Geri Dön

Bağlanma örüntüleri, eşe yönelik kişilerarası şemalar ve evlilik sorunlarıyla başa çıkabilme düzeyleri arasındaki ilişkiler

The relationship between attachment style, interpersonal schemas for partner and the ability to cope with marital problems

PDF İndir

  1. Tez No: 365023
  2. Yazar: FATMA MAHPERİ ULUYOL
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SAİT ULUÇ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Evlilik Uyumu, Bağlanma Biçimleri, Psikolojik İyilik Hali, Kişilerarası Şemalar
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 123

Özet

Evlilikte eşlerin tartışma ya da çatışma anında hissettikleri ile karşıdan beklentilerine göre tepkileri hem kendi davranışlarını hem de eşlerinin davranışlarını etkilemekte bu durumda çiftlerin evlilikten aldıkları doyumu etkilemektedir (Lafontaine ve Lussier, 2005; Güven ve Sevim,2005). Çiftler arasındaki duygu ve düşünce döngüsünün şekillenmesinde Bağlanma kuramının önemli katkıları vardır. Bağlanma, erken dönem de çocuk ve bakımveren arasındaki ilişki ile başlar ve bu ilişkinin kalitesine bağlı olarak bireysel farklılıklar oluşur. Bowlby (1979)'e göre erken dönemde kurulan bağlanma örüntüsünün kalitesine göre zihinsel modeller gelişir. Bu temsiller çocuğun kendine ve annesine dair duygularını ve beklentilerini içerir. Bu beklentilere göre de tekrarlayan deneyimlerle kendilik değerine atıfta bulunmaya devam eder. Erken dönem de oluşan kendilik ve diğerleri algısına Bowlby (1969)“ İçsel Çalışan Modeller”adını vermiştir. Bu yapıların çocuklukta zeminlerinin oluştuğu ve yaşam boyu benzer şekilde devam ettiği düşünülmektedir (Main ve Weston, 1981). Zihinsel modeller kavramı kişilerarası süreçlerde de yer almaktadır. Kendilik ve diğerleri zihinsel modellerinin kişilerarası süreçlerde oluştuğu ve geliştiği yaklaşımından kişilerarası şemalar kavramı ortaya atılmıştır (Safran ve Segal, 1990). Yetişkinlik hayatında ikili ilişkiler düşünüldüğünde de evlilik ilişkisinin eşlerin hayatlarında önemli rol oynadığı düşünülmektedir. İlgili alanyazın göz önünde bulundurulduğunda evlilik uyumunda, bağlanma örüntüleri ve kişilerarası şemaların ilişkisi eşlerin kendilerini ve eşlerini algılayış şekli ve buna bağlı olarak evlilik sorunları ile başa çıkabilme düzeylerinde önemli rol oynamaktadır. Bu araştırmada evli kişilerin bağlanma biçimleri, kişilerarası şema örüntüleri ve psikolojik iyilik halleri arasındaki ilişkiler incelenecektir. Ayrıca evlilik uyumlarının ve psikolojik iyilik hallerinin katılımcıların sosyo-demografik özelliklerine göre değişimi de ele alınmıştır. Araştırmanın örneklemi, 130 erkek 130 kadın olmak üzere 260 evli kişiden oluşmaktadır. Katılımcıların yaşları 21 ile 74 arasında değişmektedir. Katılımcılara çalışmanın amaçları doğrultusunda Çift Uyum Ölçeği (ÇUÖ), Kişilerarası Şemalar Ölçeği (KŞÖ), Yakın İlişkiler Yaşantılar Envanteri (YİYE-II) ve Semptom Tarama Envanteri (SA-45) verilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre bağlanma örüntüleri ve kişilerarası şemalar için cinsiyetler arasında anlamlı fark görülmemiştir. Kaygılı ve kaçınıcı bağlanma örüntüleri ile evlilik uyumu arasında ters yönlü anlamlı ilişki görülmüştür. Evlilik uyumu ile kişilerarası şemalardan dostluk ve düşmanlık boyutu ile anlamlı ilişki görülürken, pasiflik ve baskınlık boyutunda anlamlı ilişki görülmemiştir. Sosyo-demografik değişkenlerden ise kadın ve erkeklerde evlilik süresi, eşlerin yaşları, çocuk sahibi olma durumları ile evlilik uyumları arasında ters yönlü ilişki belirtilmiştir. Kadınlarda erkeklerden farklı olarak, gelir seviyesi, çalışma ve çocuk sayısı değişkenleri ile evlilik uyumları arasında anlamlı fark görülmüştür. Araştırmadan elde edilen sonuçlar alanyazın çerçevesinde tartışılmıştır.

Özet (Çeviri)

Feelings of married couples during a discussion or conflict and their reactions in respect to their expectations' from the other side effect both their own behaviors and the other sides' behavior. This situation also influences the satisfaction they get from their marriages. (Lafontaine ve Lussier, 2005; Güven ve Sevim, 2005). Attachment theory has a very vital role in shaping the emotional and cognitive cycle between couples. Attachment starts with the relationship between the caregiver and the child in the early childhood and due to the quality of this relationship personal differences occur. According to Bowlby (1979) mental models are formed in line with the quality of the emotional mental representation formed in the early childhood. These mental representation involve the emotions and expectations of the child towards his/her mom and himself/herself. With respect to these expectations the child continues to refer to the self-worth. Bowlby (1969) called the self and the other concept which is formed during the first stages as the 'Internal Working Model'. Grounds of this concept is formed during childhood and continues during the whole life (Main ve Weston, 1981). Mental representation concept takes place in the interpersonal processes. As a result of the approach which advocates that the self and the other mental models are created in the interpersonal processes, 'Interpersonal schema' concept was created (Safran ve Segal, 1990). When relations during adulthood is considered marriage plays an important role in couples' lives. When the literature is considered, in marital adjustment; the relation between attachment patterns and interpersonal schemas affects the perception of couples about themselves and their partners and as a result of this the capability to cope with the problems in their marriage. In this study the relation between the attachment styles, interpersonal schemas and psychological well-beings of married people will be analyzed. In addition to this, the differences in marriage adjustment and psychological well-being are studied from a socio demographic perspective. The sample of this study consist of 260 people out of which 130 are men and 130 are women. Age of the participants changes between 21 and 74. All individuals participating in this study completed Dyadic Adjustment Scale (DAS), Interpersonal Schema Questionnaire (ISQ), Experiences in Close Relationship II (YIYE-II) and Symptom Assesment-45 (SA-45). According to the result there is no differences for attachment style and interpersonal schemas. There is a negative correlation between insecure attachment (avoidant and anxious) style and marriage adjustment. There is a significant relationship between marital adjustment and interpersonal schemas of hostile and friendly. However, there is no significant relationship between marital adjustment and dominant and submissive schemas. There is a negative correlation between socio-demographic variables that are duration of marriage, partner's age, having children and marital adjustment for women and men. For women in contrast to men there is a significant differences between marital adjustment and income, working situation and number of children. The study results are discussed under the framework of literature. Key Words Marital Adjustment, Attachment Style, Interpersonal Schemas, Psychological well- being

Benzer Tezler

  1. Tez No

    277940

    Attachment figure transference, caregiving styles, and marital satisfaction in arranged and love marriages

    Görücü usulü ve aşk evliliklerinde bağlanma figürü aktarımı, bakım verme stilleri ve evlilik doyumu

    ELÇİN GÜNDOĞDU AKTÜRK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2010

    PsikolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Psikoloji Bölümü

    PROF. DR. NEBİ SÜMER

  2. Tez No

    470350

    Bağlanma örüntüleri ve obsesif kompulsif belirtiler arasındaki ilişkide duygu düzenleme şekillerinin aracı rolünün araştırılması

    The research on the intermediary role of forms of emotion regulation between the relation of attachment patterns and obsessive-compulsive symptoms.

    EZGİ MEYDANCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    PsikolojiHaliç Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ATİLLA TEKİN

  3. Tez No

    854826

    The relationship between attachment patterns, moral foundations and the role of cognitive thinking style

    Bağlanma örüntüleri ile ahlaki temeller arasındaki ilişki ve bilişsel stilin rolü

    METİN EGE SALTER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    PsikolojiKadir Has Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET HARMA

  4. Tez No

    422523

    Okul öncesi çocukların yürütücü işlevlerinin ve duygu düzenleme becerilerinin bağlanma örüntüleri açısından incelenmesi

    An examination on executive functions and emotion regulation skills of preschool children in terms of attachment patterns

    GÜLHAN ŞAHİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimSelçuk Üniversitesi

    Çocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAMAZAN ARI

  5. Tez No

    808817

    Bağlanma perspektifinden sosyal kaygıya yeni bir yaklaşım: Bağlanma örüntüleri ile sosyal kaygı arasındaki ilişkide değerlendirilme korkularının rollerinin incelenmesi

    A new approach to social anxiety from the attachment perspective: An investigation of the roles of fears of evaluation in the relationship between attachment patterns and social anxiety

    KAAN ALP KARAMANLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikolojiHacettepe Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TALAT DEMİRSÖZ

Geri Dön