Doğu Karadeniz bölgesinde geçmişten günümüze vernaküler mimari
Vernacular architecture in Eastern Black Sea region from past to present
- Tez No: 378382
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FERİDE ÖNAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Vernaküler Mimari, Yöresel Malzeme, Fiziksel Çevre Etkenleri, Sosyo-ekonomik ve sosyo-psikolojik çevre etkenleri, Doğu Karadeniz Bölgesi, Vernacular Architecture, Local building materials, Physical environmental factors, socio-economical factors and socio- psychological factors, Eastern Black Sea Region
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
Tarih boyunca toplumların 'üstün özellik taşımayan' bireyleri tarafından ortaya koyulmuş olan“Vernaküler Mimari”nin tarihsel gelişimi ve Anadolu coğrafyasında Doğu Karadeniz Bölgesinin vernaküler birikimi ve günümüzdeki durumu incelenmiştir. Mmarlığın başlangıcı sayılan barınma duygusu ve insanın, doğanın olumsuz şartlarına karşı koyma hissi isanı önce geçici korunaklar bulmaya daha sonra ise kalıcı mekânlar oluşturmaya yöneltmiştir. Dolayısıyla mimarlığın temelinde konutun yattığını söylemek yanlış olmamaktadır. Vernaküler Mimari incelenirken; bu kavramın dünyada ilk ortaya çıkışı ve etkileri irdelenmiş, insanoğlunun, tarih boyunca, arada mesafeler de olsa benzer coğrafi koşullarda benzer mimari sonuçlara ulaştığı gösterilmiştir. İnsanoğlunun kalıcı konutları ilk ortaya koyduğu coğrafya olan Anadolu coğrafyasındaki vernaküler yapı kültürü bu noktada önem taşımaktadır. Bu nedenle daha sonra Türkiye'deki durum üzerinde incelemeler ve örneklendirmeler yapılmıştır. Çalışma kapsamında, Anadolu coğrafyası içinde, gerek doğal koşulları ve konumuyla ortaya çıkan ahşap varlığının, gerek tarih boyunca çok farklı kültürlerin hayat şekillerinin biçimlendirdiği yapı kültürünün son derece özgün örnekler verdiği Doğu Karadeniz Bölgesindeki Vernaküler Mimari ürünleri incelenmiştir. Ayrıca günümüzde dahi örnekler göstermektedir ki; bölge insanı çok uzun süreler boyunca doğayla beraber yaşamayı öğrenmiş ve pratik çözümler ortaya koyarak belli bir yapı kültürüne ulaşmışlardır. Literatürden elde edilen bilgilerle, Vernaküler Mimari iki dönem altında; sanayileşme ve modernleşme öncesi döneme kadar olan vernaküler birikim 'geçmişten günümüze' ve sonraki dönemde ortaya çıkan durum 'günümüz' olarak incelenmiştir. Bölgede yapılan kazılardan elde edilen bilgiler sayesinde yaklaşık dört bin yıllık bir ahşap-taş birlikteliğinden oluşan yapı kültürünün sanayileşme sürecine kadar olan dönemi 'geçmişten günümüze' başlığı altında incelenmiştir. Bu dönemde ortaya çıkan yapıların malzemelerini doğal çevre, tipolojilerini ise bölgede yaşayan toplumların yaşam biçimlerinin oluşturduğu gözlemlenmiştir. Sanayileşmeyle başlayan nüfus artışı, göçler, ve bölgeye giren makine üretimi yapı malzemeleriyle ortaya koyulan, bölge doğal şartlarına uyumsuz olan niteliksiz yapılar ise 'günümüz' vernaküler yapıları başlığı altında incelenmiştir. Günümüzde 'doğayla beraber yaşa' ilkesinin değişerek, 'doğaya karşı mücadele et' şekline dönüştüğü görülmektedir.
Özet (Çeviri)
The development of 'Vernacular Architecture', which has been produced by 'non-superior members of the communities', and vernacular repertoire and present state of Eastern Black Sea Reigon which is specialized region in Anatolia are studied. Just before mentioning Vernacular Architecture; the sense of housing, which is considered as the initial point of architecture, and the emotion of counteraction to the negative condition of the nature are analysed. That struggle the mankind displayed, firstly leaded human to find temporary shelters, then directed to set up permanent dwellings. Thus, it is reasonable to say that the house is first step to architecture. Vernacular Architecture had beed ignored by Western world for many years. Vernacular Architecture is examined in terms of emerging of the notions and the historical bacground of the conceptual situation. Mankind had achieved the similar solutions for similar geographical conditions, even if the distances between the communities were great in range. Anatolian geography, at that point, carries considerable importance because of being the first region where the manking established the earliest dwellings. Therefore, the history of 'Vernacular Architecture' and its recent status in Turkey is examined. Vernacular Architecture of Eastern Black Sea Region which brought out unique examples, and is shaped by both its wooden wealth as a result of natural and geographic conditions and the living forms of the communities which has lived through ancient times is observed. Furthermore, we have recent examples which shows that people of the region had learned to live with the nature in peace and reached certain level of building culture. By the data obtained from literature, Vernacular Architecture is observed under two periodical time; first is from old time to industrialization age as 'from past to present', second is after industrialization as 'present'. The information obtained from the excavations in the area shows nearly four thousand years of building culture based on the combination of wood and stone. This period is observed as 'from past to present'. The building materials of that period is defined by the natural environment and the typology of the buildings of that period is defined by the way of living of the communities that occupied the region. Eventually, industrialization triggered migrations, population growth and arising of the fabricated materials in the region. As a result of these, degenerated, unqualified buildings which are inappropriate for natural conditions of the region has emerged. This period is studied as 'present'. 'Live in peace with the nature' the historical principle of the region has transformed to 'fight against the nature' today.
Benzer Tezler
- Doğu Karadeniz Bölgesinde çömlekçilik
Pottery in the Eastern Black Sea Region
SAMET BEDER
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2024
El SanatlarıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. NURŞEN ÖZKUL FINDIK
- Orta ve Doğu Karadeniz bölgesinde heyelanlar için sınır yağış miktarı değerlerinin belirlenmesi
Determination values of the limit amount of precipitation for landslides in Central and Eastern Black Sea region
YAKUP ABDİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
İnşaat MühendisliğiOndokuz Mayıs Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FAHRİ BİRİNCİ
- Gümüşhane – Trabzon hattı boyunca yerkabuğu hareketlerinin GNSS verileri ile izlenmesi
Determining the current tectonic movements during the line Gumushane-Trabzon with GNSS datas
FIRAT ALTINTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Jeodezi ve FotogrametriGümüşhane ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TEMEL BAYRAK
- Türkiye'de iller bazında ulaşım faaliyetlerinin gelişim durumunun kümeleme analizi ile belirlenmesi
Determination of development status of transportation facilities in Turkey on the basis of cities by using clustering analysis
ERKAN ALTIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
EkonometriManisa Celal Bayar ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYNUR İNCEKIRIK
- Doğu Karadeniz havzası akımlarının incelenmesi
Analysis of Eastern Black Sea basin flow
UĞUR ALTINIŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİHRAT ÖNÖZ