Ergenlerin internet ve problemli internet kullanım davranışlarının bazı psiko-sosyal özellikler açısından incelenmesi
Investigation of adolescents' internet and problematic internet usage behaviours in terms of some psycho-social characteristics
- Tez No: 361709
- Danışmanlar: PROF. DR. A. AYKUT CEYHAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Problemli internet kullanımı, internet bağımlılığı, psikolojik ihtiyaç, kimlik statüsü, heyecan arama, yaşam doyumu, ergen, Problematic internet use, internet addiction, psychological need, identity status, sensation seeking, satisfaction with life, adolescent
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 226
Özet
Bu araştırma, ergenlerin internet kullanım davranışlarını ortaya koymayı ve problemli internet kullanım davranışının bazı psiko-sosyal özellikler ile ilişkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Bu temel amaç kapsamında, ergenlerin internet kullanım davranışları, internette kimlik denemeleri yapma durumları, sosyal paylaşım sitesi (Facebook) kullanımları, internet kullanımının yaşamlarına etkisine yönelik algılamaları betimlenmekte ve ergenlerin psikolojik ihtiyaçları, kimlik statüleri, heyecan arama ve yaşam doyumu düzeylerinin problemli internet kullanım düzeylerinin önemli bir yordayıcısı olup olmadığı ortaya konmaktadır. Araştırmanın çalışma grubu, Eskişehir il merkezindeki devlet liselerinde öğrenim gören 2729 öğrenciden oluşmuştur. Araştırmanın verilerini toplamak için Problemli İnternet Kullanım Ölçeği-Ergen, Temel İhtiyaçlar Ölçeği, Benlik Kimliği Statüleri Ölçeği, Arnett Heyecan Arama Ölçeği, Yaşam Doyumu Ölçeği ve Kişisel Bilgi Anketi kullanılmıştır. Verilerin analizi ise betimsel istatistikler ve hiyerarşik regresyon analizi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın bulguları ergenlerin önemli bir kısmının internete en çok evdeki bilgisayardan bağlandıklarını, en çok akşam bağlandıklarını, çoğunlukla haftada ortalama 1-5 saat arasında internet kullandıklarını göstermiştir ve internet uygulamalarının kullanımı açısından ise en çok sırasıyla genel bilgi arama, oyun ve chat için kullanımın olduğu ve interneti en çok eğlenceli zaman geçirmek için kullandıkları bulunmuştur. Ergenlerin internette başka biri gibi davranarak kimlik denemeleri yapma sıklıkları açısından ise asla kimlik denemesi yapmayanların oranı % 32,50, bazen yapanların oranı % 66,40 ve sık sık yapanların oranı ise % 1,10'dır. İnternette çoğunlukla yapılan kimlik deneme biçimi ise hayali biri gibi davranma olarak belirlenmiştir. Ayrıca, ergenler çoğunlukla insanları daha kolay tanımak için ve daha kolay konuşmak için internette kimlik denemeleri yaptıklarını ifade etmişlerdir. Yine, ergenlerin % 90,70'inin Facebook kullanıcısı olduğu ve Facebook kullanmalarının temel nedeni olarak ilk sırada“sohbet etmek”olduğu ortaya çıkmıştır. Ergenlerin internetin yaşamlarına etkisine yönelik algılamalarına ilişkin ise ergenlerin % 50'si internetin arkadaşlarıyla ilişkilerini, % 33'ü günlük rutinlerini tamamen olumlu etkilediğini belirtmişlerdir. Ergenlerden % 28'i internetin sağlığını, % 27'si öğretmenlerle ilişkisini, % 26'sı okul performansını ve aile ilişkisini tamamen olumlu etkilediğini belirtmiştir. Araştırmada, regresyon analizi sonuçları dağınık, kararsız ve başarılı kimlik statülerinin, güç ve sevme/sevilme psikolojik ihtiyaçlarının, heyecan arama ve yaşam doyumu niteliklerinin problemli internet kullanımında önemli yordayıcılar olduğu ve bu değişkenlerin birlikte toplam varyansın % 20'sini açıkladığı ortaya çıkmıştır. Araştırmada kız ergenlerin problemli internet kullanımının yordayıcıları; sevme/sevilme ve güç ihtiyaçları, başarılı, kararsız ve dağınık kimlik statüleri ve heyecan arama olarak belirlenmiştir. Bu değişkenler birlikte toplam varyansın % 17'sini açıklamıştır. Erkek ergenlerin problemli internet kullanımının yordayıcıları ise sevme/sevilme ve güç ihtiyaçları, başarılı ve dağınık kimlik statüleri, heyecan arama ve yaşam doyumudur. Bu değişkenlerin birlikte toplam varyansın % 16'sını açıkladığı ortaya çıkmıştır. Kızlar ve erkekler ayrı ayrı incelendiğinde hemen hemen aynı yordayıcıların önemli olduğu görülmüştür. Sadece kızlarda yaşam doyumu, erkeklerde kararsız kimlik statüsü problemli internet kullanımının önemli yordayıcısı değildir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to determine the internet use behaviors of adolescents and investigate the relationship between problematic internet usage behavior and some psychosocial characteristics. Based on this overall aim, the study describes internet use behaviors of adolescents, their identity experiment on the internet, their Facebook use and their perceptions regarding the influence of internet usage on their lives. Morever, this study indicates whether adolescents' psychological needs, identity statuses, and sensation seeking and life satisfaction levels are a significant predictors of problematic internet use levels. The participants of the study were 2729 state high school students in Eskişehir. The instruments used for data collection were Problematic Internet Usage Scale-Adolescents, Basic Needs Inventory, Ego Identity Status Scale, Arnett Sensation Seeking Scale, Life Satisfaction Scale and Personal Information Form. Descriptive statistics and hierarchical regression analysis were used for data analysis. The research findings reveal that a considerable part of the adolescents mostly get connected to the internet by their computers at home, and use the internet mostly in evenings and get connected to the internet mostly about one to five hours per week. Adolescents mainly use the internet for – in the order of response – general information seeking, games, chat and entertainment. Given the frequency of identity experiment, i.e. pretending to be someone else on the internet, the following results were obtained: the rate of respondents that never experiment with their identity is 32.50%, the rate of those that sometimes experiment with their identity is 66.40%, and those that frequently experiment with their identity is 1.10%. The most frequent identity experiment on the 7 internet is pretending to be an imaginary person. The respondents have mentioned that adolescents refer to identity experiment on the internet to be acquainted with others more easily and to communicate more easily. The study has also shown that 90.70% of the adolescents are Facebook users and the main reason for using Facebook is“chatting”. In terms of adolescents' perceptions regarding the effects of internet on their lives, it was found that 50% report positive effects on their relationships with their friends, 33% report positive effects on their daily routines. Moreover, 28% stated that internet affects their health positively, 27% reported positive effect on their relationship with teachers and 26% of them stated that internet has positive effect on both their school performance and relationship with the family. The results of regression analysis have revealed that diffusion, moratorium and achievement identity statuses, psychological needs for power and belonging, sensation seeking and satisfaction with life are important predictors for problematic internet use, and that all these variables explain 20% of the total variance. In the research, predictors of female adolescents' problematic internet use were found as belonging and power psychological needs, sensation seeking, diffusion, moratorium and achievement identity statuses. All these variables together explained 17% of the total variance. Predictors of male adolescents' problematic internet use were belonging and power psychological needs, achievement and diffused identity statuses, sensation seeking and life satisfaction. And these variables explained 16% of the total variance. Thus, it can be stated that almost the same predictors are significant for both females and males. In contrast, life satisfaction was not found as significant predictor of females' problematic internet use, and moratorium identity status did not predict males' problematic internet use significantly.
Benzer Tezler
- Ergenler için internette yabancılarla etkileşim ölçeği geliştirme çalışması
Development of the interaction with strangers on the internet scale for adolescents
KADEM GÜRKAN AKYAZI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimOrdu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞENEL ÇITAK
- Augmented reality application in education of children with autism
Otizmli çocukların eğitiminde artırılmış gerçeklik uygulaması
ONAT KORUCU
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiOyun ve Etkileşim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
PROF. HATİCE KÖSE
- Siber zorbalıkla ilgili değişkenlerin incelenmesi ve gerçeklik terapisi yönelimli bir müdahale programının siber zorbaca davranışlar üzerindeki etkisi
The analysis of variables about cyber bullying and the effect of an intervention program with tendency to reality therapy on cyber bullying behaviors
TAŞKIN TANRIKULU
Doktora
Türkçe
2013
PsikolojiSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KOÇ
DOÇ. DR. OSMAN TOLGA ARICAK
- Çağdaş Suriye nesrinde siyasî hapishane edebiyatı üzerine eleştirel bir bakış
The literature of political prisons in contemporary Syrian prose analytical prepective
ABDOLGADER MOHAMED ALİ
Yüksek Lisans
Arapça
2014
Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. FİKRET ARSLAN
- Ergenlerde internet ve problemli internet kullanım davranışının incelenmesi
Investigation of the internet and problematic internet usage behaviour of adolescents
AYKUT GÜNLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDOĞAN AYKUT CEYHAN