Sandıras Dağı'nda (Muğla) fiziki coğrafya ve dendroklimatoloji araştırmaları
Physical geography and dendroclimatological research on Sandiras Mountain (Muğla, Turkey)
- Tez No: 378562
- Danışmanlar: PROF. DR. ECMEL ERLAT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fiziki Coğrafya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 369
Özet
“Sandıras Dağı'nda (Muğla) Fiziki Coğrafya ve Dendroklimatoloji Araştırmaları”başlıklı bu çalışma iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Sandıras Dağı'nın fiziki coğrafya özellikleri incelenmiştir. İkinci bölümde ise Sandıras Dağı'ndaki yaşlı karaçam ağaçlarından alınan örnekler (artım kalemleri) üzerinde dendrokronolojik ve dendroklimatolojik araştırmalar yapılmıştır. Sandıras Dağı (2295 m), Güneybatı Anadolu'da, güneybatı-kuzeydoğu yönünde uzanan Gölgeli Dağları'nın güneybatısında yer almaktadır. Sandıras Dağı, yapısal bakımdan peridotitlerin Mesozoik yaşlı diğer kayaçlar üzerine bindiği Likya naplarının batı bölümünü oluşturur. Likya naplarına ait birimler, Tetis jeosenklinali içinde Mesozoik boyunca farklı ortamlara birikmiş sedimanlardan oluşmaktadır. Sandıras Dağı muhtemelen Oligosen'de karalaşmış ve dış süreçlerle şekillenmeye başlamıştır. Dağın bugünkü morfolojik görünümü ise, neotektonik dönemde meydana gelmiştir. Neotektonik dönemde meydana gelen yükselme ve alçalmalar sonucu, temel morfolojik birimler ortaya çıkmıştır. Bu temel morfolojik birimler flüvyal etken ve süreçlerle şekillenmiştir. Sandıras Dağı'nın 1900 m'nin üzerinde kalan yüksek kesimlerinin şekillenmesinde, Son Buzul Çağı'nda (Würm; MIS-2) meydana gelen buzullar da etkili olmuştur. Sandıras Dağı'nın önemli bir özelliği, bu alandaki karaçam ormanı içinde anıt meşcereler ve bireysel olarak çok sayıda anıt nitelikteki karaçama rastlanmasıdır. Araştırmanın ikinci bölümünde bu karaçam ağaçlarından alınan örnekler üzerinde dendrokronolojik ve dendroklimatolojik incelemeler yapılmıştır. Bunun sonucunda, dağın kuzey ve güney yamaçlarından, karaçam ormanı alt ve üst sınırlarından olmak üzere dört yeni karaçam (Pinus nigra) yöre kronolojisi oluşturulmuştur. Elde edilen kronolojilerin uzunluğu; 241, 299, 584 ve 820 yıldır. Bu kronolojilerden ikisinin iklim değişkenliğine olan duyarlılığı oldukça yüksektir. Sıcaklık ve yağış gibi iklim unsurlarının karaçamın yıllık halka gelişimi üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla dört yöre için tepki fonksiyonu analizi yapılmıştır. Böylece, sıcaklık ve yağış koşullarında zaman içinde meydana gelen değişimler ve bu değişimlerin karaçamın gelişimi üzerindeki etkisi belirlenmiştir. Ayrıca, bakı ve yükseltiye bağlı olarak iklim unsurlarında meydana gelen farklılıklar ve bu farklılıkların karaçamın çap artımına olan etkileri ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
This study entitled“Physical Geography and Dendroclimatological Research on Sandıras Mountain (Muğla, Turkey)”consists of two main parts. In the first section, the physical geography features of Sandıras Mountain are examined. In the second section, dendrochronological and dendroclimatological researches are conducted on the samples (increment cores) taken from old black pine (Pinus nigra) trees of Sandıras Mountain. Sandıras Mountain (2295 m above mean sea level) is located in the southwestern part of the Gölgeli Mountains, which lie in the southwest-northeast direction in Southwestern Anatolia. Sandıras Mountain structurally create the western part of Lycian nappes that include peridotites overlapping with other Mesozoic rocks. Units that belong to Lycian nappes are generated from sediments accumulated in different environments during the Mesozoic in Tethys geosyncline. Sandıras Mountain was uplifted probably in the Oligocene as a land and started to be shaped by the external processes. The current morphological appearance of the mountain has occurred in the neotectonic period. As the result of the ascents and descents occurred in the neotectonic period, basic morphologic components have appeared. These basic morphologic components have been shaped by the fluvial factors and processes. In the shaping of higher parts above 1900 m, glaciers that occurred in the Last Glacial Period (Würm; MIS-2) have been effective. An important feature of Sandıras Mountain is the fact that monumental stands and many monumental divergent black pines are found in the black pine forest of this area. In the second section of this study dendrochronological and dendroclimatological researches are conducted on the samples taken from these black pine trees. As a result, four new black pine (Pinus nigra) region chronologies, which include the northern and southern slopes of the mountain and upper and lower borders of black pine forest, has been created. The lengths of obtained chronologies are 241, 299, 548 and 820 years. Two of these chronologies have quite high sensitivity to climate variability. Response function analysis for four different region is conducted to determine the effect of climatic factors such as temperature and precipitation on annual ring development of black pine. Thus, changes occurred in time in the temperature and precipitation conditions and the effect of these changes on the development of black pine are determined. Besides, the differences in the climatic changes depending on the exposure and altitude and the effects of these differences on radial growth of black pine are expressed.
Benzer Tezler
- Batı Toroslar'daki kuvaterner buzullaşmalarının gelişimi ve seyri üzerinde yerel topoğrafya ile iklim özelliklerinin rolü
The role of local topography and climate characteristics for the development and evolution of quaternary glaciations in the Western Taurus mountains
FERHAT KESERCİ
- Paleoclimatology and glacial geochronology of the Western Taurus (Sw Türkiye) using comparative, relative and numerical methods
Karşılaştırmalı, göreceli ve sayısal yöntemler ışığında Batı Toroslar'ın (Güneybatı Türkiye) paleoklimatolojisi ve buzul jeokronolojisi
ONUR ALTINAY
Doktora
İngilizce
2024
Coğrafyaİstanbul Teknik ÜniversitesiKatı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKİF SARIKAYA
- Origanum hypericifolium'un deride ultraviyole radyasyonu hasarları üzerindeki sitolojik ve histokimyasal etkilerinin araştırılması
Investigation of cytological and histochemical effets of origanum hypericifolium on ultraviolet-induced skin damages
PINAR İLİ
- Sandras dağı (Muğla) serpantin substrat üzerinde yayılış gösteren bazı endemik bitkiler üzerine ekofizyolojik çalışmalar
Eco-physiologic studies on some endemic plants living on serpentine at Sandras mountain (Muğla)
YUSUF ALTIOĞLU
- Türkiye'nin batısında yetişen Ferulago türleri üzerinde farmasötik botanik araştırmalar
Pharmaceutical studies on the Ferulago species in western Turkey
EMİNE AKALIN URUŞAK
Doktora
Türkçe
1999
Botanikİstanbul ÜniversitesiFarmasötik Botanik Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NERİMAN ÖZHATAY