Kentsel risklerin planlama temelinde analizi ve dirençli kent planlama yaklaşımı
An analysis of urban risks on the base of spatial planning and resilient urban planning approach
- Tez No: 354258
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KÜBRA CİHANGİR ÇAMUR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 219
Özet
Son yıllarda afetler politikası literatüründe tehlikelerin yalnızca kendisine odaklanmak yerine, korunmasızlığı ve dirençliliği dikkate alan görüş ve yaklaşımlar yaygınlaşmıştır. Kent planlama ve kentsel riskler arasında ise, henüz tanımlanmamış bir boşluk bulunmakta ve planlama, risk bileşeninden bağımsız olarak ele alınmaktadır. Bu çalışma, planlamanın risk bileşenleriyle bütünleştirilmesi, kent planlamanın bu süreçteki yerinin ve öneminin ortaya konulması ve 'dirençli kentsel yerleşimler' hedefine erişmede benimsenebilecek yaklaşımların geliştirilmesi amacı taşımaktadır. Tez kapsamında, dirençli kentsel yerleşimlere erişmede benimsenecek ilkelerin belirlenmesi için afetler ve planlama alanındaki uzmanların değerlendirmeleri ve analitik hiyerarşi süreci (AHS) yöntemi ile gösterge ağırlıkları oluşturulmuştur. Bu doğrultuda, kentsel dirençliliğin önemli bileşenleri olan tehlike, korunmasızlık, risk azaltma kapasitesi, acil müdahale ve yara sarma kapasitesini tanımlayan bir endeks geliştirilmiştir. Risk azaltma kapasitesinin dirençli kent üzerindeki etkileri, çalışmada bulunan en güçlü faktördür. İçerdiği alt faktörler ve göstergeler bakımından afet öncesi politikaları kapsamakta olan 'risk azaltma kapasitesi' organizasyon, koordinasyon, hazırlık, bütçe ve teşvik, yönetim, katılım aşamalarına odaklanmaktadır. Araştırmada ortaya çıkan ve kentsel dirençliliğe erişmeyi sağlayan 'risk azaltma kapasitesi göstergeleri' arasında ilk sırada 'sakınım planlaması' gelmektedir. Sakınım planlamasının ilk sırada yer alması, planlamanın kapsayıcı ve bütünsel bakış açısını içermesinden kaynaklanmakta ve planlamanın koordinasyonu sağlayıcı aktör olarak afet çalışmalarında yer alması gerekliliğini vurgulamaktadır. Buna ek olarak çalışmada 'sosyal donatıların yerseçiminde dirençliliği sağlayan yaklaşımların benimsenmesi gereği' ikinci sırada, 'risk iletişimi' ise üçüncü sırada yer almaktadır. Çalışma kapsamında ortaya konulan bu sonuçların, uluslararası afet politikasında üzerinde durulan temel konulardan olan 'afet öncesi kapasite artırımı' ile örtüştüğü görülmektedir. Araştırma sonuçlarından yola çıkılarak, dirençli kentlere erişmeyi sağlayacak politikalar kapsamında yasal-yönetsel, fiziksel-çevresel, sosyo-ekonomik boyutta planlama ve uygulama stratejileri geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
In recent years, new approaches regarding vulnerability and resilience have become widespread in the literature of disasters policy, rather than focusing solely on the hazards. There is a gap between urban planning and urban risks and planning is being handled independent from the risk component. This study aims to integrate planning with risk components, to underline the significance of the urban planning in this process and to develop approaches that can be adopted to reach the objective of 'resilient urban settlements'. Within the scope of the thesis, weights of indicators are created by Analytic Hierarchy Process (AHP) method by the assessments of the experts in the disasters and planning field. Therefore, an index is defined which describes the main components of urban resilience as hazard, vulnerability, risk reduction capacity, emergency response and recovery capacity. Risk reduction capacity is determined as the key factor for resilient cities in the study. Covering the pre-disaster policies with its sub-factors and indicators, 'risk reduction capacity' focuses on organization, coordination, preparation, budget and income, management and participation phases. According to results of this study, 'mitigation planning' is the significant factor among other risk reduction capacity indicators for resilient cities. The importance of mitigation planning underlines that planning should take part in disaster studies as a coordinating actor since it contains the inclusive and holistic perspective. Furthermore, 'the necessity of adopting resilience approaches in location of social facilities' ranks second, while 'risk communication' comes in third. These results, manifested as part of the study, are found to match up with 'pre-disaster capacity expansion', which is one of the dwelled-upon matters in the international disaster policy. Based on the results, planning and implementation strategies are developed at legal-administrative, physical-environmental, socio-economic levels, within the scope of the policies to reach resilient cities.
Benzer Tezler
- Tomorrow's İstanbul: Adaptive urban flood mitigation planning for climate change-induced hydro- meteorological hazards
Yarının İstanbul'u: İklim değişikliğinin neden olduğu hidrometeorolojik tehditlere karşı uyumlu kentsel sel planlaması
BATUHAN GUGUK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİME TEZER
- İklim değişikliği bağlamında Antalya kent merkezinin kentsel dayanıklılığının incelenmesi
Examining the urban resilience of Antalya city center in the context of climate change
ELİF CAN BESTELCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaAkdeniz ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN KEPENEK
- Analysis of safe roads and production of risk maps within the scope of integrated disaster management with geographical information systems
Coğrafi bilgi sistemleri ile bütünleşik afet yönetimi kapsamında güvenli yolların analizi ve risk haritalarının üretilmesi
OBAIDURRAHMAN SAFI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiCoğrafi Bilgi Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED ENES ATİK
- İklim değişikliği-kentsel yeşil alan ilişkisi bağlamında, yerel halkın farkındalığının belirlenmesi: Tekirdağ ili Ergene ilçesi örneği
Determining local people's awareness of the relationship between climate change and urban green space: a case study of Ergene district, Tekirdağ province
GİZEM SENANUR GÖZLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Peyzaj MimarlığıTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUĞBA KİPER
- Deprem riskli sosyal konutların katılımcı ve sürdürülebilir kentsel dönüşümü: Güngören-Tozkoparan örneği
Participant and sustainable urban renewal of social housing with earthquake risk: The case of Gungoren-Tozkoparan
IRMAK ÇATALCALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
11111İstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK YILDIZ ÖZKAN