Geri Dön

Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının özel alan yeterliklerine ilişkin öz-yeterlik inançlarının incelenmesi

The investigation of Social Studies Teacher candidates' self-efficacy beliefs related to special field competences

  1. Tez No: 354686
  2. Yazar: SALİH USLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. CENGİZ DÖNMEZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler Öğretmeni Özel Alan Yeterlikleri, Öz-Yeterlik İnancı, Sosyal Bilgiler, Sosyal Bilgiler Öğretmen Adayları, Social Studies Teacher Special Field Competences, Self-Efficacy Belief, Social Studies, Social Studies Teacher Candidates
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 340

Özet

Bu araştırmanın amacı; sosyal bilgiler öğretmen adaylarının Sosyal Bilgiler Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine İlişkin Öz-Yeterlik İnanç düzeylerinin ve görüşlerinin incelenmesidir. Araştırmada nicel ve nitel araştırma yöntemleri birlikte, yani karma yöntem (mixed method), kullanılmıştır. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarına, nicel boyutta“Sosyal Bilgiler Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine İlişkin Öz-Yeterlik İnançları Ölçeği”, nitel boyutta ise,“Sosyal Bilgiler Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine İlişkin Öz-Yeterlik İnancı Görüş Formu”uygulanmıştır. Amaçsal örnekleme yaklaşımının, maksimum çeşitlilik örnekleme yönteminin kullanıldığı bu araştırmada çalışma grubu olarak, farklı sosyo-ekonomik özelliklere sahip coğrafi bölgelerdeki üniversiteler seçilmiştir. Çalışma grubunu Adıyaman Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi, Akdeniz Üniversitesi, Kastamonu Üniversitesi, Niğde Üniversitesi, Uşak Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi oluşturmaktadır. 2013-2014 eğitim öğretim yılında, çalışma grubunu oluşturan üniversitelerin Sosyal Bilgiler Eğitimi Anabilim Dallarında 1. 2. 3. ve 4. sınıflarda öğrenim görmekte olan, gönüllülük esasına göre ölçme araçlarında yer alan tüm sorulara eksiksiz olarak cevap veren, 1024 öğretmen adayı nicel çalışma grubunu, 126 öğretmen adayı ise nitel çalışma grubunu oluşturmuştur. Verilerin analizinde betimsel ve kestirimsel istatistiki süreçler takip edilmiştir. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının faktörlere göre öz-yeterlik inancı düzeylerine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesinde aritmetik ortalama ( ) ve standart sapma (Ss) kullanılmıştır. Ayrıca öz-yeterlik inancı düzeylerinin bağımsız değişkenler açısından farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla bağımsız örneklemler için t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Öğretmen adaylarından görüş formu ile elde edilen veriler ise nitel araştırma veri analizi yöntemlerinden biri olan içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada elde edilen sonuçlar şunlardır: Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının hem“Sosyal Bilgiler Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine İlişkin Öz-Yeterlik İnançları Ölçeği”genelinde hem de ölçek alt boyutlarında genel olarak yüksek öz-yeterlik inancına sahip oldukları sonuçlarına ulaşılmıştır. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının ölçeğin alt boyutlarından biri olan“Okul, Aile ve Toplumla İş Birliği Yapma”ile ilgili öz-yeterlik inancı düzeylerinin cinsiyetlerine, sınıflarına, mezun oldukları lise türüne, anne öğrenim durumuna, baba öğrenim durumuna, anne meslek durumuna, baba meslek durumuna, ailelerinin aylık toplam gelir durumlarına göre farklılaşmadığı görülmüştür. Fakat sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öz-yeterlik inancı düzeylerinde üniversitelerine ve sosyal bilgiler öğretmenliğini seçme nedenlerine göre anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının ölçeğin alt boyutlarından“Öğretim Sürecini Planlama ve Düzenleme”,“Öğrenme-Öğretme Süreci”,“İzleme ve Değerlendirme”ve“Mesleki Gelişimi Sağlama”ile ilgili öz-yeterlik inancı düzeylerinin ve“Sosyal Bilgiler Öğretmeni Özel Alan Yeterliklerine İlişkin Öz-Yeterlik İnançları Ölçeği”nin tamamına ilişkin öz-yeterlik inancı düzeylerinin cinsiyetlerine, mezun oldukları lise türüne, anne öğrenim durumuna, baba öğrenim durumuna, baba meslek durumuna, ailelerinin aylık toplam gelir durumlarına göre farklılaşmadığı görülmüştür. Ancak sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öz-yeterlik inancı düzeyleri sınıflarına, üniversitelerine, sosyal bilgiler öğretmenliğini seçme nedenlerine ve anne meslek durumuna göre anlamlı farklılıklar göstermiştir. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öz-yeterlik inançlarının en yüksek olduğunu düşündükleri yeterlik alanlarının, nicel ve nitel analiz sonuçlarına göre genel bir uyum gösterdiği görülmüştür. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının nicel analiz sonuçlarında kendilerini en fazla yeterli gördükleri yeterlik alanları“Öğrenme-Öğretme Süreci”ve“Okul, Aile ve Toplumla İş Birliği Yapma”dır. Nitel analiz sonuçlarına göre de sosyal bilgiler öğretmen adaylarının kendilerini en fazla yeterli gördükleri yeterlik alanları“Okul, Aile ve Toplumla İş Birliği Yapma”ve“Öğrenme-Öğretme Süreci”olmuştur.

Özet (Çeviri)

This study aims at assessment of self-efficacy belief levels and opinions regarding Social Studies Teachers' Special Field Competences of the Social Studies Teacher candidates. In this study, mixed method in which quantitative and qualitative methods have been used together has been conducted.“Self-efficacy belief scale as regards Social Studies Teachers' Special Field Competences has been conducted on social studies teachers at quantitative level and ”feedback form related to self-efficacy belief regarding Social Studies Teacher Special Field Competences“ have been submitted to social studies teachers at qualitative level. In this study which uses maximum diversity sampling method of purposeful sampling approach, universities from geographical regions with disparate socio-economic features have been selected as study group. Study group concerned includes Adıyaman University, Atatürk University, Akdeniz University, Kastamonu University, Niğde University, Uşak University and Yıldız Teknik University. Quantitative study group consists of 1024 teacher candidates responding all questions within quantitative assessment instrument based on voluntariness completely, taking an education at Departments of Social Studies Education of the universities constituting study group in 2013-2014 academic year and who are at 1th, 2th, 3th, 4th grade at university. When it comes to qualitative study group, it consists of 126 teacher candidates delivering opinions about all questions within qualitative assessment instrument based on voluntariness completely, taking an education at Departments of Social Studies Education of the universities constituting study group in 2013-2014 academic year and who are at 1th, 2th, 3th, 4th grade at university. In the analysis of data, descriptive and predictive statistical processes have been carried out. In the assessment of social studies teacher candidates' opinions regarding self-efficacy belief levels based on factors, arithmetic mean ( ) and standard deviation (Ss) have been applied. Furthermore, t test and one-way analysis of variance (ANOVA) for independent samples have been used in order to determine whether self-efficacy belief levels differ in terms of independent variables. When it comes to data obtained from feedback form of teacher candidates, these data have been analyzed via content analysis method, one of the qualitative research data analysis methods. Research results can be summarized as follows: Social Studies teacher candidates have generally high level of self-efficacy belief in terms of both ”Self-efficacy belief scale regarding Social Studies Teachers' Special Field Competences of the Social Studies Teacher candidates“ in general and also sub-dimension of the scale. It is observed that Social Studies Teacher candidates' self-efficacy belief levels as regards ”School, Family, Cooperation with society“, one of the sub-dimension of scale do not differentiate in accordance with their sex, class, high school type they graduate from, educational background of mother, educational background of father, mother's profession, father's profession and monthly total income statue of families. However, it is found out that Social Studies Teacher candidates' self-efficacy belief levels diversify according to their university and the reasons why they choose to be social studies teacher. It is also observed that Social Studies Teacher candidates' self-efficacy belief levels regarding ”Planning and Organization of Education Process“, ”Teaching-Learning Process“, ”Monitoring and Evaluation“ and ”Enabling Professional Development“, one of the sub-dimension of the scale and Social Studies Teacher candidates' self-efficacy belief levels in relation to the whole of ”Self-efficacy Beliefs scale regarding Social Studies Teacher Special Field Competences“ do not differentiate according to their sex, high school type they graduate from, educational background of mother, educational background of father, father's profession and monthly total income statue of families. However, it is found out that Social Studies Teacher candidates' self-efficacy belief levels diversify significantly according to their class, university, the reasons why they choose to be social studies teacher and mother's profession. It is observed that competence fields that Social Studies Teacher candidates consider self-efficacy beliefs at its highest level are generally in harmony with qualitative and quantitative analysis results. In quantitative analysis results, competences fields that Social Studies Teacher candidates consider themselves competent at most are ”Teaching-Learning Process“ and ”Cooperation with School, Family and Society“. In accordance with qualitative analysis results, competences fields that Social Studies Teacher candidates consider themselves competent at most are ”Cooperation with School, Family and Society“ and ”Teaching-Learning Process".

Benzer Tezler

  1. İşbirlikli öğrenme yöntemine dayalı mikroöğretim uygulamalarının fen bilgisi öğretmen adaylarının fen öğretimine yönelik öz-yeterliklerine ve fen öğretiminde işbirlikli öğrenme yöntemini kullanmaya yönelik inançlarına etkisi

    Impact of microteaching practices based on cooperative learning on pre-service science teachers' science teaching efficacy beliefs and their beliefs about implementing cooperative learning in science teaching

    GİZEM YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZGECAN TAŞTAN KIRIK

  2. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimine yönelik öz yeterlik inançlarının incelenmesi

    Analysis on self-efficacy beliefs of preservice social studies teachers on inclusive education

    RAHİME CANAN ATEŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Eğitim ve ÖğretimAkdeniz Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NADİRE EMEL AKHAN

  3. Bilişim teknolojileri öğretmen yeterliklerinin öğretim elemanı, öğretmen adayı ve öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi

    Evaluation of information technology teacher competencies according to the opinions of instructors, preservice teachers and teachers

    FEVZİ DURSUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eğitim ve ÖğretimAdnan Menderes Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ASUMAN SEDA SARACALOĞLU

  4. Sosyal bilgiler öğretmen ve öğretmen adaylarının özel alan yeterliklerini etkileyen faktörlere ilişkin görüşleri ve bu yeterliklerin lisans eğitimiyle ilişkisi

    The views of social studies teachers and teacher candidates about the factors affecting the special field competencies and the relati̇onship between these competenci̇es and undergraduate education

    KERİM CÜCE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT BAYRAM YILAR

  5. İlköğretim İngilizce öğretmenlerinin öğretmenlik mesleği özel alan yeterliklerine ilişkin algılarının belirlenmesi

    Determining the perceptions of elementary school English teachers on subject area competencies

    SEMA ODABAŞ KARARMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eğitim ve ÖğretimBülent Ecevit Üniversitesi

    Eğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ALİ ARSLAN