Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin kalkınma göstergeleri ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Bir panel veri analizi (1995-2010)
The relationships between developmental indicators of the less developed and developing counties and economic growth: A panel data analysis (1995-2010)
- Tez No: 377769
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEYNEP KARAÇOR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Kalkınma, Kalkınma Kuramları, Ekonomik Büyüme, Panel Eşbütünleşme Analizi, Panel Nedensellik Analizi, Development, Developmental Theories, Economic Growth, Panel, Panel Co-Integration Analysis, Causality Analysis
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 207
Özet
Kalkınma; çok yönlü çaba gerektiren uzun dönemli ve merkezinde insanın yer aldığı bir süreç olarak ifade edilmektedir. Dünya ülkelerinin mevcut yapısı göz önüne alınarak, uluslar arası kuruluşlar tarafından ülkeler, az gelişmiş, gelişmekte olan ve gelişmiş ülkeler şeklinde tanımlanmaktadır. Tanımlamalar sonucunda ortaya çıkan farklılıklar doğrultusunda temel amaç, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için kalkınma, gelişmiş ülkeler için ise kalkınmanın sürdürülebilir kılınmasıdır. Bu nedenle ülkelerin ekonomik, sosyal ve kültürel açıdan var olan eşitsiz gelişmişliklerinin incelenmesi gerekmektedir. Bu çalışmada kalkınma kavramı, kalkınma kavramına yönelik modeller, ekonomik büyüme, azgelişmiş, gelişmekte olan ve gelişmiş ülke özellikleri, düşük ve orta gelirli ülkelerin kalkınma değişkenleriyle ekonomik büyüme arasındaki ilişki panel eşbütünleşme testleri ile ortaya konulmuştur. Panel nedensellik analizi uygulanmış elde edilen sonuçlar yorumlanmıştır. Çalışmada panel eşbütünleşme analiz sonuçlarına göre düşük gelirli ülkelerin, ithalat, ihracat, sanayi sektörü katma değeri, enflasyon oranı sağlık harcamaları ile telefon hattının ekonomik büyümeyi pozitif etkilediği, tarım sektörü katma değeri, sabit sermaye tüketimi, doğurganlık oranının ekonomik büyümeyi negatif etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Orta gelirli ülkelerde değişkenlerden, tarım sektörü katma değeri, enflasyon oranı, sabit sermaye tüketiminin, doğurganlık oranının ekonomik büyümeyi negatif etkilediği, ihracat, ithalat, tüketim harcaması, sanayi sektörü katma değeri, sağlık harcamaları ve telefon hattı değişkeninin ekonomik büyümeyi pozitif etkilediği belirlenmiştir. Panel nedensellik analizi sonuçları düşük gelirli ülkeler açısından değerlendirildiğinde sabit sermaye tüketimi, ithalat, sanayi sektörü katma değeri, doğurganlık oranı ve telefon hattı ile ekonomik büyüme arasında arasında tek yönlü nedensellik ilişkisi, tarım sektörü katma değeri ile ekonomik büyüme arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Orta gelirli ülkeler için yapılan nedensellik analizi sonuçlarına göre; ekonomik büyüme ile tarım sektörü katma değeri, sabit sermaye tüketimi, nihai tüketim harcaması, eğitim harcaması, sağlık harcaması, telefon hatları, karbondioksit emisyonu arasında tek yönlü nedensellik ilişkisi, enflasyon oranı ve Doğurganlık oranı arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Development is expressed as a long termed process requiring the versatile effort, and in the center of which the human being takes place. Considering the existing structures of world countries, countries are defined by the international institutes as the developed, developing, and less developed. In the direction of distinctions emerging as a result of definitions, the main aim is development for the less developed and developing countries, while for the developed countries, development is made sustainable. Therefore, it is necessary to examine the inequality developedness degrees of countries that are existent from the economic, social, and cultural point of view. In this study, the concept of development, models toward the concept of development, economic growth, characteristics of the less developing, developing, and developed countries, developmental variables of low and middle income countries, and relationship between economic growth and developmental variables were introduced via panel co-integration tests. Panel causality analysis was applied, and the results obtained were interpreted. According to the results of panel-co-integration analysis, it was concluded that the import, export, added value of industrial sector, inflation rate, health expenditures, and phone line of low income countries positively affected the growth, and that added value of agricultural sector, inflation rate, consumption of fixed asset, and fertility rate negatively affected it. In medium income countries, it was identified that among the variables, the added value of agricultural sector, inflation rate, and consumption of fixed asset, and fertility rate negatively affected the economic growth, and that the variables of import, export, consumption expenditure added value of industry sector, health expenditures, and phone line positively affected it. When the results of panel causality analysis are evaluated in terms of low income countries, it was concluded that between consumption of fixed asset, added value of import industrial sector, fertility, and phone line and economic growth, there was one directional causality relationship; between added value of agricultural sector and economic growth, that there was a double directional relationship. According to the results of middle income analysis, carried out for the medium income counties, it was concluded that between economic growth and the added value of agricultural sector, consumption of fixed asset, final consumption expenditure, phone lines, and carbon dioxide emission, there was one directional relationship, while between inflation rate and fertility, there was a double directional relationship
Benzer Tezler
- Türkiye'de dış borçların ekonomik büyümeye etkisi: 1970-2017
Economic growth effect of external debt in Turkey: 1970-2017
GÜRHAN UYAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
EkonomiBalıkesir Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA CEM KIRANKABEŞ
- Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının istihdam üzerine etkisi: 1970-2005 Türkiye üzerine bir uygulama
Foreign direct investments effects on employment. 1970-2005 an application on the Turkey
ÖMER GÖK
- Gelişmekte olan ülkelerin dış borç sorunu ve Türkiye'nin dış borçları
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA KARAGÖZ
- Turizm gelirleri ile makroekonomik göstergeler arasındaki nedensellik ilişkisi: Türkiye-Brics ülkeleri örneği
The casuality relationship between tourism receipts and macroeconomic indicators: The example of Turkey - Brics countries
CANER MERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
EkonomiMarmara Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL YILMAZ TÜRKMEN
- Gelişmekte olan ülkelerde kadın eğitimi ile büyüme ve kalkınma arasındaki ilişki
The relationship between women's education development and growth in developing countries
ASLI ÖZPOLAT