İstanbul Beşiktaş ilçesi'nde bulunan Osmanlı Dönemi mezarlarında madeni korkuluk ve kafesler
Metal railing and lattices pertaining to Ottoman Period graves in the county of Beşiktaş in İstanbul
- Tez No: 377666
- Danışmanlar: PROF. DR. REMZİ DURAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Madeni Korkuluk, Madeni Kafes, Mezar, Dövme Demir, Dökme Demir, Osmanlı Mezarlığı, Beşiktaş, Şeyh Yahya Efendi, Maçka Mezarlık, Metal railing, metal lattices, grave, wrought iron, pig iron, Ottoman Graveyard, Beşiktaş, Şeyh Yahya Efendi, Maçka Graveyard
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 187
Özet
Kadim bir millet olan Türkler, geleneklerine, inançlarına ve kültürlerine sıkı sıkıya bağlıdırlar. Bu bağlılığın en açık şekilde müşahede edileceği yer Türklere ait mezarlardır. Gerek Orta Asya kurgan ve balballarında gerekse türbelerde geleneklerin, inançların tesiri açık şekilde görülmektedir. Bir mezarın çevresinde oluşturulan madeni korkuluk ve kafesler basit işlevlerinin altında bazen derin manalar barındırmaktadır. Bunların en başında ölü için oluşturulan mekân kavramı gelmektedir. Madeni korkuluk ve kafeslerde görülen uygulamaların temeli ve kurgusu muhtemelen Orta Asya'daki Türk çadırlarına dayanmaktadır. Bilhassa madeni kafeslerde gözlemlediğimiz kuruluşların benzerleri Kırgızistan, Kazakistan ve Türkmenistan'da görülmektedir. Ancak buradaki örneklerin Osmanlı'daki madeni korkuluk ve kafeslerden ayrıldığı birkaç husus da mevcuttur. Bunların başında Osmanlı mezarlarındaki madeni korkuluk ve kafeslerinde görülen işçilik ve malzeme niteliği gelmektedir. Bu kaliteyi ortaya çıkaran XIX. yüzyılın teknik imkânları ve Osmanlı tebaasındaki usta demirciler ve dökmecilerdir. Dönemin madeni korkuluk, kafes ya da şebeke işlerinde Osmanlı Türklerinin yanı sıra Ermeni ve Rum ustaların isimleri, atölyeleri de karşımıza çıkmaktadır. Bunun yanında Süleymaniye'deki Dökmeciler Çarşısı ile Demirciler Çarşısı, Taşkızak Tersanesi, Yıldız Sarayı Dökümhanesi de önemli madeni eserlerin yapıldığı yerler arasındadır. Hem teknik imkânların gelişme gösterdiği hem de imar faaliyetlerinde görülen değişim süreci içerisinde var olan madeni mezar korkuluk ve kafesleri, bir yandan Osmanlı'nın endüstriyel üretimine ışık tutarken diğer yandan geleneksel Türk mezar tipolojisinin farklı bir açıdan gelişimini gözler önüne sermektedir. Aynı zamanda yine Osmanlı süsleme sanatındaki Batılılaşma izlerini de üzerinde barındıran madeni mezar korkuluk ve kafesleri, dönemin estetik algısını ortaya koymaktadır. Basit bir işleve sahip olan madeni mezar korkuluk ve kafesleri, bahsedilen hususların göz önünde bulundurulmasıyla sanat tarihi açısından öneme kavuşmaktadır.
Özet (Çeviri)
SUMMARY The Turks an old nation are adhere to their traditions, beliefs and cultures strictly. Turks' graveyards the places will be observed this adhesion clearly. It is seen that the effect of these customs and beliefs at Middle Asia cairn and Balbals (Turkish tombstone at middle Asia) clearly. We can see that a tomb tradition was shaped comelily from XIX. century in Ottoman. Metal railings and lattices around a grave have deep expressions beside of their simple functions. The most important of this expressions is a place for dead people. The installation and the place with railings and lattices based on Middle Asia Turkish Tent. Especially similar of installation in these metal lattices are seen Kyrgyzstan, Kazakhstan and Turkmenistan also. But these samples have some differences from metal railings and lattices in Ottoman. The first of these differences workship and qualification of material in Ottoman graves. The thing that show up this quality is technical possibilities of XIX. Century and non-muslim ironmasters and metal workers among Ottoman citizens. The work of railings and lattices are called with the name of Armenian and Greek people at that period. Dökmeciler (Foundry) and Demirciler bazaars in Süleymaniye, Taşkızak Shipyard, Yıldız Palace Foundry are between the important places that were made metal materials. Grave railings and lattices in the period of change in both development of technical facilities and reconstruction activities on one hand they shed light on industrial production of Ottoman Emperor on the other hand they reveal evolvement of Turkish grave typology. At the same time grave railings and lattices bear the trace of westernization in the Art of Ottoman Ornament and reveal the sense of aesthetics of that period. As stated above although metal grave railings and lattices have simple functions, they are so important in terms of art history.
Benzer Tezler
- Şişli ilçesinin kuruluşu ve tarihsel süreçte gelişimi (1800-1950)
Establishment of Şişli district and its historical development (1800-1950)
GAMZE KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sanat Tarihiİstanbul Medeniyet ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖZER
- 18. yüzyıl İstanbul Boğaziçi kıyı camileri ve koruma sorunları
18th century Istanbul Bosphorus coastal mosques and protection problems
RUKİYE BOSTAN GÜNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BANU ÇELEBİOĞLU
- Büyük Mecidiye Camisi Hünkar Kasrı restorasyon ve konservasyon projesi
The restoration and conservation projects of Sultan Kiosk of Büyük Mecidiye Mosque
NEVRİYE ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ERSEN
- Tarihi çevrelerin yeniden değerlendirilmesine araç olarak kentsel tasarım; Beşiktaş Akaretler Sıraevleri örneği
Urban design as an instrument of re-evaluation at historical environments; Besiktas Akaretler Rowhouses
KAĞAN SÜRMEGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehircilik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. PELİN GÖKGÜR
- Oyunlaştırmanın 5. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersi öğrenme başarıları üzerindeki etkisinin oyunlaştırılmış testlerle sınanması
Testing the effect of gamificaton on the success of year 5th grade students's social science course learning
DERYA YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGÜR ERKUT ŞAHİN