Bölgesel kalkınma ajansları: Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı örneği
Regional development agencies: The case of Eastern Mediterranean Development Agency
- Tez No: 380014
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERSİN KAYA SANDAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Ekonomi, Geography, Economics
- Anahtar Kelimeler: Yerel ve Bölgesel Kalkınma, Bölgesel Kalkınma Ajansları, Ekonomik Coğrafya, Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı, TR 63, Local and Regional Development, Regional DevelopmentAgencies, Economic Geography, The Case of Eastern Mediterranean Development Agency, TR 63
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
Günümüzde çok boyutlu bir kavram olarak kullanılan bölgesel kalkınma ekonomik ve sosyal boyutlarıyla bütünleşmiş bir süreçtir. Yeni bölgesel kalkınma konsepti içerisinde yer alan bölgesel kalkınma ajansları, bütün yerel aktörlerin kalkınma sürecindeki çabalarını ortak hedefler doğrultusunda koordine edecek kurumlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bölgesel kalkınma ajansları kaynakları ve süreci bakımından bir AB projesindir. Türkiye'de AB'ye üyelik süreciyle birlikte gündeme gelen bölgesel kalkınma ajansları, yerel ekonomik stratejilerin oluşturulmasında önemi gün geçtikçe artan bölgesel kalkınma araçlarından biri olmuştur. Bölgesel kalkınma ajansları Düzey 2 olarak tanımlanan 26 bölge esas alınarak 2006 yılında çıkarılan bir kanunla kurulmuştur. Bu ajanslardan biri de TR63 Bölgesi'nde (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) faaliyet göstermek üzere kurulmuş olan Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı'dır. Bu çalışmada öncelikle bölgesel kalkınma kavramsal olarak ele alınmış ve bölgesel kalkınmayı açıklayan teorilerden söz edilmiştir. Çalışmanın bir sonraki bölümünde bölgesel kalkınma anlayışında yaşanan paradigma değişimleri ile yeni bölgesel kalkınma anlayışına açıklık getirilmeye çalışılmıştır. Bölgesel kalkınma ajanslarının gündeme geldiği AB'ye uyum süreci ve bölgesel kalkınma ajansları sistemine geçiş sürecinin daha iyi anlaşılabilmesi adına öncelikle Türkiye'de planlı dönem öncesi ve planlı dönemdeki kalkınma politikalarına yer verilmiştir. Çalışmanın devamında bölgesel kalkınma ajanslarının tanımı, kurumsal yapısı, dayandığı teorik temelden yola çıkarak işleyişi ve ajanslar sisteminin Türkiye uygulamasına yer verilmiştir. Çalışmanın son bölümünü oluşturan saha araştırması için seçilen uygulama alanı Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı'nın (DOĞAKA) faaliyet gösterdiği TR63 Düzey II Bölgesidir. Araştırmanın evreni, DOĞAKA tarafından 2010-2012 yılları arasında mali destek programlarından yararlanmış 144 firmadan oluşmaktadır. Bu araştırmada olasılıklı olmayan örnekleme türlerinden“basit rastgele örnekleme”metodu kullanılmıştır. 144 firma araştırmanın evrenini oluştururken, araştırmanın uygulanma sürecinde her firmadan olumlu yanıt alınamadığı için örneklem oranında değişimler olmuştur. Araştırma kapsamında 120 firmaya ulaşılmış ancak 84 firmaya anket uygulaması yapılmıştır. Saha araştırmasından elde edilen veriler ankette yer alan her bir soruya verilen cevapların“frekans dağılımları”aracılığıyla değerlendirilmiştir. Anket cevaplarına ilişkin veriler SPSS 21 Programı aracılığıyla analiz edilmiş ve bu programda oluşturulan frekans tabloları Excel ortamına aktarılarak grafiklere dönüştürülmüştür. Bölgede verilen proje desteklerinin il ve ilçe bazında dağılış haritaları ArcGIS-10 programı aracılığıyla üretilmiştir. Yapılan analizlerin sonuçlarının, ajans yetkilileriyle yapılan mülakatlardan elde edilen verilerin, ajansın kurumsal dokümanlarının ve konuya ilişkin bilimsel yayınların incelenip değerlendirilmesi ile çalışma tamamlanmıştır. Saha araştırması sonucu elde edilen bulgulara göre bölgede mali destek programlarından yararlanan firmaların ciro, istihdam edilen kişi sayısı, ihracat oranı, pazar payı oranı, yeni pazarlara açılma oranı, Ar-Ge ve inovasyon kapasitesi gibi firma büyümesine yönelik göstergelerinde farklı artışlar yaşandığı tespit edilmiştir. Söz konusu firmaların aldıkları destekle birlikte projelerinin amacına ulaşmış olduğu görülmektedir. Ayrıca firmalar tarafından ajans desteği finansal açıdan büyük ölçüde cazip bulduğu ve ajans desteği olmadan projelerini gerçekleştirmelerinin daha uzun zaman alacağı ya da imkansız olduğu ifade edilmiştir. Sonuç olarak, bu ampirik araştırmanın bulguları Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı tarafından verilen mali desteklerin bölgedeki KOBİ niteliğindeki firmaların gelişimine pozitif katkı sağladığını ve böylece yerel ve bölgesel kalkınma çabalarında olumlu etkisi olduğunu göstermektedir. Bu durum bölgesel kalkınma ajanslarının yerel ve bölgesel kalkınmada önemli ve gerekli bir araç olduğunu ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
Regional development concept, which is used as a multidimensional concept nowdays, is a integrated process with its society and economic dimensions. Regional development agencies that take place in new regional development concept, serve as administrative interface for all local actors to coordinate their efforts in pursuit of common goals. Regional development agencies are an EU project in terms of resources and processes. Regional development agencies came into question with accession process of EU in Turkey and by the time became more populer to create local economic strategies. Regional development agencies have been established in Turkey with a law enacted in 2006. One of these agencies is The Eastern Mediterranean Development Agency which establishted to serve in TR63 region. In this study, primarly regional development issue is investigated as conceptually and theoretically. The paradigm changes in regional development and new regional development approach took place in the next section of the study. To better understand the process of adaption to the EU and trasition to regional development agencies system, planned period and unplanned period of regional policy in Turkey is mentioned in the study. The conception, institutional structure and application of regional development agencies in Turkey took place ongoing section of the study. In this study, the primary datas are obtained by survey and interview techniques which are applied to institutions that benefited from the financial support programs. The second datas are obtained by the documents that relate to projects within agency and scientific publications. The universe of research consist of 144 instutitions which are supoorted by the agency between the years 2010-2012. In this study,“random sampling”of non-probability sampling types in research method is used. The sample of the study consisted of 84 instutitions. The data obtained from the field study be evaluated through responses to each question in the survey“frequency distribution”. The data obtained from survey application is analysed by SPSS 21 Programme and the maps on the study are produced by ArcMap 10 Programme. As empirical results, through the support of the agency, while increasing rates of opening of new markets, market share and export of the institutions that benefited from the financial support programmes, rate of employment in the institutions is also increasing. Additionally, agency supports contribute R & D and innovation activities of the institutions. The agency support has contributed positively to the development of small and medium size firms and regional development. This situation reveals that an important and necessary tool for local and regional development of regional development agencies.
Benzer Tezler
- The relationship between regional development agencies and civil society in Turkey: The example of Eastern Mediterranean development agency
Türkiye'de bölgesel kalkınma ajansları ile sivil toplum arasındaki ilişki: Doğu Akdeniz kalkınma ajansı örneği
MEHMET TURGUT YILMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Kamu YönetimiYıldırım Beyazıt ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM ÇAYLAK
- Küreselleşme sürecinde Türkiye' de bölgesel kalkınma politikası: Batı Akdeniz örneği
Regional development policies of globalization in Turkey: Example of Western Mediterranean
HİLAL BARBAROS
- Yerelde merkezileşme bağlamında kalkınma ajansları: Batı Akdeniz, Doğu Anadolu, Fırat ve Güney Marmara kalkınma ajansları örneği
Development agencies within the context of centralisation in local: The case of West Mediterranean, East Anatolia, Fırat and South Marmara development agencies
SALİH ZİYA KUTLU
Doktora
Türkçe
2018
Kamu YönetimiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA GÖRÜN
- Türkiye'de Avrupa Birliği ile bütünleşme sürecinde mekansal organizasyonun dönüşümü ve Edirne - Ankara aksı
The Transformation of spatial organization in Turkey through the integration process with the European Union and Edirne - Ankara
METE BAŞAR BAYPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiBölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN ERKUT
- Biyoçeşitliliğin korunmasında öncelikli alanların (sıcak-noktaların) belirlenmesi: Anadolu Diyagonali'nin Güneyi
Identification of priority areas (hotspots) for conservation of biodiversity: South of the Anatolian Diagonal
ENES KARADENİZ