Bir üretim merkezi önerisi 'Fab Lab'ın 'Açık tasarım'ın gerçekleştirilmesinin bir aracı olarak değerlendirilmesi
Evaluation of a proposal for a production center 'Fab Lab' as a means of realization of 'Open design'
- Tez No: 353767
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞEBNEM TİMUR ÖĞÜT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri Ürünleri Tasarımı, Industrial Design
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 179
Özet
Açık tasarım, özgür yazılımın şekillendirdiği, açık kaynak hareketi ismiyle yaygınlaşan ve tasarımı açık kaynak koduyla yani üretim bilgisiyle paylaşımı savunan anlayışın hazırladığı temele doğmuştur. Öte yandan, hareketin fiziksel üretim ayağını oluşturan modelin, tasarım disiplini açısından yürütülecek tartışmalarda bir zemine oturtulabilmesi için modern tasarım tarihinde konumlandırılması gerekmektedir. Çalışmada açık kaynak hareketinden devraldığı prensiplerle değerlendirilen açık tasarım modeli, modern tasarım tarihinde ise üçüncü dönemin özellikleriyle tanımlanmıştır. Açık tasarımın dijital üretim yöntemleriyle buluşması yeni olanaklar doğurmaktadır. Dijital üretim yöntemleri yazılım dilini kullandığından özgür yazılım hareketini doğrudan açık tasarıma bağlayabilmekte ve bu ortak dil sayesinde dünya çapında paylaşıma ve erişime açık bir ağ kurulabilmesine izin veren bir öneri olarak diğer üretim alternatiflerinden ayrılmaktadır. Kişisel bilgisayarların sıradan kullanıcıyı dijital üretime katmasıyla ve internetin farklı coğrafyaları birbirine bağlamasıyla başlayan süreç, fiziksel dünyada da dijital üretim yöntemlerinin kullanılmasıyla ve bu yöntemleri kullanarak geliştirilen araçların kişisel kullanıma uygunluğuyla yeni bir boyuta taşınmıştır. Bu anlamda erişime açık dijital üretim laboratuvarı olma iddiasındaki Fab Lab dikkat çekici bir öneri sunmaktadır. Bu çalışma, MIT bünyesinde kurulan CBA'nın bir projesi olan merkezlerin niteliklerini, açık tasarım modelinin gerçekleştirilebilmesi için sağladığı olanaklar açısından ele almayı amaçlamaktadır. Çalışmada Fab Lab'ın çeşitli nitelikleriyle açık tasarım için yarattığı zemini ortaya koyan incelemeler, Fab Lab kullanıcıları arasında düzenlenen anket çalışmasıyla desteklenmiş, yöneltilen sorularla açık tasarımın bu merkezlerde ne denli yer edinebildiğine ve geleceğine dair çıkarımlar yapılmıştır. Ayrıca, benzer bir anket çalışması da Türkiye'deki ürün tasarımcıları arasında gerçekleştirilerek henüz Fab Lab'ın bulunmadığı, açık tasarım tartışmalarının gündemde olmadığı bir zeminde, ürün tasarımcılarının konuya yaklaşımlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Sonuç olarak, Fab Lab projesinin açık tasarım için sunduğu olanaklar ve potansiyelin yanı sıra kısıtlayıcı tarafları da ele alınarak bütüncül bir değerlendirme ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
Open design is open source development of tangible things which brings manufacturing to open source movement. When open design meets with digital fabrication tools in order to attain manufacturing, various possibilities arises. Fab Lab, project which is developed by Center for Bits and Atoms (CBA) of Massachusetts Institute of Technology proposes a significant alternative to realize open design projects as an open access digital fabrication laboratory. This study aims to evaluate Fab Lab for open design model. It is investigated which features of Fab Lab could be associated with open design and if there is any feature of these centers encourages open design model. While evaluating the possibilities and advantages, debates and concerns about open design are also discussed. Moreover, problematic aspects and constraints of Fab Lab as a production center in terms of practicing open design model are investigated. In accordance with these objectives, firstly open design development model is discussed according to not only its principles taken from the open source movement, but also its position in modern design history. Then development of digital fabrication technologies is explained and Fab Lab project is evaluated with its history, mission, vision and features. While personal computers enable ordinary users to create and modify in digital world and internet connects different parts of the world; evolution of digital production technologies in the direction of allowing personal usage has created new possibilities. These tools including personal computers, internet and digital fabrication technologies form an integrated alternative for open design model. In the study, after a brief definition of Fab Lab project, common features and differences of various Fab Labs and some open design projects being carried in these centers are analysed. Then, in methodology chapter, a plot study which includes very short interviews and direct observations in FabLab EDP and FabLab Lisboa is mentioned to explain and discuss procedures and relations between participants and technology in these centers. After an analysis of these Fab Lab visits, results of questionnaires which are conducted among Fab Lab participants and industrial designers from Turkey are interpreted. Consequently, it is stated that Fab Labs provide various opportunities for open design model not only with its production capabilities but also with its working environment that creates a culture of collaboration and exchange, and also its local relations and global network. In the study these opportunities and also limits in this relationship are analyzed in details.
Benzer Tezler
- Üretim önerisi mekanlarının (fab-space) bireysel bir üretim aracı olarak değerlendirilmesi
Evaluation of the fabrication space proposals as an instrument of individualized fabrication tool
TAHSİN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiEnformatik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEHER BAŞLIK
- Kültürel mirasın sürekliliği bağlamında misafir sanatçı programı olgusunun mekânsal pratiklerinin incelenmesi; tarihi Sinop cezaevi önerisi
Investigation of the spatial practices of the artist in residency in the context of the continuity of cultural heritage; the historical Sinop prison proposal
ELÇİN SALİHA YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İç Mimari ve DekorasyonSelçuk Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN CEBRAİLOĞLU
DOÇ. DR. EMİNE GÖRGÜL
- Modeling socio-spatial change: Impact of socio-technological factors on future urban space configuration
Sosyo-mekansal değişimin modellenmesi: Sosyo-teknolojik faktörlerin geleceğin kentsel mekan kurgusuna etkisi
ASLI ULUBAŞ HAMURCU
Doktora
İngilizce
2021
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH TERZİ
- Teknoloji tabanlı girişimlerin erken aşama destekleri ile ilgili mevcut durum analizi ve girişimlerin erken aşama desteklerden faydalanabilmesi için değerlendirme metod önerisi
Current status analysis of earyl stage support of technology-based initiatives and evaluation metod recomendation for initiatives to benefit from early stage support
TUBA ÖZTEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERHAN ÇEBİ
- Sürdürülebilir kent parkları için yönetim stratejileri
Management strategies for sustainable urban parks
HİLAL ÖZDEMİR ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2024
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRİYE EŞBAH TUNÇAY