Geri Dön

Nurettin Topçu and the first decade of his Anatolianist journal: Hareket (1939-49)

Nurettin Topçu ve Anadolucu dergisinin ilk on yılı: Hareket (1939-49)

  1. Tez No: 380760
  2. Yazar: YASİN ÖZDEMİR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. BÜLENT BİLMEZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Gazetecilik, Tarih, Journalism, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İstanbul Bilgi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 104

Özet

Hareket 1939 ve 1982 seneleri arasında aralıklarla 187 sayı olarak Türkiye'de yayınlanmış bir düşünce dergisidir. Lise öğretmeni, yayıncı, filozof ve önde gelen bir kamusal entelektüel olan Nurettin Topçu (d. 1909, ö.1975) Hareket'in kurucusu, aynı zamanda başlıca yazarlarından ve idarecilerindendir. Benim çalışmam derginin ilk on yıllık (1939-49) döneminde Anadolu ile sınırlı bir vatan fikrini merkeze alan bir Türk milliyetçiliği olan Anadoluculuk/Anadolucu milliyetçilik kapsamına giren öğeleri tespit amaçlı bir araştırmadır. Anadoluculuk, Türk milliyetçiliğinin görece az çalışılmış ve önemsiz görünen bir dalıdır. Bununla birlikte Cumhuriyet Halk Partisi'nın sağ kanadı ve Türk-İslam Sentezi dahil olmak üzere çok sayıda siyasi akım üzerinde etkili olmuştur. Hareket'te Anadolucu milli tarih anlatısı 1071 yılında başlamaktadır. Bu anlatıda İslam öncesi ve Anadolu öncesi geçmiş yok denecek kadar az bir derecede, oldukça seçici ve çelişkili bir şekilde yer almaktadır. Anadolu'da miras alınan yerleşik hayat ve zirai üretim ile İslam, milletin başlıca yapıtaşları olarak görülmektedir. Osmanlı İmparatorluğu tarihi, kısmen beğenilen kısmen nefret edilen ve kronolojik sınırları son derece muğlak devirlerle ele alınmaktadır. 1876 ve 1908 anayasal reformları övülmekte ancak nihai amaç bir cumhuriyet olduğu için yetersiz bulunmaktadır. II. Abdülhamit'in saltanatı, İttihat ve Terakki yönetimi ve CHP tek parti devri sıkça ve şiddetle eleştirilmektedir. Hareket'teki yoğun cumhuriyetçi söylemde“Kurtuluş Savaşı”ve ilk milli meclis benimsenmekte fakat 1923-45 tek parti yönetimine yönelik sert eleştiriler yer almaktadır. Öyle ki bu eleştiriler derginin hükümet tarafından bir kez kapatılmasına neden olacaktır. 1949 yılı itibariyle milli tarih anlatısı, açıkça olumlu karşılanan çok partili sisteme geçiş ile sona ermektedir. Bu geçiş, 1939-49 dönemi Hareket yazarlarının bakış açısında millet yani“Anadolu'nun Müslüman Oğuz Türkü”için umut adına bir dönüm noktasıdır.

Özet (Çeviri)

Hareket is a journal, specifically a“journal of ideas”(fikir mecmuası) published intermittently between 1939 and 1982 in 187 issues in Turkey. Nurettin Topçu (b. 1909, d. 1975), a high school teacher, publisher, philosopher and prominent public intellectual, was the founder, and one of the chief contributors and administrators of this periodical. My research is on the first decade of the journal (1939-49), seeking out the themes of Anatolianism/Anatolian nationalism (Anadoluculuk/Anadolucu milliyetçilik), a version of Turkish nationalism centered on the idea of a homeland limited to Anatolia. Anatolianism is a relatively less studied and seemingly insignificant version of Turkish nationalism. However, it influenced a large number of political movements including the right wing of the Republican People's Party and the Turkish-Islamic Synthesis. In Hareket, the narrative of Anatolianist national history begins in 1071 and pre-Islamic, pre-Anatolian pasts are barely included in a very selective and contradictory way. Sedentary life and agricultural production inherited in Anatolia and Islam are considered major constituents of the nation. The history of the Ottoman Empire is approached in a partially hated and liked periods whose chronological edges are very vague. Constitutional reforms of 1876 and 1908 are praised but considered unsatisfactory because the ultimate goal is a republic. The reign of Abdülhamit II, the rule of CUP and the Kemalist one-party era are strongly and frequently criticized. The rich republicanist discourse in Hareket embraces the“War of Independence”and the first national assembly but includes harsh critique of one-party rule of 1923-45 to a degree that the journal is once closed by the government. By the year 1949, the narrative of national history ends with the explicitly acknowledged transition to multi-party system, a new turning point of hope for the nation, or the“Muslim Oguz Turks of Anatolia”according to writers of Hareket between the years 1939 and 1949.

Benzer Tezler

  1. Nurettin Topçu felsefesinde sezgi kavramının yeri ve önemi

    The status and importance of the notion of intuition in Nurettin Topçu's philosophy

    FİLİZ ÜNLÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    FelsefeAtatürk Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTSİ KAHVECİ

  2. Nurettin Topçu ve Hilmi Ziya Ülken'in eğitim düşünceleri ve eğitim felsefeleri üzerine karşılaştırmalı bir araştırma

    A comparative study on the educational views and philosophy of education of Nurettin Topçu and Hilmi Ziya Ülken

    BUKET KAYIŞLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Eğitim ve ÖğretimFırat Üniversitesi

    Eğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA GÜNDÜZ

  3. Türk muhafazakarlığında Nurettin Topçu ve Necip Fazıl Kısakürek

    Nurettin Topcu and Necip Fazıl Kısakurek in Turkish conservatism

    FETULLAH FURKAN ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Kamu YönetimiNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TANER DEMİRKOL

  4. Nurettin Topçu Ve Aliya İzzetbegoviç'te din anlayışı

    Nurettin Topçu and Aliya İzzetbegoviç's understanding of religion

    NİYAZİ ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET DEMİRTAŞ

  5. Nurettin Topçu, Orhan Türkdoğan ve Emre Kongar'ın sosyolojiye ilişkin görüşlerinin mukayesesi

    Comparison of Nurettin Topçu, Orhan Türkdoğan and Emre Kongar's views on sociology

    HÜSEYİN TAŞLI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Sosyolojiİnönü Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VEHBİ BAYHAN