Çocukluk dönemi ruhsal travmaların yetişkinlik döneminde mağduriyet, şiddet içeren davranışlar ve kendine yönelik yıkıcı davranışlarla yeniden canlandırılması
Reenactment of childhood traumas with victimization, violent behaviour and self-destructive behaviours in adulthood
- Tez No: 727308
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZEYNEP BELMA GÖLGE
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: çocukluk çağı travmatik yaşantılar, travmanın yeniden tekrarlanması, yeniden canlandırma, riskli davranışlar, kendine zarar verme, mağdur ve fail olma dinamikleri, duygu düzenleme, psikolojik farkındalık kapasitesi, aracı roller, childhood traumatic events, re-traumatization, reenactment, risky behavior, selfdestruction, victim and perpetrator dynamics, regulation of emotion, psychological awareness, moderate role
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Adli Tıp ve Adli Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 279
Özet
Erken dönem çocukluk yaşantıları, çocuğun iç dünyasını şekillendirir. İçe alınan ve oluşturulan bu temsiller yoluyla çocuğun dış dünyayı nasıl algılayacağı ve dış gerçeklikle nasıl temas kuracağı belirlenir. Çocuklukta yaşanılan istismar ve ihmal hem kısa hem de uzun vadede ağır ruhsal sonuçları olan travmatik yaşantılardır. Bu çalışmanın amaçlarından biri çocukluk çağı örselenme yaşantılarının, yetişkinlik dönemindeki romantik ilişkilerde yeniden travmatik bir ilişkinin parçası olmaya devam etmedeki rolünü araştırmaktır. Çalışmanın ikinci amacı geçmiş travmatik yaşantılar ile kişinin bedenine yönelik yıkıcılığı ve riskli eylemlerde bulunması arasındaki ilişkiye bakabilmektir. Geçmiş ve güncel travmatik yaşantı arasındaki ilişkiyi araştırırken, çocuklukta yaşanılan travmanın türü, sıklığı ve süresi, birden fazla travmatik yaşantının varlığı, istismar yaşı, fail ile yakınlık derecesi, travmanın yaşandığı dönem çocuğun yaşadıklarını kapsayabilecek ve destek olabilecek ruhsal çevrenin varlığı gibi dinamiklerin etkisi incelenecektir. Erken dönem travmatik yaşantılar, çocuğun duygu düzenleme ve psikolojik farkındalık kapasitesinin gelişmesine engel olmakta ve bu durumun ileriki süreçlerde olumsuz yansımaları olmaktadır. Bu çalışmada duygu düzenleme güçlüğü ve psikolojik farkındalık kapasitesinin travmanın yeniden sahnelenmesindeki aracı rolüne bakılacaktır. Bu amaçla araştırmaya geçmişte veya halen devam eden romantik ilişkisi bulunan Türkiye'nin farklı üniversitelerinde eğitime devam eden 409 üniversite öğrencisi dahil edilmiştir. Bu çalışmada, geçmiş travmatik yaşantıları anlayabilmek amacı ile çocukluk çağı ruhsal travma ölçeği, geçmişte veya halen devam eden romantik ilişkisinde şiddet deneyimlerini anlamaya yönelik çatışmaların çözümüne yönelik yaklaşım ölçeği, risk alma davranışlarını anlamaya yönelik riskli davranışlar ölçeği, bedene yönelik yıkıcılığı araştırmak amacı ile kendine zarar verme davranışı değerlendirme envanteri, katılımcıların olumsuz ve acı veren duygusal durumlarını tolere edebilme kapasitesini yordamaya yönelik duygu düzenlemede güçlükler ölçeği ve son olarak katılımcıların hem kendi içsel deneyimleri hem de öteki ile olan ilişkileri üzerinde düşünme kapasitesini anlamaya yönelik psikolojik farkındalık ölçeği uygulanmıştır. Gruplar arasında anlamlı farklılıkların bulunup bulunmadığını ortaya çıkarmak amacıyla Ki-kare, T testi, Anova, Kruskal Wallis, Mann Whitney U testi yapılırken; gruplar arası anlamlı ilişki bulunup bulunmadığını ortaya koymak için Pearson, Spearman ve Regresyon analizleri yapılmıştır. Elde ettiğimiz bulguların sonuçlara göre intrapsişik faktörler çocukluk dönemi travmalarından şekillenmektedir ve erken dönem travmalar ile erişkinlik dönemi partner ilişkisinde fiziksel, ruhsal ve cinsel yönden istismar edilme arasında ilişki bulunmaktadır. Çocukluk çağı travmaları ayrıca romantik ilişkilerde partnere yönelik şiddet davranışı ile de ilişkilidir. Erken dönem yaşantılar ile risk alma ve kendi bedenine yönelik yıkıcı eylemler arasındaki ilişkiyi araştırıp anlamanın da önemli olduğu görülmektedir. Mağdur ve fail dinamikleri gibi risk alma ve bedene yönelik yıkıcılık da geçmiş dönem travmatik ilişkilerin ifade edilme biçimleri olarak görülebilir. Bu dinamikleri anlamada travmanın türü, sıklığı ve süresi, istismar yaşı, fail ile yakınlık derecesi ve destek alma gibi faktörlerin önemli rolü olduğu ortaya konulmuştur. Duygu düzenleme ve psikolojik farkındalık kapasiteleri, erken dönem travmatik yaşantılar ile risk alma ve bedene yönelik yıkıcılığı ortaya çıkmasında kısmi aracı rolleri olduğu, ayrıca psikolojik farkındalığın partnere yönelik şiddet davranışını anlamada kısmi aracı role sahip olduğu görülmektedir.
Özet (Çeviri)
Early childhood experiences shape child's inner world. Through these internalized and created representations, it is determined how the child will perceive the outside world and relate to the external reality. Childhood abuse and neglect are traumatic experiences with severe psychological consequences both in the short and long term. One of the aims of this study is to investigate the role of childhood traumatic experiences in continuing to be again a part of a traumatic relationship in adult romantic relationships. The second aim of the study is to analyze the relationship between past traumatic experiences and self-destructive behaviors. While analyzing the relationship between past and current traumatic experiences, the effect of dynamics such as the type, frequency and duration of childhood trauma, the existence of more than one traumatic experience, the age of abuse, the degree of closeness with the perpetrator, the existence of the psychological environment that can contain and support the child's experiences during the period of the trauma, will be examined. Early traumatic experiences prevent the development of the child's emotional regulation and psychological awareness capacity, and this situation has negative reflections in the future. In this study, the mediating role of emotional dysregulation and psychological awareness capacity in the reenactment of trauma will be examined. For these purposes, 409 university students continuing their education at different universities in Turkey, who have a past or current romantic relationship, are included in this study. The researchers applied firstly Childhood Mental Trauma Scale in order to understand past childhood traumatic experiences. Understanding of violence in romantic relationship and risk-taking behaviors it is used respectively Conflict Tactics Scales and Risky Behaviors Scale. Self-Harm Scale which investigate the destructiveness towards the body is also utilized. Moreover, Difficulties in Emotion Regulation Scale is applied to predict participants' capacity to tolerate negative and painful emotional states and finally, Psychological Awareness Scale is another scale to understand participants' capacity to reflect on both their own inner experiences and their relationships with the others. In analyses, Chi-square, T test, Anova, Kruskal Wallis, Mann Whitney U test have been used to find out whether there are significant differences between the groups. Also, Pearson, Spearman and Regression analyzes have performed to reveal whether there is a significant relationship between the groups. According to these results, intrapsychic characteristics are shaped by experiences such as childhood traumas and there is relationship between physical, mental and sexual abuse by his/her partner in adult romantic relationships and early traumas. Childhood traumas have also caused violence towards his/her partner in romantic relations. It is also important to understand relation between early traumas and taking risky behavior and destructiveness towards his/her own body. As victim and perpetrator dynamics, taking risk and destructiveness of own body are seen manifestations of re-enactment of past traumatic relationships. In order to understand these dynamics, it is significant to analyze these factors such as type, frequency and duration of the early traumas, encountering more than one traumatic event, age of abuse, closeness with the perpetrator and getting support. It has been found out that emotion regulation and psychological awareness play a partial mediating role in the reenactment of trauma in various ways. It has been found out that emotion regulation and psychological awareness have a partial mediator roles in the relationship between childhood traumas and risk-taking and self-destructive actions. Additionally, psychological awareness has partially mediated role understanding of violence towards his/her partner.
Benzer Tezler
- Evlilikte cinsel sorunlar ile çocukluk çağı travmaları ve bağlanma stilleri arasındaki ilişki
Başlık çevirisi yok
GİZEM ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜJEN İLNEM
- Çocukluk çağı psikolojik travmalarının beliren yetişkinlik döneminde kişilerin psikolojik sıkıntı ve iyi oluş düzeyleri üzerindeki etkilerinin psikolojik sağlamlık teorisi kapsamında incelenmesi
Examining childhood psychological trauma effects on psychological distress and well being on the emerging adulthood sample in the framework of resiliency theory
İLAYDA ÇAVUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiDokuz Eylül ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLAY DİRİK
- Bağımlı hastalarda çocukluk çağı travmalarının alkol ve madde kullanımına etkisinin incelenmesi
Investigation of the effects of childhood trauma in aids with alcohol and substance
HAZAL AKŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALPTEKİN ÇETİN
- Çocukluk çağı travmalarının yetişkinlikteki depresyon belirtileri ile ilişkisinde affetmenin aracı rolü
The mediator role of forgiveness in the relationship of childhood traumas to adult depression symptoms
ESRA TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE İNAN
- İstismar-ihmal geçmişi ve romantik ilişkide bağlanma: Bilişsel duygu düzenleme ve erken dönem uyumsuz şemaların rolü
Childhood abuse-neglect and romantic relationship attachment: The role of cognitive emotion regulation and early maladaptive schemas
BAŞAK KUBİN METE
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ BİLGE