Geri Dön

Haydar Rifat Yorulmaz'ın çevirileri (1908-1940): Bir sol düşünce 'repertuvarı'nın kuruluşu

Haydar Rifat Yorulmaz's translations (1908-1940): The making of a leftist thought 'repertoire'

  1. Tez No: 366757
  2. Yazar: BİLAL ÇELİK
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. CEMAL DEMİRCİOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Okan Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Çeviri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 207

Özet

Bu çalışma Haydar Rifat Yorulmaz'ın İkinci Meşrutiyet ve erken Cumhuriyet dönemlerine yayılan (1908-1940) çeviri eser üretimini ve bununla ilişkili faaliyetlerini Itamar Even-Zohar'ın“kültür repertuvarı”(Even-Zohar 2010: 70) kavramı çerçevesinde incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada ayrıca, Haydar Rifat Yorulmaz'ın bir“kültür girişimcisi”(Even-Zohar 2010:195) olarak bir sol düşünce repertuvarını nasıl kurduğu ele alınmaktadır. Çeviribilimin dizgeci yöntem ve kuramlarından yararlanarak gerçekleştirilen bu çalışma, bir taraftan Haydar Rıfat Yorulmaz'ın çeviri etkinliğine odaklanırken, öte taraftan Türkiye odaklı çeviri tarihinin İkinci Meşrutiyet ve erken Cumhuriyet dönemlerine ışık tutmaktadır. Tezimiz, çeviribilimsel paradigmalar ışığında, Haydar Rifat Yorulmaz'ın çeviri faaliyeti üzerine yapılan ilk akademik araştırmadır. Araştırmamızda öncelikle çeşitli istatistiklerle birlikte Yorulmaz'ın çeviri etkinliğine ait genel bir bakış sunulmakta ve sonrasında Yorulmaz'ın sol düşünce repertuvar(lar)ının geniş bir analizi ortaya konmaktadır. Böylelikle, Yorulmaz'ın sol düşünce repertuvarını kurmak için topluma çeviri/ler aracılığıyla“seçenekler”sunduğuna dikkat çekilmektedir. Bununla birlikte bu çalışma, İmparatorluk'tan Cumhuriyet'e Yorulmaz'ın çeviri etkinliğinde, Türkçe'de Sosyalizm ve Anarşizm'e ait bilinçli bir repertuvarın kurulduğunu göstermektedir. Çalışmamız Yorulmaz'ın sosyalist ve anarşist repertuvarlarını çeşitli metin türleri ve özel diziler aracılığıyla oluşturduğunu ortaya koymaktadır. Tezimiz Yorulmaz'ın hukuk faaliyetlerini de repertuvar kurma bağlamında incelemektedir. Ayrıca Yorulmaz'ın sol düşünce repertuvar(lar)ının kapsamlı bir değerlendirmesini yapabilmek amacıyla, çevirilerinin nasıl alımlandığı ve bunlara getirilen eleştiriler de çözümlenmektedir.

Özet (Çeviri)

Extending from the Second Constitutional to early Republican period (1908-1940), this study aims to explore translations and related activities by Haydar Rifat Yorulmaz within the framework of Itamar Even-Zohar's concept of“culture repertoire”(Even-Zohar 2010: 70). It examines how Haydar Rifat Yorulmaz makes a leftist thought repertoire as a“cultural entrepreneur”(Even-Zohar 2010:195). Adopting the systemic and descriptive perspectives in Translation Studies, this study not only focuses on Haydar Rifat Yorulmaz's translations, but also it sheds light on translation activies during the Second Constitutional and early Republican periods. The present thesis is the first academic research examining Haydar Rifat Yorulmaz's translation corpus in the light of Translation Studies paradigms. In the thesis, firstly, a general view of Yorulmaz's translation activity is presented based on a statistical study, followed by a comprehensive analysis on Yorulmaz's repertoir(s) of leftist thought. In this way, the attention is drawn to the fact that Haydar Rifat Yorulmaz introduces new“options”to the society for making a leftist thought repertoire through translation/s. Hence, this study shows that Yorulmaz establishes an intentional repertoir of socialism and anarchism in Turkish through his translations in period of transition from Empire to Republic. The thesis also indicates that Yorulmaz makes his socialist and anarchist repertoirs in Turkish through certain text types and special series. The present study also looks at Yorulmaz's legal activities in their relation to his repertoire making as well as the reception of his translations and the criticisms made on them for having a better understanding of his repertoire making.

Benzer Tezler

  1. Fıkıh tarihi açısından Haydar Rıfat'ın Malumat-ı Kanuniye adlı eseri

    Haydar Rıfat's Malumat-i Kanuniye from the perspective of fiqh history

    ERTUĞRUL ATMACA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinGümüşhane Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FETULLAH YILMAZ

  2. Sosyalist eserler mütercimi Haydar Rifat Yorulmaz

    İnterpreter of socialist works Haydar Rifat Yorulmaz

    ŞAKİR BABACAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Siyasal Bilimlerİstanbul Üniversitesi

    Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SAVAŞ AÇIKKAYA

  3. Eğilme ve uzama modülleri farklı katmanlı kompozit plakların büyük çökme davranışının incelenmesi

    Large deflection of a laminated composite plate with different extensional and flexural properties

    RİFAT ARIKÖK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Havacılık MühendisliğiHava Harp Okulu Komutanlığı

    Havacılık Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZAHİT MECİTOĞLU

    YRD. DOÇ. DR. HAYDAR UYANIK

  4. Müstakimzade Süleyman Saadeddin'in Devhatü'l-Meşâyih Osmanlı Şeyhü'l-İslamlarının Biyografileri adlı eserinin transkipsiyon ve değerlendirilmesi

    An analysis and transcription of Müstakimzade Süleyman Saadeddin's Devhâtü'l-Meşâyih Bi̇ograpghies of ottoman Seyhü'l-İslams

    ALPER YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    TarihMustafa Kemal Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HAYDAR ÇORUH

  5. Aydede gazetesi'nde kadın: 'Kadınlara Dair' adlı köşe yazıları ve karikatürlerin transkribi ve değerlendirilmesi

    Woman in Aydede newspaper: Columns titled as 'About Women' and cartoons transcribed and evaluated

    BURCU CİCİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    TarihAnkara Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BEKİR KOÇ