Alzheimer-demanslı yaşlıya bakım veren aile bireylerinin yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
Evaluation of life quality of family members taking care of Alzheimer-dementia patients
- Tez No: 359570
- Danışmanlar: PROF. DR. EMİNE ÖZMETE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Geriatri, Geriatrics
- Anahtar Kelimeler: Alzheimer hastalığı, yaşlı, bakım veren, yaşam kalitesi, geriatrik sosyal hizmet
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Bu araştırma Alzheimer tipi demanslı yaşlıya bakım veren aile bireylerinin yaşam kalitesinin değerlendirilmesi amacı ile planlanmış ve yürütülmüştür. Bu amaçla araştırmada ebeveyni ya da akrabası olup Alzheimer tipi demans tanısı belirlenmiş bireye bakan aile bireylerinin sağlık, psikolojik ve sosyal açıdan yaşam kalitesi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Aynı zamanda AH'ı olan yaşlı bireyin günlük yaşamda karşılaştığı problemlerin sıklığı incelenmiştir. Araştırma örnekleminin 65 yaş ve üzerindeki AÜTF İbni Sina Hastanesi Geriatri polikliniği, Cerrahi polikliniği, Nöroloji polikliniği ve Acil Servise başvuran aynı zamanda yataklı servislerde yatan Alzheimer tipi demanslı yaşlılar ile bu yaşlılara bakım veren aile bireyleri oluşturmaktadır. AÜTF İbni Sina Hastanesi Başhekimliği'nden izin alınarak bu polikliniklere başvuran ve yatan 262 Alzheimer tipi demanslı kadın ve erkek yaşlılar ile bu yaşlılara bakım veren 262 aile bireyi olmak üzere 524 kişi araştırma kapsamına alınmıştır. Araştırmada anket tekniğinden yararlanılmıştır. Ankette yer alan Alzheimer tipi demanslı yaşlıya bakım veren aile bireyinin yaşam kalitesi ölçeğindeki Likert tipi cümlelere verilen yanıtlar puanlanmış, aracın yapı geçerliliğini kontrol etmek için bir doğrulayıcı ve açımlayıcı faktör analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırmada Alzheimer tipi demanslı yaşlıya bakım veren aile bireylerinin yaşam kalitesinin değerlendirilmesinde kullanılan formun Türkçeye uyarlaması yapılmış;“Cronbach Alpha”sayısı 0,92 olarak hesaplanmış ve ölçeğin Türkiye'de uygulanabilir olduğu görülmüştür. Ölçeğin alt boyutları için doğrulayıcı faktör analizine bakılmıştır. Sağlık durumu Cronbach Alpha değeri 0,85, psikolojik durum 0,84, sosyal kaygılar 0,76, olarak bulunmuştur. Bu araştırma için geçerli ve güvenilir bir sonuç elde edilmiştir. Araştırmada Alzheimer tipi demanslı yaşlıya bakım veren aile bireylerinin yaşam kalitesinin değerlendirilmesinde yaş ve cinsiyete göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacı ile t-testi ve varyans analizi uygulanmıştır. Araştırma kapsamına Alzheimer tipi demanslı yaşlının günlük yaşamda en çok; yıkanma/banyo (%70,6), giyinme (%67,9), temizlenme (%65,6), yemek yeme (%60,6), yürüme ve denge problemleri yaşadıkları bulunmuştur. Araştırma kapsamına alınan kadın bakım veren aile bireylerinin ortalama 61,8, erkek bakım veren aile bireylerinin ortalama 68,9 yaşında oldukları, bakım veren aile bireylerinin çoğunluğunun (%67,6) kadın olduğu ve daha çok üniversite mezunu olduğu (%27,1), erkek bakım verenlerin ise ilkokul mezunu (%35,2) oldukları görülmüştür. Erkeklerin kadınlara göre sağlık durumu ve psikolojik durumu daha iyi olup sosyal kaygıları düşüktür.117 Alzheimer tipi demanslı yaşlı bireyin yaşı yükseldikçe, öğrenim düzeyi düştükçe bakım veren aile bireyinin sağlık durumu, psikolojik durumu ve sosyal kaygılar açısından yaşam kalitesine ilişkin değerlendirmelerinin olumsuz olduğu bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
In this research, it has been aimed to evaluate life quality of family members taking care of the elderly with Alzheimer-Dementia (AD). For this purpose, quality of life in the aspect of health, psychological, social conditions of the family members taking care of their parents or relatives who have AD was studied. Moreover, the frequency of daily life problems of elderly people with AD was observed. The participants of this research consisted of 65-year-old and older people with AD and under medical service at the Geriatric, Neurology, Surgery and Emergency polyclinics at İbni Sina Hospital of Ankara University School of Medicine (AUSM) and the family members taking care of these patients. With the permission of chief physician of İbni Sina Hospital, 524 individuals in total were studied, including both 262 female and male AD patients registered to these polyclinics and 262 family members of theirs. As a research technique, survey analysis has been used and life quality of the family members was scored according to their answers to the statements represented by Likert Scale. Construct validity of the scale was checked by confirmatory and exploratory factor analysis. The survey form of this research to evaluate life quality of family members taking care of the elderly with AD was adapted and translated into Turkish;“Cronbach Alpha”value was found 0,92 which confirms that this scale can be applied to the study in Turkish. Also, confirmatory factor analysis has been checked for the sub- dimensions of the scale; Cronbach Alpha values for health condition, psychological condition and social concerns were found 0,85, 0,84 and 0,76, respectively. These results have been found valid and reliable for this research. Furthermore, in order to determine whether life quality of family members depends on age and/or gender, t-test and variance analysis were performed in this research. As result, average age of female care-taking family members was 61,8 while average age of male care-taking family members was 68,9. Most of those family members were female (67,6%) and college graduates (27,1%) whereas 35,2% of male family members were primary school graduates. According to the results, AD patients mostly suffered from bathing (70,6%), dressing (67,9%), self-cleaning (65,6%), eating (60,6%), walking and balance problems in their daily lives. Compared to females, health and psychological conditions of males were better; and their social concerns were lower. Lastly, the increase in age and the decrease in the education level of the AD patients negatively affected the life quality of caring family members in the aspect of their health conditions, psychological conditions an social concerns.
Benzer Tezler
- Demans tanılı yaşlılar için aile yakınlarına verilen ev düzenleme eğitiminin düşmeleri önlemeye etkisi
Effects of home-modification education given to the family members of elderly patients with dementia on the prevention of falls
CANSU KADRİYE YENİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Geriatriİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEDİNE YILMAZ
- Alzheimer demanslı olgularda yürütücü işlev bozukluklarının grafomotor diziler ile değerlendirilmesi
Assessment of executive function disorders with graphomotor series in Alzheimer disease
HABİBE ÖZOĞLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
NörolojiEge ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLEK EVYAPAN AKKUŞ
- Alzheimer demanslı bireylerde sanal gerçeklik uygulamasının denge, kas kuvveti ve düşme üzerine etkisi
The effect of virtual reality application on balance, muscle strenght and fall in alzheimer demented individuals
FATMA KABAKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Fizyoterapi ve RehabilitasyonKırıkkale ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERAL SERTEL
- Alzheimer demanslı bireylerde yürüyüş, denge, düşme riski ve kinezyofobinin belirlenmesi
Determining the walking, balance, risk of falling and kinesiophobia in individuals with alzheimer's dementation
OĞUZHAN DOĞANCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Fizyoterapi ve RehabilitasyonKırıkkale ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERAL SERTEL
- Lewy cisimcikli ve alzheimer demanslı Türk hastaların dilsel özelliklerinin karşılaştırılması
Comparing linguistic features of Turkish patients with lewy body and alzheimer dementia
ANI BARIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
DilbilimDokuz Eylül ÜniversitesiGenel Dilbilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLMİRA SADİYEVA KURUOĞLU