Otomatik dikkatin değişim saptama performansı üzerindeki etkisinin yüz çekiciliği bağlamında incelenmesi
Effect of automatic attention on change detection performance in the context of facial attractiveness
- Tez No: 380079
- Danışmanlar: PROF. DR. BANU CANGÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Yüz çekiciliği, değişim saptama, otomatik dikkat, değişim körlüğü, algısal yük, uzamsal ipucu paradigması, yüz fotoğrafları seti, sürpriz tanıma görevi, Yüz çekiciliği, değişim saptama, otomatik dikkat, değişim körlüğü, algısal yük, uzamsal ipucu paradigması, yüz fotoğrafları seti, sürpriz tanıma görevi
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Deneysel Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 186
Özet
Bu çalışmanın temel amacı, yüz çekiciliği bağlamında ele alınan otomatik dikkat, algısal yük ve ipucu türünün değişim saptama performansı üzerindeki etkisini incelemektir. Öncelikle bir Yüz Fotoğrafları Seti oluşturulmuştur. Setin oluşturulması aşamasında 120'si kadın 66'sı erkek 186 gönüllü öğrencinin nötr ifadeli vesikalık fotoğrafları çekilmiştir. Sabit bir boyutta gri tonlamalı (siyah-beyaz) olarak düzenlenen tüm yüzlerin sağ ve sol ayna görüntüleri alınarak“sağ simetrik”ve“sol simetrik”versiyonları oluşturulmuştur. Tüm fotoğraflar 34 kadın ve 33 erkek öğrenci tarafından nötr olma durumu ve çekicilik düzeyi açısından 7'li Likert tipi ölçekle değerlendirilmiştir. Sonuçta her grupta 13'er adet olmak üzere çekici kadın, çekici erkek, orta düzey çekici kadın ve orta düzey çekici erkek bağlamında 52 fotoğraflık yüz fotoğrafları seti oluşturulmuştur. Ardından tüm yüzlerin ikincil cinsiyet özellikleri ölçülmüş ve çekici kadın yüzlerinin daha geniş gözlere, iris ve gözbebeğine, küçük buruna ve kısa çeneye; çekici erkek yüzlerinin ise daha geniş gözbebeği ve küçük buruna sahip olduğu görülmüştür. Deney 1'de modelin çekiciliği ve cinsiyeti ile gözlemcinin cinsiyetinin değişim saptama performansına etkisi incelenmiştir. 51 kadın 59 erkek olmak üzere toplam 110 gönüllü öğrenci ile yürütülen çalışmada bağımlı ölçümler, değişimi doğru saptama miktarı ve hızıdır. Analizlerde 4 (Çekicilik: Çekici Hedef/Orta Düzey Çekici Çeldiriciler, Çekici Hedef/Çekici Çeldiriciler, Orta Düzey Çekici Hedef/Çekici Çeldiriciler, Orta Düzey Çekici Hedef/Orta Düzey Çekici Çeldiriciler) * 2 (Modelin Cinsiyeti: Kadın, Erkek) * 2 (Gözlemcinin Cinsiyeti: Kadın, Erkek) faktörlü karma ANOVA kullanılmıştır. Ayrıca değişim saptama görevi sonrası sürpriz tanıma görevi uygulanmıştır. Verilerin analizinde bağımlı gruplar için t test kullanılmıştır. Deney 2'de, modelin çekiciliği, algısal yük ve ipucu türünün değişimi saptama performansına etkisi incelenmiştir. 31 gönüllü erkek öğrencinin katıldığı çalışmada bağımlı ölçümler, değişimi doğru saptama miktarı ve hızıdır. Analizlerde 2 (Çekicilik: Çekici Hedef/Orta Düzey Çekici Çeldiriciler, Orta Düzey Çekici Hedef/Orta Düzey Çekici Çeldiriciler) * 2 (Algısal Yük: Düşük, Yüksek) * 2 (İpucu: Geçerli, Geçersiz) faktörlü tekrar ölçümlü ANOVA kullanılmıştır. Ayrıca değişim saptama görevi sonrası sürpriz tanıma görevi uygulanmıştır. Verilerin analizinde bağımlı gruplar için t test kullanılmıştır. Çalışma sonucunda, sadece hedefin çekici olduğu koşulda (Çekici Hedef/Orta Düzey Çekici Çeldiriciler) değişimin daha doğru ve daha hızlı saptandığı görülmektedir. En az ve yavaş saptama performans ise sadece çeldiricilerin çekici olduğu koşuldadır (Orta Düzey Çekici Hedef/Çekici Çeldiriciler). Geçerli ipucu koşulunda, geçersiz ipucuna kıyasla, değişim daha doğru ve hızlı saptanırken; düşük algısal yük koşulundaki değişim saptama performansı yüksek algısal yük koşulundakinden daha hızlıdır. Genel olarak en hızlı performans sadece hedefin çekici olduğu, yüksek algısal yük koşulunda geçerli ipucu verildiğinde görülmektedir. Ayrıca model erkek olduğunda değişimi saptama performansı daha hızlıdır. Sürpriz tanıma görevinde, çekici yüzler, orta düzey çekici olanlardan daha fazla hatırlanmıştır. Yapılan bu çalışmada, değişim saptama görevinde çekici yüzlerin dikkati otomatik olarak kendine çektiği ve kendinde tuttuğu; uyarıcı olarak yüzlerin kullanılabileceği ve algısal yükün değişim saptama görevi açısından önemli bir değişken olduğu ve çekici yüzlerin bellek performansını arttırdığı gösterilmiştir.
Özet (Çeviri)
The main aim of this study is to investigate the effects of automatic attention in the context of facial attractiveness, perceptional load and cue type on the change detection performance. Firstly, a photo set has been created. 186 volunteer students (120 female, 66 male) were photographed with neutral expression. All faces were edited in a fixed size and grayscale, and“left symmetrical”and“right symmetrical”face versions were created by taking mirror images. All faces including the original faces were rated by 34 female and 33 male students in terms of being neutral and levels of attractiveness on a seven-point Liker scale. Eventually, Face Photos Set which consists of 52 photographs (13 images for each group) have been created. Then, secondary sexual characteristics of all faces were measured and; these measurements showed that attractive women have larger eyes, iris, pupil, smaller nose and chin; attractive men have larger pupil and smaller nose. Effects of attractiveness and gender of model and gender of participants on the change detection performance were investigated in the Experiment 1. In this experiment, dependent variables are speed and accuracy of change in detection. The study conducted with 110 volunteer students (51 female, 59 male). Analysis was carried out with 4 (Attractiveness: Attractive Target/Average Distractors, Attractive Target/Attractive Distractors, Average Target/Attractive Distractors, Average Target/Average Distractors) * 2 (Gender of the Model: Female, Male) * 2 (Gender of the Participants: Female, Male) factorial mixed ANOVA. Additionally, after the change detection task, surprise recognition task was applied. Paired samples t test was used in the analysis of the data. Effects of attractiveness of the model, perceptual load, and cue type on the change detection perform were investigated in Experiment 2. In this experiment, dependent variables are speed and accuracy of change in detection. The study conducted with 31 volunteer male students. Analysis was carried out with 2 (Attractiveness: Attractive Target/Average Distractors, Average Target/Average Distractors) * 2 (Perceptual Load: Low, High) * 2 (Cue Type: Valid, Invalid) factorial repeated measures ANOVA. Additionally, after the change detection task, surprise recognition task was applied. Paired samples t test was used in the analysis of the data. As a result of the study, the best and fastest change detection performance is in the condition that the target is attractive only (Attractive Target/Average Distractors). The worst and the slowest change detection performance is in the condition that no face is attractive (Average Target/Average Distractors). Changes in the valid cue condition are detected more accurately and faster than invalid cue condition, and change detection performance in the low load condition are faster than high load condition. In general, the fastest performance is in condition that only the target is attractive, perceptual load is low, and given cue is valid. In the results of surprise recognition tasks, attractive faces are more memorable than average faces. In this study, it is observed that attractive faces draw and keep the attention to themselves and, faces can be used as a stimuli and perceptual load can be studied in the change detection task. Besides, it is observed that attractive faces improve the memory performance.
Benzer Tezler
- Trafikte telefon kullanımının sürücü performansı üzerindeki etkilerinin incelenmesi
Investigating the effects of mobile phone usage while driving
PINAR ULUPINAR
- Modelling prefrontal cortex functions by using neural networks
Korteks işlevlerinin yapay sinir ağları ile modellenmesi
GÜLAY KAPLAN BÜYÜKAKSOY
Doktora
İngilizce
2003
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CÜNEYT GÜZELİŞ
YRD. DOÇ. DR. NESLİHAN ŞENGÖR
- Hybridization of probabilistic graphical models and metaheuristics for handling dynamism and uncertainty
Değişimin ve belirsizliğin ele alınması için olasılıksal çizgesel biçelerin ve sezgi-üstlerinin melezleştirilmesi
GÖNÜL ULUDAĞ
Doktora
İngilizce
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ŞİMA UYAR
- Between cosmopolitan and national outlook: The BBC world news' coverage of the Syrian refugee crisis
Kozmopolitan ve ulusal bakış arasında: BBC world news'ün Suriyeli mülteci krizini haberleştirmesi
SERGÜL NGUYEN
Doktora
İngilizce
2021
İletişim BilimleriGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNCİ ÇINARLI
- Duygusal yük taşıyan uyarıcıların tanınmasında uyarılmışlık ve öncelikli birleştirme süreçlerinin karşılaştırılması
Comparison between arousal and priority-binding mechanisms on the recognition of emotional stimuli
BELKIS EZGİ ARIKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
PsikolojiHacettepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. LEVENT ŞENYÜZ