Geri Dön

Elazığ Uluova yeraltısuyu akiferinin arsenik ve ağır metal içeriğinin araştırılması

Investigation of arsenic and heavy metal content of the Elazig Uluova groundwater aqui̇fer

  1. Tez No: 372937
  2. Yazar: MURAT ÇELİKER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SEDAT TÜRKMEN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Arsenik, Ağır metal, CBS, SEM, Uluova, Arsenic, Heavy metal, GIS, SEM, Uluova
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 254

Özet

Bu çalışmada, Uluova'da (Elazığ) yeraltı suyunun ağır metal ve özellikle arsenik kirliliğininin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, 10 yüzey suyu numunesi, 93 yeraltı suyu numunesi olmak üzere toplam 103 su numunesi, 28 sediment numunesi ve 48 toprak numunesi alınmıştır. Su numuneleri üzerinde fiziksel parametre (sıcaklık, pH, Eh, ÇO, Eİ), major anyon - katyon ve ağır metal/iz element analizleri yapılmıştır. Sediment ve toprak numuneleri üzerinde ise ağır metal analizleri ile farklı lokasyonlardan alınmış 6 dere sediment örneği üzerinde XRD ve SEM/EDX analizleri yapılmıştır. Analizi gerçekleştirilen parameterlerin çalışma alanında dağılımı ArcGIS 10.1 bilgisayar yazılımı kullanılarak haritalanmıştır. Arsenik konsantrasyonları yeraltı suyu örneklerinde 0,02 – 4842 μg/L, yüzey suyu örneklerinde 0,04 – 31,14 μg/L, sediment örneklerinde 1,26 – 12,38 mg/kg ve toprak örneklerinde 0,52 – 13,02 mg/kg arasında ölçülmüştür. Su örneklerinin yaklaşık %20'sinden fazlası İHATSY, WHO ve EPA tarafından tavsiye edilen 10 μg/L'den daha yüksek değerlerde bulunmuştur. Hem yeraltı sularında hem de yüzey sularında başlıca çözünmüş arsenik türü HAsO4-2 ve H3AsO3 0 olarak bulunduğundan dolayı As (III) ve As (V) olarak belirlenmiştir. Su örneklerinde Fe, Mn, Al, Cd, Cu, Pb, Zn, Cr, Ni, Co, Mo konsantrasyonları sırasıyla 0,6 – 3473 μg/L, 0,007 – 711 μg/L, 0,06 – 4438 μg/L, 0,42 – 21,67 μg/L, 0,008 – 727,2 μg/L, 0,36 – 25,96 μg/L, 1,18 – 1099 μg/L, 0,0001 – 112,3 μg/L, 0,14 – 41,98 μg/L, 0,11 – 36,55 μg/L, 0,89 – 59,25 μg/L ölçülmüştür. Sonuç olarak, CBS ortamında hazırlanan haritalarda, Uluova'nın farklı bölgelerinde cevherleşmelere bağlı olarak yüksek oranda arsenik ve ağır metal kirliliği tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

In this study, the expectation is to find out the heavy metal contamination, especially arsenic, of groundwaters in Uluova region of Elazig city. In order to conduct this study, it has been focused on total 103 samples of waters, 10 of which are surface waters, and 93 of which are groundwaters; besides the water samples it has been studied on 28 sediment samples and 48 different soil samples as well. The physical parametres (temperature, ph, Eh, DO, EC), major anions-cations and heavy metal/trace elements analyses on the water samples have been done in the study. Heavy metal analysis has been done on the sediment and soil samples, and also XRD and SEM/EDX analysis has been conducted by means of using 6 stream sediment samples collected from different locations. Parameters on the experimental area have been mapped by using ArcGIS 10.1 computer software. Arsenic concentrations have been measured in the range of 0,02 - 4842 μg/L in the groundwater samples, 0,04 – 31,14 μg/L in the surface water samples, 1,26 - 12,38 mg/kg in sediment samples and 0,52 – 13,02 mg/kg in soil samples. It has been found that almost more than 20% of water samples values would be higher than 10 μg/L which is recommended by IHATSY, WHO and EPA. Since main disolved arsenic specie HAsO4-2 and H3AsO3 0 has been found in both ground and surface waters, it has been determined as As (III) and As (V). Fe, Mn, Al, Cd, Cu, Pb, Zn, Cr, Ni, Co, Mo concentrations in water samples have been measured as respectively, 0,6 – 3473 μg/L, 0,007 – 711 μg/L, 0,06 – 4438 μg/L, 0,42 – 21,67 μg/L, 0,008 – 727,2 μg/L, 0,36 – 25,96 μg/L, 1,18 – 1099 μg/L, 0,0001 – 112,3 μg/L, 0,14 – 41,98 μg/L, 0,11 – 36,55 μg/L, 0,89 – 59,25 μg/L. Consequently, a high rate of arsenic and heavy metal pollution was determined depending upon the mineralizations in the different regions of Uluova, through the maps prepared in GIS.

Benzer Tezler

  1. Yağış ve yeraltı suyu seviye rasatlarından faydalanarak Elazığ Uluova'nın yeraltı suyu bilançosunun hazırlanması

    The Preparation of ground water balance sheet of Elazığ, Uluova plain using precipitation and ground water level observations

    AHMET YÜCEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    İnşaat MühendisliğiFırat Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. MUALLA ÖZTÜRK

  2. Uluova mikro havzası yeraltı sularının sürdürülebilir yönetimi

    Sustainable management of Uluova micro basin groundwater

    KÜRŞAT ŞEKERCİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    İnşaat MühendisliğiFırat Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUHAMMED CİHAT TUNA

    DR. MUSTAFA ŞAHİN DOĞAN

  3. Elazığ-Uluova topraklarının tuzluluk-sodiklik ve stürüktürel stabilite durumu

    Başlık çevirisi yok

    ASİYE ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1992

    ZiraatAtatürk Üniversitesi

    Toprak Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İBRAHİM DEMİRALAY

  4. Hazar gölünden alının su ile yapılacak sulamanın Uluova topraklarının özelliklerine yapacağı etkinin araştırılması

    Başlık çevirisi yok

    KURTULUŞ ORTAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1984

    ZiraatÇukurova Üniversitesi

    Toprak Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. AYTEKİN BERKMAN

  5. Keban Baraj Gölünde seviye değişikliği ve antropojen etkileri

    Level change and anthropogenic effects in Keban Dam Lake

    MİNE GÜZEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    CoğrafyaFırat Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİL GÜNEK