin oluşturulan Anket Formu, Çocuklar için Yaşam Kalitesi Ölçeği (YKÖ)-Ergen ve Ebeveyn Formu, Anne-Baba Tutum Ölçeği ve Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutumu Ölçeği (AHÇYTÖ) ile veriler toplanmıştır. Veriler; tanımlayıcı istatistikler, Shapiro-Wilk, Kappa, Mann-Whitney U, Kruskall-Wallis, student-t, ANOVA ve Pearson korelasyon testleri ile değerlendirilmiştir. Araştırmada, Tip 1 DM'li ergenlerin YKÖ Ergen Formu ve Ebeveyn Formu puan ortalamaları arasında pozitif yönde ilişki olduğu belirlenmiştir (p0.05). Metabolik kontrolü iyi olan ergenlerin YKÖ Ergen Formu fiziksel sağlık, psikososyal sağlık (p=0.027), toplam ölçek (p=0.041) ve YKÖ Ebeveyn Formu puan ortalamalarının yüksek olduğu belirlenmiştir. Metabolik kontrolü iyi olan ergenlerin annelerinin AHÇYTÖ demokratik tutum alt ölçek; metabolik kontrolü kötü olan ergenlerin annelerinin AHÇYTÖ aşırı koruyuculuk ve baskı-disiplin alt ölçek puan ortalamalarının yüksek olduğu saptanmıştır. Annelerinin tutumlarını otoriter olarak değerlendiren ergenlerin YKÖ Ergen ve Ebeveyn Formu puan ortalamalarının yüksek olduğu belirlenmiştir (p>0.05). Annelerinin tutumlarını demokratik olarak değerlendiren DM'li ergenlerin annelerinin AHÇYTÖ'ne göre aşırı koruyucu davranmadıkları (p= 0.022), baskı-disiplin uygulamadıkları ve demokratik tutum sergiledikleri saptanmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda, DM'li ergenlerin ailelerine yaş dönem özellikleri, ergenle iletişim ve ebeveyn tutumlarına ilişkin eğitim verilmesi önerilebilir. Ayrıca ebeveyn tutumları ve yaşam kalitesine ilişkin karşılaştırmalı ve deneysel çalışmaların yapılması önerilebilir.

Özet (Çeviri)

Type 1 Diabetes Mellitus (T1DM) is one of the most common chronic disease in childhood that affects the lives of children and their families. The existing restrictions because of diet, exercise and insulin administration in T1DM management and protective or irrelevant behaviors and attitudes of parents may adversely affect adherence to dsease of child and quality of life. This descriptive study was conducted to determine the effect of parental attitudes on quality life of adolescents with T1DM. The research sample consisted of the subjects followed up in the pediatric endocrinology polyclinic of a university hospital, the 15-18 age groups of 55 adolescents with T1DM and their mothers. In the research, the permission of Ethical Committee, institution, parental and adolescent consent, the data were collected using a questionnaire form for adolescents with T1DM and their mothers, Pediatric Quality of Life Inventory (PedsQL), Parenting Style Scale and The Parental Attitude Research Instrument (PARI). The descriptive statistics, Shapiro-Wilk, Kappa, Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis, student t, ANOVA and Pearson Correlation tests were used for analyzing data. In this research, it was determined that there was a positive correlation between the mean scores of PedsQL and the Parent Proxy Report of adolescents with T1DM (p0.05). It was determined that the mean scores of Parent Proxy Report and PedsQL physical health, psychosocial health (p= 0.027) subscales and total scale (p= 0.041) scores of adolescents with good metabolic control of adolescents were high. PARI democratic attitude subscale scores of mothers of adolescents with good metabolic control, PARI pressure-discipline and overprotection subscales scores of mothers of adolescents with poor metabolic control were high. It was determined that PedsQL and Parent Proxy Report scores of adolescents evaluated as authoritarian attitude for their mothers were high (p>0.05). It was found that the mothers of adolescents evaluated as democratic attitude for their mothers had exhibited democratic attitude, not behaved overly protective (p= 0.022) and not applied pressure-disciplinary according to PARI. According to these results, it could be suggested that education related to the characteristics of age period, communication with adolescent and parental attitudes should be given to the families of with T1DM adolescents. Also, comparative and experimental studies on parental attitudes and quality of life could be suggested.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    271991

    Tip 1 diyabetes mellitus tanılı ergenlerde psikopatoloji, yaşam kalitesi ve ebeveyn tutumlarının değerlendirilmesi

    Assessment of psychopathology, quality of life and parental attitudes in adolescents with type 1 diabetes mellitus

    NİLFER ŞAHİN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    PsikiyatriErciyes Üniversitesi

    Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. DİDEM BEHİCE ÖZTOP

  2. Tez No

    639013

    Tip 1 diyabetes mellitus tanılı çocuklarda duygu düzenleme becerileri, yaşam kalitesi ve stresle başa çıkma tarzlarının değerlendirilmesi

    Evaluation of emotional regulation skills, quality of life and coping with stress in children with diabetes mellitus type 1

    MELTEM KÜÇÜKDAĞ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    PsikiyatriDüzce Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÇİĞDEM YEKTAŞ

  3. Tez No

    448778

    Ergenlerde sorunlu internet kullanımı ile kronotip ilişkisi ve ebeveyn tutumlarının bu ilişkiye etkisi

    Association between problematic internet use and chronotypes of adolescents and impact of the parental acceptance-rejection to the association

    MEHMET SERTÇELİK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    PsikiyatriAnkara Üniversitesi

    Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BİRİM GÜNAY KILIÇ

  4. Tez No

    676471

    Ergenlerde dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğuna eşlik eden problemli internet kullanımında emosyonel disregülasyon ve ebeveyn tutumu

    Emotional dysregulation and parental attitude in problematic internet use accompanying adolescents with attention deficit and hyperactivity disorder

    YELİZ BALCA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    PsikiyatriDicle Üniversitesi

    Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER KARDAŞ

  5. Tez No

    745930

    Konservatuar öğrencilerinde ağrı deneyimi ile ilişkili faktörlerin incelenmesi

    Investigation of factors associated with pain experience in conservatory students

    CEREN AYVALI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    ErgoterapiHacettepe Üniversitesi

    Ergoterapi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÇİĞDEM ÖKSÜZ

Geri Dön