Azîz Mahmûd Urmevî ve Tezkire-i Hazret-i Baba isimli eseri
Aziz Mahmud Urmevi and his work entitled Tezkire-i Hazret-i Baba
- Tez No: 355940
- Danışmanlar: PROF. DR. ADEM CEYHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Celal Bayar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 496
Özet
Aziz Mahmûd Urmevî 17. yüzyılın çeşitli yönlerden dikkat çekici simâlarından biridir. Urmiye'den Diyarbakır'a yerleşmiş ve burada Nakşbendiliğin Urmeviye kolunu tesis ederek bu çevrede büyük bir ün ve nüfûza sahip olmuştur. Hatta siyasi otoritenin dikkatini çeken kudret şeyhin Sultan IV. Murad Han tarafından idam edilmesi ile sonuçlanmıştır. Urmevî şeyh ve dervişlerin ortaklaşa bir ürünü olan“Tezkire-i Hazret-i Baba”adlı eser sekiz bin beyti aşan hacmi, mahallî dil hususiyetleri, dönemin ve coğrafyanın kültürel kodlarını taşıması açısından önemli bir metindir. Çalışmamızın“Giriş”bölümünde Aziz Mahmûd Urmevî ve Urmevîliğe dair özet bir bilgi sunduktan sonra Urmevîlik konusunda yapılan çalışmalar hakkında bilgi verilmiştir. Daha sonra eserin kimlere ait olduğu ve şeyhin hüviyeti üzerine eleştirel bir çalışmada bulunduk. Eser üzerinde umumî bir edebî inceleme yapılarak metnin çeviri yazısı verilmiştir. Sonuç ve teklifler kısmında ise çalışmamız neticesinde ileride yapılması gereken araştırmalara ve aydınlatılması gereken noktalara işaret edilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
“Azîz Mahmûd Urmevî”is one of the sensational characters of the 17th century. He moved from“Urmiye”to“Diyarbakır”and here he established the“Urmeviyye”which is the branch of“Nakşbendiyye”. With this establishment he obtained significant fame and esteem. Moreover, this salient power ended up with execution of“IV. Murâd Hân”. The writing of“Tezkire-i Hazret-i Baba”which is a collective production of“Urmevî”sheiks and dervishes shows significancy with its over eight thousand couplet, characteristics of local language and with holding the cultural and geological details. After a summary about“Azîz Mahmûd Urmevî”and“Urmevîyye”in the introduction part of work will be presented, information of previous works about“Urmevîyye”will be given. After that a critical aproach about belongingness and the identity of sheik will be studied. Common literary study was performed and translation of the writing will be given in this aproach. In the conclusion and suggestion part the necessary future work and the subjects that needs to be clarify in upcoming studies will be pointed out.
Benzer Tezler
- Açıkbaş Mahmud Efendi ve tecvid ilmine dair Güzîde adlı eserinin tahlili
Analysis of the distinguished 'Guzide' work titled Acikbash Mahmud Afandi and the science of tajweed
SEFA UYANIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinGAZİANTEP İSLAM BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT AKKUŞ
- Nakşibendi-i Atik Dergahı ve Açıkbaş Mahmut Efendi
Nakshibent-i Atik Dervish convent and Bare-Headed Mahmut Efendi
KEZBAN ALTINIŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
DinUludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SÜLEYMAN ULUDAĞ
- Aziz Mahmud Hüdâyî'nin dîvân-ı ilâhîyat'ı ile Johann Wolfgang Von Goethe'nin doğu-batı dîvânı'nda tasavvuf
Sufism in divan theology of Aziz Mahmud Hüdâyî and east-west di̇van of Johann Wolfgang Von Goethe
SABRİ BALTA
Doktora
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER DEMİRBAĞ
- Hz. Peygamber'in yaratılışı ve mucizelerine dair Azîz Mahmûd Hüdâi'nin Ahvâlü'n-Nebiyyi'l-Muhtâr adlı risalesi
Aziz Mahmud Hudayi letter entitled Ahvâlu'n Nebiyyi-I-Muhtar about the creation and the miracles of Prophet Muhammad (pbuh)
EMEL TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
DinMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLGÜN UYAR
- Aziz Mahmud Hüdâyî ve türbesi etrafındaki folklorik unsurların incelenmesi
Analysis of folkloric elements around Aziz Mahmud Hüdâyî
OĞUZ ERDOĞAN
Doktora
Türkçe
2013
Halk Bilimi (Folklor)İstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FERHAT ASLAN