Diyadin (Ağrı) travertenlerinin gelişimi morfolojik ve aktif tektonik özellikleri
The development of travertine occurences Diyadin (Ağri) and morphologic and active tectonics properties
- Tez No: 363954
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. BEKİR LEVENT MESCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Bu çalışma ile Ağrı ili Diyadin ilçesi jeotermal sahasında yer alan Kuvaterner yaşlı travertenlerin gelişimi ve aktif tektonikle ilişkisini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır.Diyadin travertenleri Ağrı'nın yaklaşık 50 km doğusunda, Diyadin ilçesinin 7 km güneyinde yer alan Diyadin jeotermal alanında bulunmaktadır. Morfolojik sınıflamaya göre bölgedeki travertenlerin büyük bir kısmını çatlak sırtı tipi travertenler ve birkaç lokasyonda küçük yüzlekler biçiminde dom tipi travertenler oluşturmaktadır. U/Th yaşlandırma bulguları, bu bölgedeki traverten oluşumunun günümüzden yaklaşık en az 125.000 yıl önce başladığını ortaya koymuştur. Uranyum serisi yaş analizleri sonucunda inceleme alanında yer alan sırt tipi travertenlerin yaşlarının 10.011 (±24.655) ile 125.076 (±9.387) yıl arasında değiştiği belirlenmiştir. Bu sonuçlara göre Diyadin traverten alanında elde edilen açılma hızları 1,05 mm/yıl ile 0.012 mm/yıl arasında değişirken, ortalama bölgesel açılma oranı 0.352 mm/yıl olarak hesaplanmıştır. Bölgedeki tüm sırt tipi travertenlerin çatlak eksenlerinin doğrultularının gül diyagramlarıyla değerlendirilmesi sonucunda, açılma çatlaklarının DKD-BGB ve KKB-GGD doğrultularında yoğunlaştıkları göze çarpmaktadır. İnceleme alanında bantlı travertenlerle volkanik kayaçların dokanak halinde olması, bantlı travertenlerin sadece yüzeyde oluşmadığını çatlak sistemini içeren temel kayaların içinde de derinlerde doğru devam ettiğini göstermektedir Aktif tektonik ile yakından ilişkisi, doğal güzelliği ve turistik çekiciliği nedeni ile Pamukkale'deki travertenler koruma altına alınmıştır. Ancak içerisinde gelişen yapıların özelliği gereği doğal jeolojik miras niteliğindeki Diyadin Travertenleri'nin ve traverten köprülerinin koruma altına alınması gereklidir. Bu çalışma sonucunda jeotermal etkinliğin en az 125.000 yıldan beri devam ettiği ve bölgesel tektonik rejimle ilişkili olduğu belirlenmiştir. Bölgesel tektonik rejimin kısa süreçler sonrasında değişmeyeceği göz önüne alındığında bölgenin önemli bir jeotermal enerji potansiyeline sahip olduğu gerçeği gözden kaçırılmamalıdır.
Özet (Çeviri)
This study aims to investigate the development of Queternary travertines and their relationships with local active tectonics, located in the Diyadin geothermal district within the province of Ağrı. Diyadin travertines are located about 50 km to the east of Ağrı and 7 km to the south of Diyadin geothemal district. When the morphological classification of the travertines is considered, most of them are regarded as fissure-ridge type travertines, rarely dome type travertines in some small locaties. U/Th series age dating results indicate that the travertine deposition goes back to 125.000 years. U-series age dating yields an age of 10.011 (±24.655) to 125.076 (±9.387) within fissure-ridge type travertines in the region. While extension speed calculated for the travertine region is changing between 1.05 mm/year and 0.012 mm/year, age and fissure width data indicate a 0.352 mm/year extension rate within Diyadin travertines. When the directions of fissure axis of all ridge type travertines in the region are resulted by evaluating rose diagram, it stands out that expanding fissures are mostly concentrated in the directions of ENE-WSW and NNW-SSE. The contact between banded travertines and extrusive rocks in the study area demonstrates that banded travertines not only occur on the surface but also continue to deep in the basement rocks which contains fissure system. Pamukkale travertines is one of the spectacular natural heritage and tourist attraction place in the world, as well as a site for active tectonic studies. For these reasons, the area is now under protection. As shows similarities, Diyadin travertines and travertine bridges should also be protected in the same way. As a result of this study, it is indicated that the geothermal activity continues from at least 125.000 years and is related to regional tectonic regime. When it is considered that regional tectonic regime will be same after a short process, it should be neglected that the region reveals one of the most important geothermal energy potential in Turkey.
Benzer Tezler
- Tazekent köyü (Diyadin-Ağrı) travertenlerinin jeolojik özellikleri
Geological aspect of Tazekent Village (Diyadin-Ağri) travertine
ŞÜKRİYE BAŞAK YEGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Jeoloji MühendisliğiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇETİN YEŞİLOVA
- Doğu Anadolu Tektonik Bloğu'nun içsel deformasyon evrimi: Balık Gölü Fay Zonu'nun (Ağrı) morfotektonik özellikleri ve uzun dönem kayma hızının belirlenmesi
Internal deformation evolution of East Anatolian Tectonic Block: Determining the morphotectonic properties and long term slip rate of Balik Lake Fault Zone (Ağri)
AYLİN NAR
Doktora
Türkçe
2023
Jeoloji MühendisliğiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZAD SAĞLAM SELÇUK
- Diyadin (Ağrı) jeotermal sahasında oluşan killerin mineralojik ve jeokimyasal özelliklerinin belirlenmesi
Determination of mineralogical and geochemical properties of clays occurred in Diyadin (Ağrı) geothermal field
MEHMET ŞERİF YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Jeoloji MühendisliğiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TÜRKER YAKUPOĞLU
- Diyadin (Ağrı)sıcak su kaynaklarından bakteri izolasyonu ve bazı enzimleri üzerinde çalışmalar
Bacterial isolation from hot springs of Diyadin (Agri) and studies on some of their enzymes
FATMA MATPAN
- Diyadin (Ağrı) kuzeyinin tektonik özellikleri ve jeotermal potansiyeli
Tectonic features and geothermal potential of Northern Diyadin (Ağrı)
SARA KARDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Jeoloji MühendisliğiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ONUR KÖSE