Okul müdürlerinin duygusal zekâ yeterliklerini iş yaşamında kullanma düzeyleri ile öğretimsel liderlik davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi
An analysis of relation between the amount of school managers ability to use their emotional intelligence competence on profession and educational leadership behaviours
- Tez No: 357576
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. HASAN BASRİ MEMDUHOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Öğretimsel liderlik, duygusal zekâ, okul müdürü, Educational leadership, emotional intelligence, school manager
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Bu araştırma, yönetici ve öğretmenlerin görüşlerine göre okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim okullarında görev yapan okul müdürlerinin duygusal zekâ yeterliklerini iş yaşamında kullanma düzeyleri ile öğretimsel liderlik davranışları arasındaki ilişkiyi belirlemeyi amaçlamaktadır. Genel tarama modelinde olan araştırmanın hedef evreni, Van il merkezi ile Özalp, Erciş, Gevaş ilçe merkezlerindeki okulöncesi, ilköğretim ve ortaöğretim okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi, Van il merkezi belediye sınırları ile Erciş, Özalp ve Gevaş ilçe merkezleri belediye sınırları içerisinde görev yapan 97?si okul müdürü, 91?i müdür yardımcısı ve 362?si öğretmen olmak üzere toplam 550 kişiden ulaşılmıştır. Araştırmanın örneklemi, tabakalı örneklem metodu ile belirlenmiştir. Araştırmanın verileri, Titrek (2004) tarafından geliştirilen ?Duygusal Zekâ Yeterliklerini İş Yaşamında Kullanma Sıklığı Ölçeği? ve Şişman (2011) tarafından geliştirlen ?Müdürlerinin Öğretim Liderliği Davranışları Ölçeği? kullanılarak toplanmıştır. Ölçeklerin, uygulanabilmesi için Van İl Milli Müdürlüğünden gerekli izin alınmıştır. Veri toplama araçları bizzat araştırmacı tarafından araştırma örneklemindeki okullara gidilerek, önce okul müdürü ile görüşülüp araştırma ve ölçek hakkında gerekli bilgiler sunulduktan sonra öğretmenlere eğitim öğretim faaliyetlerini aksatmayacak zaman aralıklarında gerekli açıklamalar yapılarak uygulanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde SPSS istatistik paket programı aracılığıyla yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart sapma gibi betimsel istatistik teknikleri kullanılmıştır. Ayrıca okul müdürlerinin duygusal zekâ yeterliklerini iş yaşamında kullanma düzeyleri ile öğretimsel liderlik davranışları arasındaki ilişkiyi yönetici ve öğretmenlerin görüşlerine göre değerlendirirken; ikili gruplarda (cinsiyete,) ?Bağımsız örneklemler için t testi?, ikiden fazla gruplarda (branşa, kademe, kıdeme, göreve, okuldaki çalışma süresine, okuldaki öğretmen sayısına ve kitap okuma sıklığına) ise ?Anova Testi? kullanılmıştır. Araştırmada anlamlılık düzeyi 0.05 olarak kabul edilmiştir. Araştırmanın sonucunda okulöncesi, ilköğretim ve ortaöğretim okullarında görev yapan okul müdürlerin görüşlerine göre okul müdürlerinin duygusal zekâ yeterliklerini iş yaşamında ?çok sık? düzeyinde kullandıkları belirlenmiştir. Okul müdürlerinin görüşleri cinsiyet, okul kademesi, mesleki kıdem, branş, okuldaki çalışma süresine, okuldaki öğretmen sayısı, ve kitap okuma sıklığı değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Araştırmanın sonucunda okulöncesi, ilköğretim ve ortaöğretim okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerin görüşlerine göre okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarını ?çoğu zaman? düzeyinde gerçekleştirdikleri belirlenmiştir. Kadın yönetici ve öğretmenler ile erkek yönetici ve öğretmenlerin okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarını gösterme düzeyleri arasında anlamlı farkın olmadığı tespit edilmiştir. Okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarını gösterme düzeylerine ilişkin yönetici ve öğretmenlerin görüşlerinin okul kademesine, görev, kitap okuma sıklığı ve branş değişkenine göre anlamlı bir farlılık gösterdiği tespit edilmiştir. Buna karşın okuldaki çalışma süresi, kıdem ve okuldaki öğretmen sayısı değişkenlerine göre ise anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Okul müdürlerinin duygusal zekâ yeterliklerini iş yaşamında kullanma düzeyleri ile öğretimsel liderlik davranışlarını gösterme düzeyleri arasında okul müdürlerinin görüşleri doğrultusunda yüksek düzeyde anlamlı bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Müdür yardımcıları görüşlerine göre okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışları ile okul müdürlerinin görüşlerine göre okul müdürlerinin duygusal zekâ yeterliklerini iş yaşamında kullanma düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Öğretmenlerin görüşlerine göre okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışları ile okul müdürlerinin görüşlerine göre okul müdürlerinin duygusal zekâ yeterliklerini iş yaşamında kullanma düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştır.
Özet (Çeviri)
Based on the views of managers and teachers, this research aims to determine the relation between the amount of school managers?, who are the managers of kindergartens, primary and secondary schools, ability to use their emotional intelligence competence on profession and educative leadership behavior. The target field of the research, the model of which is general scanning, is composed of teachers and managers who work in kindergartens, primary and secondary schools of Van city center and districts of Erciş, Özalp and Gevaş. The sample of the research has been composed of 97 school managers, 91 vice-managers and 362 teachers from the sum of 550 people who work in Van city center and Erciş Özalp and Gevaş district centers. As the sample of the research `classified sample method? has been chosen. Data of the research has been collected by the measure of frequency of using emotional intelligence competence profession, developed by Osman Titrek and measure of school managers educational leadership behaviors developed by Mehmet şişman . The necessary permissions for applying the scale have been taken from the educational administration of Van. Data collection means have been applied directly by the researcher by going to the sample area schools personally and after meeting the school manager and giving him/her necessary information about the research and the scale, ıt was applied to the teachers without interrupting educational activities and after making necessary explanations to them . In analysis of the data descriptive statistics techniques like percentage, frequency arithmetic average and standard deviation by the means of SPSS statistics packet program has been used . Also while evaluating the amount of school managers educational leadership behavior and using emotional intelligence competence in profession, based on the views of managers and teachers: for double groups (according to gender) independent sampling test and for groups bigger than two(according to branch, level, seniority, position, duration of education in school, number of teachers and frequency of reading books) `Anova test? have been applied. Sensibility level of the research has been accepted as 0.05. As a result of research it has been found out that according to the views of school managers level of using emotional intelligence in profession among managers of kindergartens, primary and secondary schools? is ` too often? level. The views of school managers don?t show a meaningful difference according to variables of gender school grade occupational seniority, branch, duration of education in school, number of teachers or frequency of reading book. As a result of the research it has been found out that according to the views of managers and teachers of kindergartens primary and secondary schools, school managers show educational leadership behavior in `most of times? level. It has been proved that there isn?t a meaningful difference between male or female teachers and male or female managers? level of showing educational leadership behavior. It has been proved that teachers? and managers? views about school managers? showing educational leadership behavior show a meaningful difference based on school, grade, task, frequency of reading or branch variables. Nevertheless it doesn?t show a meaningful difference according to the duration of education, seniority or number of teachers in school. It has been found that through the managers' views, there is a highly meaningful relation between the level of school managers' using emotional intelligence competence in profession and showing educational leadership behaviour. There hasn't been found a of meaningful relation between vice- managers' views about school managers' showing educational leadership behaviour and school managers' views about the level of school managers' showing emotional intelligence competence in profession. There has been found a of meaningful relation between teachers' views about school managers' showing educational leadership and school managers' views about the level of school managers' showing emotional intelligence competence in profession.
Benzer Tezler
- İlköğretim okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin duygusal zekâ yeterliklerinin, öğretmenlerin duygusal adanmışlık, örgütsel vatandaşlık ve iş doyumu düzeylerine etkisi
The effect of emotional intelligence competencies of primary school administrators and teachers on organizational commitment, organizational citizenship and job satisfaction levels of teachers
MEHMET KARAKUŞ
- İlköğretim okul müdürlerinin duygusal zekâ ve duygusal emek yeterliklerinin öğretmenlerin iş doyumuna etkisi
The effect of emotional intelligence and emotional labor competencies of primary school principals on teachers? job satisfaction
AHMET CEZMİ SAVAŞ
Doktora
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TOKAY GEDİKOĞLU
- İlköğretim okul yöneticilerinin duygusal yeterlilikleri ile kulandıkları yönetsel güç kaynakları arasındaki ilişkinin öğretmen algılarına dayalı olarak incelenmesi
An Analysis of relationship between elementary school directors emotional intelligence level and their preferred managerial power source, based on the perception of elementary school teachers
HÜLYA İŞBİLİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. M. SEMİH SUMMAK
- Okul müdürlerinin ders denetim yeterliği ve duygu yönetimine ilişkin algıları
School principals' perceptions on the course supervision competence and emotion management
AYDA ÜNALDI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAŞAR YAVUZ
- İlköğretim okulu yöneticilerinin duygusal yeterlilikleri ile kurumlarındaki yönetsel beyin uyumluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Gaziantep ili örneği)
An analysis of the relationship between elementary schools principals' emotional competence and their schools' organizational brain friendliness according to teachers' perceptions (A Case Study In Greater)
AYŞE ÖZLEM KARAALP TUTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEMİH SUMMAK