Bulanık TOPSİS ve AHP yöntemlerinin karşılaştırılmasına yönelik hayvancılık alanında bir uygulama
An aplication in the field of animal breeding in order to compare fuzzy TOPSİS and AHP methods
- Tez No: 354549
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMET DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İstatistik, Statistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İstatistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
Kişi veya kurumların yaşamları boyunca çözüm bekleyen bir dizi sorunları vardır. Sorunlar, zaman ve ortama göre farklı biçimlerde ortaya çıkmakta dolayısıyla da çözüm yöntemleri farklılıklar göstermektedir. Çözüm bekleyen sorunların açık olarak tanımlanması, sorunun kısa sürede hatasız veya kabul edilebilir bir hata payına göre çözümünü olanaklı kılar. Tanımı yeterli bir şekilde yapılmış olan sorunların çözümünde kullanılabilecek farklı özellikleri olan seçeneklerin olması durumunda bir karar verme işlemi, dolayısıyla da her alınan kararın belli bir veya birden çok ölçüye göre olumlu veya olumsuz sonuçları söz konusudur. Karar verme, tercihler yapma sanatı olduğundan verilen kararların sonuçları arasında farklılıklar olabilir. Çalışmanın amacı, optimal karar verme yöntemlerinden olan ve bulanık ortamlarda grup kararı vermede yararlanılan Bulanık TOPSİS ve AHP yöntemini tanıtmak ve hayvan yetiştiriciliğine yönelik bir uygulamayla yöntemin diğer alanlarda olduğu gibi bu alanda da kullanılabilirliğine açıklık kazandırmaktır. Bu amaçla çalışmada, halen koyun yetiştiriciliği ile ilgili bir çalışma kapsamında tutulan kuzulara ait veriler dikkate alınmıştır. Kuzuların, doğum ağırlığı, 6. ay doğum ağırlığı, 12. ay doğum ağırlığı, sütten kesim ağırlığı, canlı ağırlık artışı, genel görünümü ve yapağı kalitesi özelliklerinden yararlanılarak Bulanık TOPSİS ve AHP yöntemi aracılığı ile dikkate alınan 24 kuzunun ekonomik değer açısından en iyiden en kötüye doğru sıralanması sağlanmıştır. Ancak yetiştiricinin isteği ve ihtiyacına göre bu adayların ilk 10 tanesini veya daha azını seçme imkânı da vardır. Karar kriterlerinin değerlendirilmesinde konu hakkında uzman olan veteriner hekimlerden oluşturulan üç farklı karar vericiden faydalanılmıştır. Karar vericiler tarafından yapılan değerlendirmelerden elde edilen veriler üçgen bulanık sayılara dönüştürülmüş ve Bulanık TOPSİS ile AHP yönteminin algoritmalarında kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlar dikkate alındığında birçok alanda kullanım olanağı bulmuş olan Bulanık TOPSİS ve AHP yönteminin hayvan yetiştiriciliği ile ilgili verilecek kararlarda da kullanıma uygun yöntemler olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
There are a lot of problems of a person or a foundation waiting for solution during their life. Problems occur in a different form according to the time and occasion. Therefore, the solutions of these problems are different from each other. To be identified of the problems enable the solution in a short time correct or acceptable tolerance. The deciding process, which made an adequate case for the options in a process of making decision, therefore there is a positive or negative results of every decision according to the one or more custom- made. Owing to the fact that making decision is the art of making choices, there would be differences between the results of decisions. The aim of the study is to creat a product or a service. It is an important subject whether it fulfills the requirements or not. As in the other field about production, in animal production economy and quality are important, too. The optimal definition is preferred in animal husbandry. For this purpose the data of lambs which are still kept within the scope of a study about raising sheep are taken into account. Lambs, which are taken into account have been sorted from 24 lambs best to worst correctly by the methods of Fuzzy TOPSIS and AHP with utilizing from the features of birth weight 6 months of birth weight, 12 months of birth weight, weaning weight, live weight gain, general appearance and quality of wool. It has been consulted from three decision-makers which is established by doctors of veterinary experts in the evaluation of decision criterias. The data obtained from assessments made by decision-makers is transformed triangular fuzzy numbers and used at the algorithm of the methods of Fuzzy TOPSIS and AHP. When the results of the study to be considered, there is a conclusion that the methods of Fuzzy TOPSIS and AHP, which had been found opportunity of usage in lots of fields, is a suitable method about the usage of making decision which is given about animal husbandry.
Benzer Tezler
- İş sağlığı ve güvenliğinde risk değerlendirme süreci için bulanık çok kriterli bir model önerisi ve uygulaması
A fuzzy multi – criteria model suggestion and application for the risk assessment process in occupational health and safety
SELİN ASLANTAŞ
Doktora
Türkçe
2020
Mühendislik BilimleriMarmara Üniversitesiİş Güvenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT MERTOĞLU
- Çok kriterli karar verme yöntemine dayali inşaat projelerinde sürdürülebilir malzeme seçimi
Sustainable material selection in construction projects based on multi-criteria decision-making method
EBRAHIM AGHAZADEH
Doktora
Türkçe
2024
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN YILDIRIM
- İnşaat sektöründe tedarikçi seçiminde kullanılan çok amaçlı karar destek yöntemlerinin karşılaştırılması
Comparison of multi-criteria-decision-making tools for supplier selection in the construction industry
EKİN ERAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜL POLAT TATAR
- Pavement preventive maintenance treatment selection with multi-criteria decision making methods
Karayolu üstyapısı koruyucu bakım tipinin çok kriterli karar verme metotları ile seçimi
AHMET PEHLİVAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Ulaşımİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH HİLMİ LAV
- Dijital dönüşüm ve endüstri 4.0 uygulamaları için kamu hizmet alanlarının bulanık z-sayılar temelli karar destek modelleri ile değerlendirilmesi ve önceliklendirilmesi
Evaluation and prioritization of public service areas with fuzzy z-numbers based decision support models for digital transformation and industry 4.0 applications
DUYGU SERGİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İREM UÇAL SARI