Duygusal olayların hatırlanması: Bir göz izleme çalışması
Remembering emotional events: An eye-tracking study
- Tez No: 368959
- Danışmanlar: PROF. DR. BANU CANGÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Olay belleği, duygusal olaylar, bakış açısı, göz izleme, merkezi – çevresel detay, tematik fotoğraf serisi, Event memory, emotional events, perspective, eye-tracking, central – peripheral detail, thematical photograph series
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Deneysel Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 185
Özet
Bu araştırmanın temel amacı, bir olayın duygusal içeriğinin ve katılımcıların bakış açısının merkezi ve çevresel detaylara ilişkin bellek ve göz izleme ölçümleri üzerindeki etkilerini incelemektir. Araştırmaya, Hacettepe Üniversitesi'nin çeşitli bölümlerinde okuyan yaşları 18-33 arasında değişen 130 gönüllü erkek öğrenci katılmıştır. Katılımcılara her biri 7 fotoğraftan oluşan olumlu, olumsuz ve nötr olmak üzere 3 farklı duygusal versiyonu olan tematik fotoğraf serileri kendi bakış açısı veya gözlemci bakış açısı koşullarında gösterilmiştir. Tematik fotoğraf serilerinin gösterimi sırasında katılımcıların göz hareketleri Tobii T120 model göz izleme cihazıyla kaydedilmiştir. Katılımcılara olumlu, olumsuz ve nötr tematik fotoğraf serilerinden sadece biri gösterilmiştir. Katılımcıların merkezi ve çevresel detaylara ilişkin bellek ölçümleri (Serbest Hatırlama Puanları ve Görevi Tamamlama Süresi) ve göz izleme ölçümleri (İlk Odaklanma Süresi, Toplam Odaklanma Süresi, Odaklanma Sayısı) karşılaştırılmıştır. Analizlerde 3 (Duygusal İçerik: Olumlu, Olumsuz, Nötr) x 2 (Katılımcı Bakış Açısı: Kendi Bakış Açısı, Gözlemci Bakış Açısı) faktörlü ANOVA kullanılmıştır. Olumsuz bir duygusal olayın merkezi detayları, çevresel detayları ve genel olarak tüm detayları olumlu ve nötr duygusal olaylarınkinden daha iyi hatırlanmaktadır. Olaya kendi bakış açısıyla bakanlar olayın merkezi detayları ile genel olarak tüm detaylarını, gözlemci bakış açısıyla bakanlardan daha iyi hatırlamaktadır. Ayrıca, olumlu duygusal olaya kendi bakış açısıyla bakanlar olayın merkezi detaylarını olaya gözlemci bakış açısıyla bakanlardan daha iyi hatırlamaktadır. Olumlu ve nötr duygusal olayın merkezi ve çevresel detaylarına yapılan ilk odaklanma olumsuz olaydan daha uzun süreli olmaktadır. Olumlu bir duygusal olayın çevresel detaylarına olumsuz olaylardan daha uzun süre bakılırken; merkezi detaylarına, olumsuz ve nötr olaylara göre hem daha uzun süre hem de daha fazla sayıda bakılmaktadır. Ayrıca, olumlu duygusal olayın çevresel detaylarına olumsuz ve nötr olaylardan daha fazla sayıda odaklanma yapılmaktadır. Olaya kendi bakış açısıyla bakanların merkezi detaylara yaptıkları ilk odaklanma daha uzun olurken, gözlemci bakış açısıyla bakanların çevresel detaylara yaptıkları ilk odaklanma daha uzun olmaktadır. Ayrıca, kendi bakış açısıyla bakanlar olayın merkezi detaylarına daha uzun süre bakarken, gözlemci bakış açısıyla bakanlar olayın çevresel detaylarına hem daha uzun süre hem de daha fazla sayıda bakmaktadır. Ayrıca, olumlu duygusal olaya kendi bakış açısıyla bakanların merkezi detaylara yaptıkları ilk odaklanma süresi ve toplam odaklanma süresi gözlemci bakış açısıyla bakanlardan daha uzundur. Yapılan bu çalışmada, bir olayı daha iyi hatırlamada dikkatin tek başına yeterli olmadığı ve olumsuz duygusal olayda bellek arttırım etkisinin dikkatten bağımsız olarak ortaya çıktığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
The main aim of this study is to investigate the effects of the emotional content of an event and participants' perspective on the memory and eye-track measurements for central and peripheral details. The data has been collected from 130 volunteer male students between 18 – 33 ages who study in Hacettepe University. Thematical photograph series which consist of 7 photographs including positive, negative and neutral with 3 different emotional version were shown to participant in the condition of own perspective or observer perspective. During the presentation of thematical photograph series participants' eye movements were recorded with Tobii T120 model eye-tracking device. Only one version of the thematical photograph series was shown to the participants. Participants' memory measurements (Free Recall Scores and Task Completion Time) and eye-tracking measurements (First Fixation Duration, Total Fixation Duration, Fixation Count) were compared for central and peripheral details. Analysis was carried out with 3 (Emotional Content: Positive, Negative, Neutral) X 2 (Participants' perspective: Own perspective, observer perspective) factorial ANOVA. Central details, peripheral details and overall details of an negative emotional events are better remembered than positive and neutral emotional events. Participants in the own perspective condition remembered central and overall details of an event better than participants in the observer condition. Also, for positive emotional event participants in the own perspective condition remembered central details of the event better than participants in the observer condition. First fixation duration to the central and peripheral details of positive and neutral emotional events are longer than negative emotional event. Participants made longer fixations to the peripheral details of a positive emotional event than negative emotional event and they made both longer and more fixations to the central details of a positive emotional event than negative and neutral emotional events. Also, participants made more fixations to the peripheral detail of a positive emotional event than negative and neutral emotional events. Participants in the own perspective condition made longer first fixation duration to the central details of an event while participants in the observer perspective condition made longer first fixation duration to the peripheral details of an event. Also, participants in the own perspective condition made longer fixations to the central details of an event while participants in the observer condition made both longer and more fixations to the peripheral details of an event. Additionally, for positive emotional event participants in the own perspective condition made longer first fixation duration and total fixation duration to central details of the event than participants in the observer condition. In this study, it is observed that attention isn't enough by itself for a better remembering of an emotional event and enhanced memory for negative emotional event can occur independently of attention.
Benzer Tezler
- Depresyon tedavisinde ın sılıco yeni aday MAO inhibitörü tasarımı
In silico new candidate MAO inhibitor design for depression treatment
KADRİYE BALDIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BiyokimyaÜsküdar ÜniversitesiBiyomühendislik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VİLDAN ENİSOĞLU ATALAY
- Keeping memories on social media
Sosyal medyada anıları saklamak
ÇAĞRI GİZEM VARLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLNAME TURAN
- Ev tekstilinde renk olgusu
Color case in home textiles
DİLEK YURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiTekstil Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. CEMAL MEYDAN
- Do counterfactual events influence the interpretation of experienced past events
Karşı-olgusal olayların deneyimlenen geçmiş olayların yorumlanması üzerinde etkisi var mıdır
GİZEM MERVE TÜZEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİMAY İKİER
- Benlik saygısı ve otobiyografik bellek arasındaki ilişkiler
Relationship between self-esteem and autobiographical memory
ÇAĞLA AKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiDokuz Eylül ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İNCİ BOYACIOĞLU