Bağımsız anaokulu yöneticilerinin ve öğretmenlerinin bakış açısından okul ikliminin eğitim-öğretim hizmetlerine yansıması
The reflection of school climate on the learning and teaching process from the perspective of public preschool administrators and teachers
- Tez No: 354939
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MERAL ÖREN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Okulöncesi eğitim, Okul iklimi, İklim yansımaları, Okulöncesi öğretmenleri, Okulöncesi yöneticileri, Preschool education, school climate, climate reflections, preschool teachers, preschool principals
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Okul Öncesi Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 237
Özet
Çalışanların hoşnut olduğu sağlıklı bir okul iklimi, öğretmenlerin ve yöneticilerin birbirleriyle olan ilişkilerinin niteliğini belirler ki bu ilişkiler aynı zamanda olumlu ya da olumsuz bir öğrenme ortamının oluşmasında büyük rol oynadığından eğitim-öğretim faaliyetlerini de etkileyebilmektedir. Okulda olumlu bir iklimin oluşumunda bütün üyelerin kendilerini her yönden rahat, güvenli ve özgür hissetmeleri gerektiği bununla birlikte katı disiplin politikalarından uzak, esnek çalışma ortamları olan okulların eğitim-öğretim hizmetlerinde daha başarılı oldukları unutulmamalıdır. Okul öncesi eğitim kurumları, çocukların aileden sonra karşılaştığı ilk ortam olma özelliğini taşıdığından, başta okul müdürü olmak üzere okulda çalışan tüm çalışanların, çocuklara karşılaştıkları bu ilk ortamda aile sıcaklığını yaşatacak, kendilerini güvende hissedecekleri, gelişim ve öğrenmelerinin destekleneceği atmosferi oluşturmaları ve yaşatmaları da beklenmektedir. Bu bağlamda, okulöncesi eğitim kurumlarından, resmi anaokulları yöneticilerinin ve öğretmenlerinin okul iklimine ilişkin görüşlerini belirlemeyi ve varsa bu süreçte karşılaşılan sorunları, bu sorunlarla başa çıkma yollarını ve okul ikliminin sunulan eğitim-öğretim hizmetlerine olan yansımalarını; yönetici ve öğretmen bakış açısıyla ortaya koymayı amaçlayan bu araştırma, tarama modeli ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın ilk aşaması olarak, Eskişehir ilinde aktif faaliyet gösteren 18 bağımsız anaokulunda görev yapmakta olan 145 öğretmen ve 4 okul yöneticisine amaçlı örneklem almak için Örgütsel İklim Ölçeği uygulanmıştır. İkinci aşama olarak ise; ölçekten elde edilen standartlaştırılmış puanlar belirlenmiş, ölçekten en yüksek ve en düşük puanı alan iki okulun yönetici ve öğretmenlerinden gönüllü olanlarla görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler tümevarım analiz tekniği kullanılarak analiz edilmiş, görüşme verileri kodlandıktan sonra kodlardan alt temalar ve temalar oluşturulmuştur. Araştırma sonucunda, yönetici ve öğretmenlerin iklimi kişiler arası etkileşimin yer aldığı paylaşma, birliktelik, güven ve sağlıklı iletişim kavramlarıyla tanımladıkları görülmüştür. Ayrıca sağlıklı iklim bulunan okulda görev yapan yönetici ve öğretmenlerin iklimi sağlıksız okulda görevli yönetici ve öğretmenlere göre daha olumlu algıladıkları belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, görüşmeye katılan yönetici ve öğretmenlerden edinilen verilere göre; bir eğitim kurumundaki iklimin oluşmasında en önemli etkenin yöneticiler olduğu, yönetici kişilik özelliklerinin ise yönetim biçimini belirlemede en önemli etken olduğu görülmüştür. Okul yöneticilerinin kişilik özelliklerinin kurum içi davranışlarını, iletişim biçimlerini, öğretmenlere verilen destek biçimlerini ve sorunlara yaklaşımını etkilediği görülmüştür. Çalışılan okul ortamının olumlu ya da olumsuz özelliklere sahip olması, doğrudan yönetim anlayışına bağlı olarak da ilişkileri etkilenmektedir. Yönetici sevecen, pozitif, neşeli ve anlayışlı bir karakter yapısına sahipse kurumda olumlu, açık ve sağlıklı bir atmosfer varken tam tersi durumlarda yani yönetici soğuk, negatif, baskıcı ve önyargılı bir karakter yapısındaysa kurumda o denli olumsuz, kapalı ve sağlıksız bir atmosfer oluşmaktadır. Araştırma sonucunda, görüşleri alınan yönetici ve öğretmenlere göre; sağlıklı iklim şartlarına ulaşmak için yönetici ve öğretmenlere ayrı görevler düşmektedir. Yöneticilerden sağlıklı iklim için; fikirlere açık olmak, adil olmak, aşırı resmiyetten uzak olmak, yapıcı ve dengeli ilişki kurmak, sağlıklı bir iletişim sağlamak ve en önemlisi lider ruhlu bir yönetim anlayışını benimsemeleri beklenmektedir. Öğretmenlerin yapması gerekenler ise; anlayışlı olmak, görev bilincine sahip olmak, yardımlaşmak ve diğer öğretmenlerle işbirliği içerisinde bulunmak olarak katılımcılarca belirtilmiştir. Araştırma sonucunda, okulda bulunan çalışma atmosferinin ve iklimin önce öğretmene ardından çocuklara doğrudan yansıdığı görülmektedir. Olumlu çalışma atmosferi ve iklimin öğretmenlere; memnuniyet, beklentilerin karşılanması, doyum sağlanması, çalışma isteği ve motivasyon, yüksek performans ve verimlilik olarak yansıdığı belirlenirken, çocuklara; ilgi, güler yüz, mutluluk sevecen ve sıcak ortamla birlikte yapılan etkinlik sayı ve niteliğindeki artış olarak yansıdığı düşünülmektedir. Olumsuz okul ikliminin öğretmenlere ise; beklentilerin karşılanmaması ve çözülemeyen sorunlardan dolayı memnuniyetsizlik, psikolojik yıpranma, moral bozukluğu ve motivasyon düşüklüğünden kaynaklı verim düşmesi, fikirlerin ifade edilememesi, kendini sınırlama, güven kaybı ve işten soğuma olarak yansıdığı belirlenirken çocuklara; sınıf içinde negatif enerjiye bağlı olarak arkadaşlarıyla ve öğretmeniyle agresif ilişkiler, daha fazla sınırlama ve iletişim sorunları, daha az öğretmen katılımı ve sınıfta yapılan etkinliklerin sayı ve niteliğinde azalma biçiminde yansıyabileceği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
A warm school climate in which the staff is contented determines the quality of teacher-administrator relationship, which can affect the learning and teaching process since it has a significant role in forming a positive or negative learning environment. It should not be forgotten that all the members need to feel comfortable, safe and free for a positive school climate. Moreover, the schools having a flexible working environment rather than those with strict disciplinary policies are more successful in terms of the learning and teaching process. Since preschool institutions are the first environments that children contact following their families, all the staff, especially the administrators, should create a school atmosphere as warm as a family. This is a descriptive research, aiming to identify preschool administrators' and teachers' views on school climate, the problems they face in this respect, the ways coping with these problems and the reflections of school climate on learning and teaching process. As the first step of the study, the Organizational Climate Description was administered to 145 teachers and 4 school administrators working at 18 different preschools in Eskisehir to have purposive sampling. As the second step, the standardized scores from the scale were identified, the volunteering administrators and the teachers of the two schools getting the highest and the lowest scores were interviewed. The data were analysed using inductive analysis technique; the data gathered through the semi-structured interviews were coded and sub-themes and themes were identified based on the codes. The results of the study revealed that the administrators and the teachers described climate with the concepts of sharing unity, trust and healthy communication. Also, the administrators and the teachers of the school having a healthy school climate seemed to perceive school climate as more positive than the other school's. The findings indicated that the most important factor in forming school climate is the school administrators, and the personality of the administrator is the most important factor in formation of school climate. The principles and behaviours of the administrators along with the type of school climate at their schools are shaped by their personality. School administrators personality affects their behaviors in school, communication styles, the amount and type of teacher support they provide and the way they approach to problems. The school climate and administration style affects the relationships in school. If the administrator is warm, positive, cheerful and considerate, the school has a positive, open and healthy atmosphere as well; on the other hand, if he/she is negative, distant, strict and prejudiced, the atmosphere is also negative and unhealthy. Acoording to the participants of the study, the administrators and the teachers have different responsibilities to form a positive school climate. The administrators should be open to ideas, fair, sincere and have a constructive and balanced relationship, and most importantly adopt an administrative mentality with the soul of a leader. As for the teachers, they should be considerate, aware of their responsibilities, helpful to each other and cooperative. The study also revealed that the work atmosphere and the climate at schools directly affects teachers and then indirectly the students. A positive school climate was found to be reflected in teachers as satisfaction, expectations being met, job satisfaction, motivation, high performance and productivity while positive reflections on students were a more teacher interaction, positive mood, warm environment and more and better quality activities. On the other hand, a negative school climate seems to cause unfulfilled expectations and dissatisfaction, burn out and lack of motivation due to unsolved problems in teachers. While in children the possible effects of negative climate are which in return affects the children as more aggressive teacher-child and peer relationships due to the negative atmosphere in the classroom, more restrictions and communication problems, less teacher involvement and decrease in the number and quality of activities conducted in the classroom.
Benzer Tezler
- Okul öncesi öğretmenlerine yönelik kapsayıcı eğitim mesleki gelişim programı: Eğitimde evrensel tasarıma dayalı yüz yüze ve çevrimiçi programların etkililiği
An inclusive education professional development program for preschool teachers: The effectiveness of face-to-face and online program based on universal design for learning
CEMİLE KARA EREN
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESLİHAN AVCI
- Öğretmen ve yöneticilerin okul öncesi eğitimi değerlendirmeleri ve bu alanda yaşanılan yönetimsel sorunlar
Pre-school education evaluations of teachers and administrators and administrative problems experienced in this area
ZEYNEP DEMİRCAN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimOkan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBRU OĞUZ
- Okul öncesi eğitim kurumlarının eğitim ortamlarının niteliğinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Tokat İli örneği)
An examination on the quality of educational environments of pre-school education institutions in terms of some variables (The sample in the City of Tokat)
PINAR AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GELENGÜL HAKTANIR
- Okul öncesi eğitim kurumu yöneticilerinin iletişim becerileri
Communication skills of pre - school administrators
SADRİYE KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HAYDAR DURUKAN
- Okul müdürlerinin etik liderlik davranışlarına ilişkin öğretmen algılarının yolsuzluk bağlamında incelenmesi
Teachers' perception on ethical leadership behaviours of school principals in terms of corruption
MUHAMMET BAKİ MİNAZ
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN BAKİOĞLU