Türkçe sözlük'e halk ağzından girmiş kelimeler ve kökenleri (a-g)
The words got into our Turkish glossary from folk language (a-g)
- Tez No: 358468
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ÖLMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bölümü
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 460
Özet
On birinci baskısı yapılan Türkçe Sözlük'ün söz varlığı 122.423'e ulaşmıştır. Bu söz varlığının bir bölümünü de halk ağzından alıntı kelimeler oluşturmaktadır. Mevcut on bir baskının taranması yoluyla ortaya konulan bu halk ağzından alıntı söz varlığının kökenlerinin araştırılmasıyla, sözlükteki; maddelendirme, anlamlandırma, kelimelerin halk arasındaki kullanım yaygınlığı gibi özellikleri kontrol etmeye imkan sağlanacaktır. Tespit edilen alıntı sözcüklerin hangi dilden geldiği veya hangi aracı dil vasıtasıyla Türkçeye girdiği bilgisi, aynı zamanda komşu diller arasındaki ortak söz ve kültür varlıklarının belirlenmesini de sağlayacaktır. Çalışmamızda, standart dilde kulanılan kelimeler ile halk dilinde kullanılan kelimelerin fonetik ve semantik açıdan karşılaştırılması da dilbilim açısından önemli bir kazanımdır. Bu sözcükleri Eski Türkçe döneminden itibaren, Türkolojinin güncel bilgi ve kaynaklarını verimli ve sistematik bir şekilde kullanarak etimolojik, semantik, fonetik açılardan değerlendirmenin, Türkçe Sözlük'ün bilimsel seviyesini ve kullanılabilirliğini artıracağı açıktır. Ayrıca karşılaştırmalı dilbilim verilerinin, etimoloji araştırmalarına; Tarama Sözlüğü ile Derleme Sözlüğü'nden alınan örneklerin de ağız çalışmalarına katkı sağlayacağı değerlendirilmektedir. Bu çalışmada a-g harfleri arasındaki kelimeler incelenmiştir. Çalışmamızın giriş kısmında amaç ve çalışmanın yöntemi hakkında bilgi verilmiştir. Sonuç kısmında bazı kelimeler ve bazı anlamlara dair önerilerimiz yer almaktadır. Dizin kısmında ilk olarak kökeni araştırılan kelimeler sıralanmıştır. Diğer dillere ait kelimelerin dizininde daha sonra alıntı kelimeler gösterilmiştir. Bu çalışmayla sözlüklerde yer alan kelimelerin köken bilgisi kısmının daima güncellenmesinin gerekliliği ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
The lexicology of Turkce Sozluk whose 11th edition is being done has reached 122.423. Some part of this lexicology is constituted of loanwords from folk language. Through seeking the origin of this lexicology quoted from folk language which was produced by scanning current eleven edition, it will enable to go through the specifications of lexis such as listing, signification, the usage prevalence of the words in folk. The knowledge of which language the detected loanwords came from or by means of which intermediary language these come to Turkish. Also, it will enable to determine common words or culture existence among neighbour languages. In our study, the comparison of the words used in standard language and folk language in terms of phonetics and semantics is also a significant acquisition for Linguistics. It is clear that the evaluation of these words from Old Turkic period on in terms of etymological, semantics and phonetics by using the current information and resources of Turkology efficiently and systematically will raise the usability and scientific level of Turkce Sozluk. Furthermore, comparative linguistics datas produced in our study is considered that the samples quoted from Tarama Sozlugu and Derleme Sozlugu will also contribute to dialect studies on etymology studies. In this study the words between the letters a-g is examined. In introduction section of our study, information about aim and method of study is given.In conclusion section, our suggests concerning to some words and meanings are exist.In index section, the words whose origin searched are initially sorted.In the index of words belongs to other languages, borrowed words are shown separately. With this study, the necessity of permanent updating the words' origin information section taking part in Glossaries is indicated.
Benzer Tezler
- Bitlis masalları üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
METİN EREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Halk Bilimi (Folklor)Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YILMAZ ÖNAY
- Tommaso Campanella ve Thomas More'un ütopyalarının karşılaştırılması
Comparing Thomas More and Tommaso Campanella's utopias
MAHMUT AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
FelsefeAtatürk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OSMAN ELMALI
- Türkçe Sözlük'e halk ağzından girmiş sözcükler ve kökenleri H-Z
Words entered into Turkish Dictionary from public language and their origins H-Z
EKREM GÜL
Doktora
Türkçe
2023
DilbilimYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖLMEZ
- Eski Türkçeden Türkiye Türkçesi ve ağızlarına uzanan söz varlığı
The vocabulary inherited from old Turkish to Turkish and its dialects
ABDULLAH MERT
Doktora
Türkçe
2019
DilbilimNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN ÖZKAN
- Derleme Sözlüğü'nde Divanü Lügati't-Türk'ten fiiller
Verbs of Divanü Lügati't-Türk in Derleme Sözlüğü
GÜLENDAM KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. A. DENİZ ABİK