İlişki çatışmalarında duygu ifade biçimleri: Yatırım modeli açısından bir inceleme
Emotional expressions in relationship conflict: An investment model perspective
- Tez No: 366497
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL SELİM HOVARDAOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
Romantik ilişkilerde yaşanan çatışmalarda öfke ve suçluluk duyguları ortaya çıkabilmekte ve bu duygular çeşitli biçimlerde ifade edilebilmektedir. Öfke duygusu olumlu/bütünleyici ifade, yaygın saldırganlık, edilgen saldırganlık ve kaçınmacı davranış yollarıyla ifade edilebilirken; suçluluk duygusu özür dileme/affettirme, açıklama getirme ve inkar etme yollarıyla ifade edilebilmektedir. Bu çalışmanın temel amacı, öfke ve suçluluk ifade biçimlerinin Yatırım Modeli açısından incelenmesidir. Geçmişteki çalışmalar ilişki doyumu, seçeneklerin niteliği, yatırımlar ve bağlanımın bireylerin ilişkisel çatışmalarda verdikleri tepkileri etkilediğini göstermektedir. Buradan yola çıkıldığında, bu değişkenlerin öfke ve suçluluk ifade biçimlerini de şekillendirmesi beklenmektedir. Bu çalışmanın diğer bir amacı da öfke ve suçluluk ifade biçimlerinin cinsiyet ve ilişki türü açısından farklılıklarının belirlenmesidir. Araştırmaya 155 evli ve 185 evli olmayan (flört, sözlü gibi) birey katılmıştır. Bu katılımcıların 193'ü kadın, 147'si ise erkektir. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, İlişki İstikrarı Ölçeği, Kızgınlık İfade Ölçeği ve Suçluluk İfade Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, öfke ve suçluluk ifade biçimlerinde cinsiyet ve ilişki türü açısından bazı farklılıklar olduğu ortaya çıkmıştır. Buna göre erkekler öfke durumlarında olumlu/bütünleyici ifade ve kaçınmacı davranışı, suçluluk durumlarında ise özür dileme/affettirmeyi kadınlara oranla daha fazla kullanmaktadır. Kadınlar ise, öfke durumlarında yaygın saldırganlık ve edilgen saldırganlığı erkeklere oranla daha fazla kullanmaktadır. Ayrıca, araştırma sonuçlarında evlilerin öfke durumlarında edilgen saldırganlığı evli olmayanlara oranla daha fazla kullandığı gözlenmektedir. Evli olmayanlar ise öfke durumlarında olumlu/bütünleyici ifade, suçluluk durumlarında ise özür dileme/affettirme biçiminde ifadeyi evlilere oranla daha fazla kullanmaktadır. Araştırma sonuçları, öfke ve suçluluk ifade biçimlerini en iyi yordayan değişkenin ilişki doyumu olduğunu göstermiştir. Öfke ifade biçimlerinin yordayıcıları incelendiğinde; olumlu/bütünleyici ifadeyi ilişki doyumunun olumlu yönde yordadığı görülmektedir. Ayrıca yaygın saldırganlık, edilgen saldırganlık ve kaçınmacı davranış biçimlerinde ifadeleri de en iyi yordayan değişken ilişki doyumudur. İlişki doyumunun, bu ifade biçimlerini olumsuz yönde yordadığı gösterilmiştir. Suçluluk ifade biçimleri incelendiğinde ise; özür dileme/affettirme biçiminde ifadeyi yatırımlar ve ilişki doyumunun olumlu yönde yordadığı görülmektedir. Suçluluk duygusunun açıklama getirme ve inkar etme biçimlerinde ifadelerini ise yine ilişki doyumu yordamıştır. İlişki doyumunun yükselmesinin açıklama getirme biçiminde ifadeyi arttırdığı, inkar etmeyi ise azalttığı görülmektedir.
Özet (Çeviri)
In relationship conflicts, individuals commonly experience guilt and anger. These emotions are expressed in various ways. While anger can be expressed via integrative assertion, distributive aggression, passive aggression; guilt can be expressed through apology/appeasement, explanations and denial. The major aim of this study was to investigate expressions of anger and guilt according to the Investment Model. Previous research has showed that relationship satisfaction, quality of alternatives, investments and commitment influence individuals' reactions in relationship conflicts. Therefore, these variables are also expected to affect the expressions of anger and guilt. Another aim of the study is to determine the differences in expressions of anger and guilt in terms of gender and relationship type. The study involved 155 married and 185 non-married couples (i.e. dating, engaged), a total of 193 men and 147 women. Demographic Information Form, Investement Model Scale, Anger Expression Scale and Guilt Expression Scale were data collection instruments. The study revealed certain differences in expressions of anger and guilt regarding gender and type of the relationship. Compared to women, men are more likely to use integrative assertion and denial/withdrawal in anger situations. Moreover, they are more inclined to utilize apology/appeasement in guilt situations. Women use distributive aggression and passive aggression in anger situations more than men. In addition, the study showed that married people use passive aggressive style more thannon-married ones in anger situations. Non-married people make more use of integrative assertion in anger situations and apology/appeasement in guilt situations. It is also showed that that relationship satisfaction serves as the best predictor variable of expressions of anger and guilt. For the predictors of expression of anger, relationship satisfaction positively predicts integrative assertion. Besides, relationship satisfaction is also the best predictor for distributive aggression, passive aggression and denial/withdrawal types. Relationship satisfaction negatively predicts these expression types. Concerning the expressions of guilt, investments and relationship satisfaction positively predicts expressions of apology/appeasement. Relationship satisfaction also predicted expressions of explanations and denial to emotion of guilt. It was observed that when the level of relationship satisfaction increased, the expression of explanations increased and expression of denial decreased.
Benzer Tezler
- Une analyse structurale du film Angel-A de Luc Besson
Luc Besson'un Angel-A filminin yapısalcı çözümlemesi
ZEYNEP BÜŞRA BÖLÜKBAŞI
Yüksek Lisans
Fransızca
2013
DilbilimGalatasaray ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ATİLLA DEMİRCİOĞLU
- Bodily experience and spatial thinking in architectural design process
Mimari tasarım sürecinde bedensel deneyim ve uzamsal düşünme
SEMA ALAÇAM
Doktora
İngilizce
2014
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLEN ÇAĞDAŞ
- La notion de ressentiment dans la genèse des valeurs selon Friedrich Nietzsche et Max Scheler
Friedrich Nietzsche ve Max Scheler'e göre değerlerin kökeninde hınç mefhumu
SELİN MERVE CANTO
Yüksek Lisans
Fransızca
2013
FelsefeGalatasaray ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP DIREK
- Çocukluk dönemi ruhsal travmaların yetişkinlik döneminde mağduriyet, şiddet içeren davranışlar ve kendine yönelik yıkıcı davranışlarla yeniden canlandırılması
Reenactment of childhood traumas with victimization, violent behaviour and self-destructive behaviours in adulthood
HATİCE BULMUŞ
Doktora
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP BELMA GÖLGE
- Çocuk masallarında kişilerarası çatışma çözme süreci
Conflict resolution in fairy tales for children
YASEMİN OZAN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAHİDDİN ÖĞÜLMÜŞ