Başkanlık sistemi ve Türkiye
Presidental system and Turkey
- Tez No: 369230
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERDAL ABDULHAKİMOĞULLARI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Kuvvetler Ayrılığı, Hükümet Sistemleri, İleri Demokrasi, Seperation of Powers, Governmental Systems, Advanced Democracies
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Parlamenter sistem, başkanlık sistemi ve yarı-başkanlık sistemi demokratik hükümet sistemleridir. Hükümet sistemi sınıflandırması güçler ayrımı teorisine dayanmaktadır. Demokratik rejimlerde kuvvetler ayrılığı ilkesinin uygulanması iki şekilde olmaktadır: Bunlardan birisi sert kuvvetler ayrılığına dayalı başkanlık sistemi, diğeri ise yumuşak kuvvetler ayrılığına dayalı parlamenter sistemdir. Yasama, yürütme ve yargı fonksiyonlarının ayrı olmasını içeren kuvvetler ayrılığı ilkesi, Batı'da 17. ve 18. yüzyıl siyaset felsefesine bağlı olarak gelişmiş olup, genel anlamda temel hak ve hürriyetleri korumayı amaçlamaktadır. Son zamanlarda Türkiye'de başkanlık sisteminin uygulanması tartışmaları yoğun olarak yapılmaktadır. Hükümet şeklinin demokrasinin yerleşmesine etkisi üzerine birçok tartışma yapılmıştır. Bu tartışmalarda, parlamenter hükümet şekli ile başkanlık hükümet şekli karşılaştırılarak hükümet şeklinin demokrasinin yerleşmesine önemli derecede etki ettiği ileri sürülmüştür. Başkanlık sistemi yürütmeyi güçlü kıldığı ve kuvvetler ayrımı iyi uygulandığı için istenmektedir. İyi işleyen Amerikan Başkanlık sistemi örnek alınmaktadır. Her sistem her yerde iyi işlemez. Amerikan toplum yapısı ve özelliği bu sistemi Amerika'da başarılı kılmaktadır. Geçmiş yıllardaki zayıf koalisyon hükümetleri gerekçe gösterilmektedir. Oysa Türkiye'deki koalisyon hükümetlerinin sebebi hükümet sistemi değil mevcut seçim sistemidir. Seçim siteminde değişikliklerle güçlü yürütme sağlanabilir. Türkiye'de uygulanan parlamenter sisteminden dolayı yasama yürütmeden ayrılmamıştır. Yürütme yasamadan istediği tüm düzenlemeleri geçirebilmektedir. Bu yüzden Türkiye'deki başbakan Amerikan başkanından daha fazla yetki ile donatılmıştır. Güçlü yürütme yetkisi de cumhurbaşkanı ve başbakan arasında paylaşılmıştır. 2007 yılındaki anayasa değişikliğinden sonra sistemin yarı başkanlığa dönüştüğü ileri sürülmektedir Türkiye'de Cumhurbaşkanının yetkileri klasik parlamenter sistemle kıyaslandığında fazladır, yarı-başkanlık sistemi ile kıyaslandığında zayıftır. Cumhurbaşkanı yetkilerini aşmadığı takdirde hükümetin işleyişine engel olmamaktadır. Cumhurbaşkanının yetkilerini aşması durumunda ne olacağı belli değildir. Bu durum anayasada düzenlenmemiştir. Demokrat, eğitimli ve vizyon sahibi insanlar, her sistemi iyi işletebilir. Despot ve baskıcı liderler ise en iyi sistemi bile tıkayabilir. Türkiye'nin öncelikli olarak hukukun üstünlüğü ve insan hakları gibi evrensel demokrasi değerlerini hayata geçirmesi gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
Parliamentarism, presidential and semi-presidential systems are all the democratic govermental systems. Classification system of government based on separation of power theory.. The operating of separation of powers in democracies is defined in two different ways. First one of these is rigid separation of powers regime and the second one is parliamentary regime which is based on soft seperation of Powers.The principle of separation of powers, that containing the separation of legislative,executive and judicial functions of state, developed in the West dependingon the political philosophy of 17. and 18. century, and it aims to protect fundamentalrights and freedoms in general. Recently there are rush discussions about presidency system. There are many arguments on the government type's effects on the consolidating of democracy. In these discussions, have been compared parliamentary government type with presidential government type and have been suggested importance of government type's effect on consolidating of democracy. Empower the executive presidential system and separation of powers that is required for good practice. American Presidential system is functioning well sampled. Each system does not work well everywhere. American social structure and feature of this system is to make it successful in the United States. Weak coalition governments are justified in the past year. However, the reason for a coalition government in Turkey is not the system of government is the current electoral system. Provided strong executive with the changes in electoral system method. Implemented in Turkey due to the parliamentary system is not separated from the legislative, executive. The Executive has asked the legislature can spend all the arrangements. That's why the prime minister in Turkey are equipped with more authority than the American president. Strong executive power is shared between the president and prime minister. The powers of the President in Turkey when compared with the classical parliamentary system is more, compared with a semi-presidential system is weak. If that does not exceed the powers of the president does not affect the functioning of government. Exceeds the powers of the President is not clear what will happen. This situation is not regulated in the constitution. Democrats, educated and visionary people, each system can operate well. Primarily Turkey have to be implement universal values of democracy, as the rule of law and human rights.
Benzer Tezler
- Başkanlık sistemi ve Türkiye'de uygulanabilirliği
Presidential system and applicability in Turkey
ZİYA GÜNAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Siyasal BilimlerDicle ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEYFETTİN ASLAN
- Başkanlık sistemi ve Türkiye'ye uygunluğu sorunsalı
Presidential system and the eligibility problem of it to Turkey
GAMZE KÜÇÜKOBA
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Kamu YönetimiDicle ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAZIL HÜSNÜ ERDEM