Geri Dön

Doğu Karadeniz Bölgesinde çömlekçilik

Pottery in the Eastern Black Sea Region

  1. Tez No: 908066
  2. Yazar: SAMET BEDER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NURŞEN ÖZKUL FINDIK
  4. Tez Türü: Sanatta Yeterlik
  5. Konular: El Sanatları, Güzel Sanatlar, Crafts, Fine Arts
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 195

Özet

Toprak hem yapı malzemesi hem günlük kullanım için tuğla ve kap kacak yapımında kullanılan insanlık tarihinin en eski hammaddelerinden birisidir. Anadolu'da da hemen her bölgede kendine yer eden çömlekçilik yakın geçmişe kadar günümüzde kap kacak ihtiyacını karşılayan bir üretim kolu olmuştur. Çömleğin işlenme teknikleri de neredeyse hiç değişikliğe uğramadan geçmişten günümüze kadar benzer tekniklerle ulaşmayı başarmıştır. Günümüzde bu ilkel üretim faaliyetlerinin örneklerine Doğu Karadeniz bölgesinde de rastlamak mümkündür. Bölgedeki çömlekçilik faaliyetlerinin bilinirliği oldukça düşük olmasına karşın var olan atölyeler ve nitelikleri incelendiğinde bölgede yakın geçmişe kadar çömlekçiliğin oldukça yaygın biçimde uygulandığı anlaşılmaktadır. Araştırma kapsamında Ordu-Ünye, Tokat, Gümüşhane-Dölek, Bayburt, Trabzon, Rize, Artvin-Borçka merkezlerinde üretim yapmış atölyeler incelenmiştir. İncelenen merkezlerde tornada üretim ve sucuk tekniğinde üretim olmak üzere iki farklı üretim türüne rastlanılmıştır. Atölyelerde üretilen çömleklerin yaklaşık 15 gün birbirine benzer şekilde kurumaya bırakıldığı görülmüştür. Araştırma kapsamında yalnızca Trabzon ve Tokat atölyelerinde sırlama yapıldığı görülmüştür. Bölgedeki çömlek fırınları da incelenmiş ve çalışma şemaları illüstrasyonlarla desteklenerek gösterilmiştir. Fırınlarda yuvarlak, dikdörtgen ve kare planlı farklı örneklere rastlanılmıştır. Araştırma genelinde fırınlar yere inşa edilmişken Tokat'ta incelenen fırının diğer örneklerden farklı olarak yer altına inşa edildiği görülmüştür. Bölgede incelenen merkezlerdeki bu çeşitlilikten anlaşılmaktadır ki burada süregelen çömlekçilik faaliyetleri günümüzde çömlekçiliği ile bilinen ve ünlenmiş bölgelerdekinden farksızdır. Yalnızca çömlekçilik ile bilinirliği az olan bölgede tanıtımın eksikliği dikkat çekmektedir. Günlük kap kacak kullanımı için oldukça az arz gören bu çömlekler turistik alanda çok daha fazla ilgi görmekte ve bölgenin gelişimine destek sağlayabilmektedir. Bu araştırma Doğu Karadeniz çömlekçiliğinin tanıtılması ve bilinirliğinin artması bakımından önem arz etmektedir.

Özet (Çeviri)

Soil is one of humanity's oldest raw materials, used both as a construction material and for making bricks, pottery, and utensils. In Anatolia, pottery has long been a prominent craft in nearly every region, serving the need for household items until recent times. The techniques used in pottery have reached the present day with almost no alteration, preserving ancient methods. Today, examples of these traditional production practices can still be found in the Eastern Black Sea region. Although pottery-making in this area is not widely recognized, examining existing workshops and their characteristics reveals that pottery was commonly practiced until the near past. This study focuses on workshops in Ordu-Ünye, Tokat, Gümüşhane-Dölek, Bayburt, Trabzon, Rize, and Artvin-Borçka, which produced pottery using two distinct methods: wheel production and a technique known as“sucuk.”In these workshops, the pottery pieces were generally left to dry for around 15 days in a similar fashion. Only the workshops in Trabzon and Tokat were observed to perform glazing. Additionally, the region's pottery kilns were examined, with illustrations supporting their work structures. These kilns displayed various plans, including round, rectangular, and square designs. While most kilns in the study were built above ground, the kiln in Tokat differed by being constructed underground. The diversity observed in the study's locations suggests that the pottery practices in this area are similar to those in regions traditionally known for pottery. However, this region's lack of promotion limits its recognition for pottery-making. Although there is low demand for daily-use pottery items, these pieces attract significant interest in the tourism sector and could contribute to the area's development. This study is crucial for increasing the recognition and promotion of pottery in the Eastern Black Sea region.

Benzer Tezler

  1. Doğu Karadeniz bölgesinde yetişen önemli bazı ağaç odunlarının çivi ve vida tutma dirençleri

    Nail and wood screw with drawal resistance of some important tree species growing Eastern Black Sea region

    MEHMET HAKAN AKYILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Orman Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ABDULKADİR MALKOÇOĞLU

  2. Doğu Karadeniz bölgesinde kış üretimi

    The Winter harwesting in black sea region

    BİLAL DİNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. H. HULUSİ ACAR

  3. Doğu Karadeniz bölgesinde tesis edilen sakallı kızılağaç (Alnus glutinosa (L.) geartn. subsp. barbata. (C. A. Mey.) yalt) aralık mesafe denemelerinin 13 yıllık sonuçlarının değerlendirilmesi

    The Spacing trial of alder (alnur) has been estalished with 1+0 aged alder seedlings in the 4 different esperimental areas by eastern Black-Sea forestry research institue

    ŞENEL HASANÇEBİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEKİ YAHYAOĞLU

  4. Doğu Karadeniz bölgesinde katı atık özellikleri, katı atıkların deniz suyunda biokimyasal oksidasyonuna metal zehirliliğinin etkileri

    Solid waste characteristics effects in the eastern black sea region and effects of inorganic metal toxicity on biochemical oxidation in sea water

    SUZAN ÖZBAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    İnşaat MühendisliğiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET BERKÜN

  5. Doğu Karadeniz bölgesinde çay tarımının yapısı, başlıca ürünlerle mukayesesi ve dış ticareti

    Structure of tea harvest comparasion of basic agricultural products and foreign trade in the east region of Black sea

    KÖKSAL KASAPOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    EkonomiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KENAN ÇELİK